2HV H4.3 Begrijpend lezen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 2

H4.3 2HV

beeld en opmaak
middel/doel tekstverband

voorwaardelijk tekstverband

Wat voor soort tekst is dit?
En wat is (dus) het tekstdoel?

Theorie (activerende tekst)

Belangrijkste doel = activeren / lezer aanzetten tot actie 

Ander doel (bijna altijd) = informeren

Oproep / reclameboodschap = activerend

Tekstvormen: advertentie, affiche (= poster), e-mailreclame, folder, pamflet (= tekst over actualiteit), pop-ups op websites, uitnodigingsbrief

Theorie (beeld en opmaak)

Beeld en opmaak / lay-out = de manier waarop de tekst is vormgegeven.
Doel = tekst aantrekkelijk maken voor de lezer

Opmaak = alles wat de schrijver met de uiterlijke vorm van de tekst doet
Bijvoorbeeld: tekstverdeling, lettertype, lettergrootte, kleur, enz.

Beeld = de keuze van de plaatjes bij de tekst
Functies: aandacht trekken / als illustratie / voorbeeld / extra informatie 

Hoe heeft de
schrijver gelet op
beeld en opmaak?

Opsommend tekstverband

Tijdsvolgorde

Tegenstellend tekstverband

Concluderend tekstverband

Samenvattend tekstverband

Oorzaak/gevolg

Als je iets wilt uitleggen.
Hoe doe je dat dan?

Theorie (tekstverbanden)

Er komt weer een nieuw tekstverband bij: het uitleggend tekstverband.

Signaalwoorden: bijvoorbeeld, zo, zoals, ter illustratie, ...

Voorbeeld: Wij spelen thuis vaak bordspellen, zoals Regenwormen

Noem zoveel mogelijk signaalwoorden
voor een uitleggend tekstverband

1. Zoek een afbeelding
2. Typ een zin eronder met een uitleggend tekstverband. Signaalwoorden: bijvoorbeeld, zo, zoals, ter illustratie, dat wil zeggen, ...

1. Pak tekst 5 erbij op blz. 25
2. Noem het signaalwoord voor een uitleggend tekstverband uit alinea 2
3. Waarvan is dit signaalwoord een voorbeeld?

Sleep elk signaalwoord naar het juiste verband.

Opsommend

Tegenstellend

Tijdsvolgorde

Oorzaak-gevolg

Concluderend

samenvattend

vervolgens

omdat

maar

ook

dus

kortom

Welk tekstverband zie je in deze zin?
De pandemie is nog niet voorbij, waardoor we nog steeds niet allemaal naar school mogen.

Welk tekstverband zie je in deze zin?
De cijfers dalen nog steeds niet. Het is dus begrijpelijk dat we nog in lockdown zitten.

Welk tekstverband zie je in deze zin?
Er zijn verschillende mogelijkheden om een toets online af te nemen. Zo kun je gebruik maken van Testfox.

Theorie (tekstverbanden)

Er komen weer twee nieuwe tekstverbanden bij:

• middel/doel
  om te, met als doel, waarmee, daarmee
  
  
• voorwaardelijk
  als, indien, wanneer, mits, tenzij, behalve als, op voorwaarde dat

Welk tekstverband zie je in deze zin?
Wouter neemt een paraplu mee
om natregenen te voorkomen.

Wat is het middel en wat is het doel in onderstaande zin?

Wouter neemt een paraplu mee
om natregenen te voorkomen.

1. Zoek een afbeelding
2. Typ een zin eronder met een voorwaardelijk tekstverband. Signaalwoorden: als, indien, wanneer, mits, tenzij, behalve als, op voorwaarde dat

Welk tekstverband zie je in deze zin?
Wij gaan tot de aankoop over,
mits de prijs flink wordt verlaagd.

Welke voorwaarde zie je in onderstaande zin?
Wij gaan tot de aankoop over,
mits de prijs flink wordt verlaagd.

Wat is het middel en wat is het
doel in onderstaande zin:
Ze heeft een hele serie bijlessen genomen
om een onvoldoende te voorkomen.

Ze heeft een hele serie bijlessen genomen
om een onvoldoende te voorkomen.

Door welk woord zou je 'om' kunnen vervangen?

En nu werken jullie!