Pathologie les 7 - toedienen medicatie en berekeningen

• Dierverzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Pathologie

                       

                        Toedienen medicatie en berekenen dosering

Controleren dosering

• Overdosering voorkomen -> nadelen voor dier
• Onderdosering voorkomen -> resistentie

Kun jij van een te geven dosering na berekenen of deze dosering klopt?

1. Ja
2. Nee
3. Ik verwacht ergens in de berekening vast te lopen

Welke informatie heb je nodig om een goede dosering te berekenen?

Controleren dosering

Welke informatie heb je nodig om een goede dosering te berekenen?

• Lichaamsgewicht
• Hoeveelheid werkzame stof in medicijn
• Hoeveelheid benodigde werkzame stof/ kg lichaamsgewicht van diersoort

Berekeningen: hoe zat het ook alweer?

1 kilogram = ??? gram

1. 10
2. 1000
3. 10.000
4. 1.000.000

Berekeningen: hoe zat het ook alweer?

1 kilogram = ??? liter

1. 1
2. 10
3. 100
4. 1000

Berekeningen: hoe zat het ook alweer?

1 gram = ??? milligram

1. 10
2. 1000
3. 100.000
4. 1.000.000

Berekeningen: hoe zat het ook alweer?

1 liter = ??? milliliter

1. 10
2. 100
3. 1000
4. 10.000

Berekeningen: hoe zat het ook alweer?

1 gram= ??? milliliter

1. 1
2. 10
3. 100
4. 1000

Berekeningen: hoe zat het ook alweer?

1.000.000 milligram= ??? liter

1. 0,1
2. 1
3. 100
4. 1000

Controleren dosering

Baytril (antibiotica):

• Reptielen: 7,5 mg/ kg, 1 keer daags
  
• Zoogdieren: 5 mg/kg, 2 keer daags
  
• Vogels:
  
• Papegaai 15 mg/kg 1 a 2 keer daags
  
• Duif of kip 10 mg/ kg 1 a 2 keer daags
  
• Kanarie 17,5 mg/kg 2 keer daags
  
• Struisvogel 7,5 mg/ kg 1 a 2 keer daags
  
• Roofvogel 12,5 mg/kg 1 a 2 keer daags
  

xx mg/kg = xx mg werkzame stof per kg lichaamsgewicht.

Controleren dosering

Zwaarder dier = hogere dosering!

• Tammar wallaby (8 kilogram) heeft 5 mg werkzame stof per kilogram lichaamsgewicht aan Baytril nodig. 
• Heeft dus 5mg x 8 kg= 40 mg werkzame stof nodig.
• Rode kangoeroe van 60 kilogram?
• Heeft 5 mg x 60 kg = 300 mg werkzame stof nodig.
• -> 7,5 keer zoveel als wallaby!
  

• Verschillende concentraties per medicijn beschikbaar
  

Controleren dosering

Stappenplan:

Controleren dosering

Voorbeeld 1:

• Uit mestonderzoek blijkt dat een groep Parma wallaby’s (6 dieren) besmet is met een worminfectie.
  
• Zij moeten ontwormd worden met Panacur 20%. De benodigde dosering is 15 mg/kg.
  
• Een wallaby weegt gemiddeld 8500 gram.
  

• Hoeveel ml Panacur 20% geef je gemiddeld per dier over het voer?
  

Controleren dosering

Stap 1:
Hoeveel mg werkzame stof zit er in 1 ml medicijn (Panacur)?

• Uit de opgave blijkt dat je Panacur met een concentratie van 20% gaat geven.
  
• 1 milliliter Panacur = 1000 mg Panacur.

Controleren dosering

Stap 1:
Hoeveel mg werkzame stof zit er in 1 ml medicijn (Panacur)?

• Uit de opgave blijkt dat je Panacur met een concentratie van 20% gaat geven.
  
• 1 milliliter Panacur = 1000 mg Panacur.
  
• 20% van deze 1000 mg (1 ml) Panacur is werkzame stof.
  
• 20% van 1000 mg = 200 mg werkzame stof per ml medicijn/ Panacur.

Controleren dosering

Stap 2:

Hoeveel mg werkzame stof moet het dier hebben (aangepast aan lichaamsgewicht)?

• Uit de opgave blijkt dat een wallaby gemiddeld 8500 gram weegt.
  
• 1000 gram is 1 kg, dus 8500 gram = 8,5 kg.  
  
• Uit de opgave blijkt ook dat de benodigde dosering is: 15 mg/ kg, of te wel: 15 mg werkzame stof per kg lichaamsgewicht.
  
• Het dier weegt 8,5 kg, dus de benodigde hoeveelheid werkzame stof voor een dier is: 8,5 kg x 15 mg werkzame stof = 127,5 mg werkzame stof/ dier.
  

Controleren dosering

Stap 3:

Hoeveel medicijn is er nodig om aan de behoefte van het dier te voldoen?

Stap 1: in 1 ml Panacur zit 200 mg werkzame stof.

Stap 2: een dier heeft 127,5 mg werkzame stof nodig.

Stap 3 kun je nu met behulp van een verhoudingstabel beantwoorden:

Controleren dosering

Hoeveel ml Panacur 20% geef je voor de hele groep over het voer?

