Bloeding en Wonden

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Inhoud

Bloedingen

Wonden

Snijwonden

Brandwonden

Wonden 

• Beoordeel zelf of je een wond zelf kunt verzorgen, of overlaat aan professionele hulpverleners.
• Wonden zijn altijd ‘besmet’
  
• Een wond geneest dankzij ontstekingsreacties (pijn, zwelling, roodheid en warmte)
  
• Iedere wond kan aanleiding geven tot tetanus (10 jaar inenting)
• Wonden moeten binnen 6 uur gesloten worden 
• Beet van (wilde) dieren ? Huisarts bellen (rabiës)

Afhankelijk van de oorzaak (scherp, stomp geweld) kunnen wonden worden onderverdeeld.

Schaaf-, snij-, steek-, schot-, bijt- en /of scheur wonden behoren tot scherp mechanisch geweld

   

Een aparte categorie vormen de brandwonden

Schaafwond

Deze wond bloedt soms weinig, maar kan wel veel pijn doen.

Mogelijk complicaties:

Infecties met micro-organismen, zoals bacteriën (tetanus!). 

Snijwonden

Oorzaak: Scherpen voorwerpen zoals messen, scharen, naalden, spijkers enzovoort.

Pijnlijk

Gebruik hechtstrips of zwaluwstaartjes

Stopt bloeden niet? Huisarts 

Steekwond

Geeft maar een klein zichtbaar wondje. De inwendige schade kun je niet vaststellen.

Wond met vreemd voorwerp verbinden

Schotwond

Ook een schotwond geeft meestal maar een klein zichtbaar wondje op de plaats waar de kogel het lichaam binnendringt en daar waar die weer uitkomt.

Bijtwond

Pijn

Soms: veel bloed

Soms: beschadigde huid en blauwe plekken
 

Wat doe je bij een schaafwond?

1. Spoelen met lauw water
2. Desinfecteren
3. Niks
4. Pleister plakken

Als een bijtwond niet bloed wat moet je dan doen?

1. Niets doen
2. Spoelen met kraanwater
3. Uitzuigen
4. Zwachtel aanleggen

Een diepe snijwond behandel je met

1. Een sneldekverband
2. Een wonddrukverband
3. een vingerverband
4. niet

Zegt de mate van pijn iets over de ernst van een snij- of steekwond?

1. Nee
2. Ja

Nee, een diepe steekwond kan minder pijnlijk zijn dan een ondiepe.

De pijn komt meestal van de zenuwen bij de huid. Een diepe steekwond waarbij weinig zenuwen zijn geraakt kan bijna pijnloos zijn.

Hevige pijn wil dus niet altijd zeggen dat het gaat om een ernstige verwonding.

Wat doe je bij een steekwond?

1. Voorwerp laten zitten
2. Voorwerp verwijderen

tetanus.....

(meerdere antwoorden mogelijk)

1. ...kan je van straatvuil krijgen
2. ...is niet ernstig
3. ...is gevaarlijk zonder vaccinatie
4. ...hetzelfde als corona

Hoe handel je (zo mogelijk) bij een huidwond

Zorg ervoor dat je niet in contact komt met bloed of andere lichaamsvloeistoffen van het slachtoffer.

Was je handen ( doe zo mogelijk wegwerphandschoenen aan).

Stelp een eventuele bloeding *.

Spoel de wond met schoon lauw stromend water van de kraan.

      (drinkbaar water)

Laat het water rechtstreeks op de wond stormen om het vuil uit de wond weg te spoelen.

Dek de wond na het reinigen met een steriel kompres af.

Adviseer het slachtoffer een arts te raadplegen. (belangrijk om tetanus te voorkomen)

Was je handen na het verlenen van de eerste hulp.

Adviseer evt. tetanusinjectie!!

Bloedingen

Het bloed stroomt door onze bloedvaten om alle cellen van het lichaam van voldoende zuurstof te voorzien.

Bij onvoldoende bloedtoevoer, ontstaat zuurstoftekort in de weefsels (shock).

EHBO bij actieve bloeding 

Situatie: Je ziet een wond, waaruit in korte tijd (veel) bloed komt. Het bloedverlies kan stootsgewijs of gelijkmatig zijn.

