oefentoets gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Om ruzie en verwondingen te voorkomen is er binnen groepen wolven vaak sprake van een ... .

1. Rangorde
2. Pikorde
3. Intimideren
4. Inzicht

In een dierentuin leven vijf witte neushoorns samen in een groep, één mannetje en vier vrouwtjes. Een onderzoeker noteert regelmatig hoe vaak de dieren dreiggedrag vertonen tegen elkaar, zoals brullen, duwen en stoten met de hoorn. Uit de resultaten trekt hij conclusies over een rangorde binnen de groep. In een schema geeft hij die rangorde weer (zie de afbeelding).
Geef de naam van de neushoorn die het laagst in de rangorde staat

1. Rita
2. Klara
3. Dora
4. Arnold

Een leerling zegt dat hij iets niet snapt
De leraar legt het uit.

1. De leraar voldoet aan het rolpatroon
2. De leraar reageert op een inwendige prikkel
3. De leraar vertoont asociaal gedrag
4. De reageert op een uitwendige impuls

De koekoek maakt nooit zelf een nest, maar legt het vrouwtje de eieren in de nesten van een andere vogelsoort. Als de jonge koekoek gevoerd wordt, komen de echte ouders af en toe kijken. Als het jong het nest verlaat, geven ze het vliegles, en daar houdt hun zorg mee op.
Is het leggen van een ei in het nest van een andere vogelsoort erfelijk gedrag of is het aangeleerd gedrag?

1. Erfelijk
2. Aangeleerd; inprenting
3. Aangeleerd; imitatie
4. Aangeleerd; conditionering

De moeder fietst aan de buitenkant naast haar kind.
Is dit een norm of een waarde

1. norm
2. waarde

Hoe heet het gedrag van soortgenoten ten opzichte van elkaar?

waarom wil een dier een territorium hebben?

Wat is een prikkel

1. Honger
2. Eten pakken

Wat is een prikkel

1. Schrikken
2. Een harde knal

Je hebt honger.

1. Inwendige prikkel
2. Uitwendige prikkel

Een prikkel die je waarneemt met je zintuigen is een

1. Inwendige prikkel
2. Uitwendige prikkel

Wat is een ethogram?

Een welpje doet zijn moeder na door ook water te drinken uit een waterplas

1. Imiteren
2. conditioneren
3. Inzicht
4. Inprenting

Een jonge eend, net uit het ei, volgt meteen zijn moeder

1. Imiteren
2. Oefenen
3. Inzicht
4. Inprenting

Na een aantal pogingen vangt een welp zijn eerste prooi

1. Imiteren
2. conditioneren
3. trial and error
4. Inprenting

Wat is een signaal?

1. Een handeling
2. Een boodschap voor soortgenoten

Wat is het signaal van een pauw in de balts?

Wat is de sleutelprikkel?

Sleutelprikkel
kip (zie werkboek)

1. piepen
2. zien van het kuiken

Wat zie je in de afbeelding?

1. Het jong reageert op een supernormale prikkel
2. Het oudere dier geeft een respons
3. Het jong reageert op een gewone prikkel
4. Het oudere dier reageert op een sleutelprikkel

Als een prikkel
steeds dezelfde
reactie (respons) geeft noem je dit:

1. een sleutelprikkel
2. een uitwendige prikkel
3. een inwendige prikkel
4. een respons

Sleutelprikkel / supranormale prikkel

Sleep de stukjes tekst naar de juiste plek

sleutelprikkel

supranormale prikkel

De benen van een fotomodel worden met fotoshop verlengd

je reageert op het huilen van een baby

een merel voert het jong zodra het jong zijn bekje opendoet

het supergrote ei in het nest wordt beter bebroed

Babydieren zijn zooooo schattig

Een natuurlijke prikkel wordt afgeleerd: welk leerproces hoort hierbij

1. trial and error
2. conditioneren
3. gewenning
4. inprenten

Wat weet je van een ethogram?

Wat is ...............waar?

NIET

1. Je schrijft op wat een dier doet
2. Een gedragshandeling wordt omschreven
3. Je schrijft bijv. op dat een hond agressief is
4. Het is een lijst met beschrijvingen van gedrag

Wat is een protocol?

1. Je schrijft op wat je van het gedrag vindt.
2. Een lijst waarop je kunt zien welke gedragshandelingen voorkomen bij één dier.
3. Je schrijft op wat het dier doet.
4. Een lijst waarop je kunt zien hoe vaak een gedragshandeling voorkomt bij alle dieren van één soort.

Dit is een voorbeeld van

1. dreiggedrag
2. territoriumgedrag
3. baltsgedrag
4. sociaal gedrag

15-1 een ijscobel zorgt ervoor dat je ijs wilt kopen. Wat is dit?

1. gewoon lekker
2. imitatie: je loopt de groep achterna
3. inprenting: als jong kind heb je geleerd dat ijs lekker is
4. geconditioneerde reflex: de bel is kunstmatig

sociaal gedrag van mensen is sterker ontwikkeld dan bij dieren. Dit komt door:

1. mensen hebben normen en waarden
2. mensen hebben meer communicatie mogelijkheden
3. mensen zijn gevoeliger voor sterkere prikkels
4. mensen kunnen zich meer inleven in situaties

1. Links protocol, rechts ethogram
2. Links ethogram, rechts protocol