Vermenigvuldig de hoeveelheid per dier met het aantal dieren in de groep.
Gebruik hierbij het afgeronde getal 0.64 gebruiken, of het niet afgeronde getal 0,6375 ml.
0.64 ml x 6 dieren = 3,84 ml Panacur 20% voor de hele groep.

Controleren dosering

Voorbeeld 2:

Na een gevecht heeft een stokstaartje een open wond in zijn dijbeen. Na een dagje aankijken, blijkt dat de wond is gaan ontsteken. De dierenarts wil antibiotica geven om de wond te helpen herstellen. De stokstaart weegt 850 gram. Ga uit van een dosering van 5 mg werkzame stof per kg lichaamsgewicht.

Hoeveel ml moet je dit dier per keer geven van Baytril 2,5%?

Wat is nu de eerste stap die je gaat uitrekenen?

Controleren dosering

Na een gevecht heeft een stokstaartje een open wond in zijn zijbeen. Na een dagje aankijken, blijkt dat de wond is gaan ontsteken. De dierenarts wil antibiotica geven om de wond te helpen herstellen. De stokstaart weegt 850 gram. Ga uit van een dosering van 5 mg werkzame stof per kg lichaamsgewicht.

Hoeveel ml moet je dit 

dier per keer geven van 

Baytril 2,5%?

Hoerveel mg werkzame stof zit er in 1 ml Baytril 2,5%?

Controleren dosering

Stap 1. Hoeveel mg werkzame stof zit er in 1 ml medicijn?

• Uit de opgave blijkt dat je Baytril met een concentratie van 2,5% gaat geven.
  
• 1 milliliter Baytril 2,5% = 1000 mg Baytril 2,5%.
  
• 2,5% van deze 1000 mg (1 ml) Baytril 2,5% is werkzame stof.
  
• 2,5% van 1000 mg = 25 mg werkzame stof per ml medicijn/ Baytril 2,5%.
  

Controleren dosering

Na een gevecht heeft een stokstaartje een open wond in zijn zijbeen. Na een dagje aankijken, blijkt dat de wond is gaan ontsteken. De dierenarts wil antibiotica geven om de wond te helpen herstellen. De stokstaart weegt 850 gram. Ga uit van een dosering van 5 mg werkzame stof per kg lichaamsgewicht.

Hoeveel ml moet je dit 

dier per keer geven van 

Baytril 2,5%?

Hoeveel mg werkzame stof moet het dier hebben (aangepast aan lichaamsgewicht)?

Controleren dosering

Stap 2. Hoeveel mg werkzame stof moet het dier hebben (aangepast aan lichaamsgewicht)?

• Uit de opgave blijkt dat het stokstaartje 850 gram weegt.
• 1000 gram is 1 kg, dus 850 gram = 0,85 kg. 
• De benodigde dosering is: 5 mg/ kg, of te wel: 5 mg werkzame stof per kg lichaamsgewicht.
• Het dier weegt 0,85 kg, dus de benodigde hoeveelheid werkzame stof voor het stokstaartje is: 0,85 kg x 5 mg werkzame stof = 4,25 mg werkzame stof.

Controleren dosering

Na een gevecht heeft een stokstaartje een open wond in zijn zijbeen. Na een dagje aankijken, blijkt dat de wond is gaan ontsteken. De dierenarts wil antibiotica geven om de wond te helpen herstellen. De stokstaart weegt 850 gram. Ga uit van een dosering van 5 mg werkzame stof per kg lichaamsgewicht.

Hoeveel ml moet je dit 

dier per keer geven van 

Baytril 2,5%?

Controleren dosering

Stap 3. Hoeveel medicijn is er nodig om aan de behoefte van het dier te voldoen?

In stap 1 heb je berekend dat er per ml Baytril 2,5% 25 mg werkzame stof aanwezig is.

In stap 2 heb je berekend dat het stokstaartje in totaal 4,25 mg werkzame stof nodig heeft.

Stap 3 kun je nu met behulp van een verhoudingstabel beantwoorden.

Hoeveel medicijn is er nodig om aan de behoefte van het dier te voldoen?

Controleren dosering

Stap 3. Hoeveel medicijn is er nodig om aan de behoefte van het dier te voldoen?

Stap 1 : per ml Baytril 2,5% is 25 mg werkzame stof aanwezig.

Stap 2: het stokstaartje heeft in totaal 4,25 mg werkzame stof nodig.

Stap 3: 

Controleren dosering

Huiswerk:

Maak voorbeeld  2 verder af en maak voorbeeld 3 (amazone papegaai, opdrachten in Cum Laude, inclusief antwoorden voorbeeld 1 en 2a.

Volgende les klassikale nabespreking en oefenen met een nieuwe opdracht in de les.

Toets: open boek toets waarbij je onder andere de dosering moet berekenen.

Leerdoelen

Aan het einde van deze lessen kan de student…

• uitleggen op welke manieren medicatie toegediend kan worden
  
• benoemen hoe toedieningsfouten voorkomen kunnen worden
  
• benoemen welke bijwerkingen op kunnen treden bij gebruik van medicatie
  
• de aan te bieden medicijndosering controleren op juistheid
  
• berekenen hoeveel een dier toegediend moet krijgen per medicijn

Check out
Heb jij de leerdoelen behaald deze les?

1. 
2. 
3.