Wat is er aan de hand: Het slachtoffer heeft actief bloedverlies

Doel

• Bloedverlies stoppen/verminderen
  

Eerste hulp

• Stelp de bloeding door het gewonde lichaamsdeel zo mogelijk omhoog te brengen en door 10 minuten druk op de wond uit te oefenen.
  

Stopt: De bloeding stopt -> leg het dekverband vast of leg een schoon dekverband aan.

Stopt niet: De bloeding stopt niet -> leg over het dekverband (kompres, snelverband) een wonddruk verband aan

Geen verband: Druk handhaven tot professionele hulp arriveert! 

• Geef rust aan het gewonden lichaamsdeel
  

Brandwonden

Oorzaak: door vuur, hete voorwerpen en hete vloeistoffen, chemische stoffen

Vier gradaties 

Verbrandingen of thermische letsels ontstaan door inwerking van hitte (of koude) op de huid en onderliggende weefsels. Afhankelijk van de grootte en diepte van het aangetaste oppervlak kunnen er kleine tot grote letsels ontstaan. Brandwonden worden ingedeeld naar hun diepte:

eerstegraads: zeer oppervlakkig, roodheid, droog, pijnlijk;

tweedegraads: iets diepere brandwond van de huid, rood, nat, blaren, pijnlijk;

derdegraads: beschadiging van de gehele dikte van de huid, geel of wit, droog, pijnlijk;

vierdegraads: beschadiging van meer dan de huid, namelijk vetweefsel, fascie, spieren en bot. Het weefsel is verkoold en de wond wordt zwart.

1. derdegraads brandwond
2. eerstegraads brandwond
3. tweedegraads brandwond

Eerstegraads brandwond/ huidverbranding

Een pijnlijke, rode, warme en soms licht gezwollen huid.

1. derdegraads brandwond
2. eerstegraads brandwond
3. tweedegraads brandwond

     Tweedegraads brandwond/ gedeeltelijke huidverbranding

Rode huid, warm, pijnlijk en blaren

Tweede- en derdegraads brandwonden en kapotte brandwonden moeten altijd door een arts behandeld worden.

1. eerstegraads brandwond
2. tweedegraads brandwond
3. derdegraads brandwond

 Derdegraads brandwond/ gehele verbranding

 Na vuurwerk ongeval.

 Zwarte, perkamentachtige of witgele huid er is geen pijn maar dit maakt de verbranding niet minder erg 

Tweede- en derdegraads brandwonden en kapotte brandwonden moeten altijd door een arts behandeld worden.

Wat moet je doen met iemand die brandwonden heeft?

1. Het slachtoffer in een blusdeken wikkelen.
2. Niets doen en wachten op hulp.
3. Even koelen met water en dan warm inpakken.
4. Direct onder lauw warm water koelen.

Wat voor brandwond zie je hier?

1. 1e graads
2. 2e graads
3. 3e graads

Waarom doen derdegraads brandwonden geen pijn?

De ernst van de verwonding is niet alleen afhankelijk van de graad: ook de verbrande oppervlakte speelt een rol.

Eerst water, de rest komt later!

Koel brandwonden meteen met zacht stromend lauw water of natgemaakte doeken.

Doe dit tenminste vijf minuten langer mag maar denk aan onderkoeling.

Laat het water nooit rechtstreeks op de wond stromen.

Zet bij blaren de kraan niet direct op de pijnlijke plek, houd ze intact!

Aandachtspunten brandwonden 

Wat mag je niet doen !

• Het slachtoffer in een koud bad/koude douche zetten, tenzij het water niet lauw te krijgen is. 
• Vastzittende kleding lostrekken. 
• Iets op een tweede- of derdegraads brandwond smeren (ook geen brandzalf). 
• Wonden aanraken. 
• Het slachtoffer bij ernstige brandwonden niet laten eten of drinken.

Bij (kleine) kinderen

• Alleen wond spoelen en niet het hele lichaam, onderkoeling is levensgevaarlijk.
• Kledingstukken, maar ook (wegwerp) luiers, die niet aan de huid vastzitten, kunnen tijdens het koelen voorzichtig verwijderd worden.
• Koelen met bijvoorbeeld slootwater kan ook, zeker als er geen ander koelmogelijkheden zijn. Dit is altijd beter dan niets doen.