Zomercursus Milousha

• scheikunde
• Secondary Education

Hoofdstuk 1 Atoombouw

Thema's

• Atomen
• Ionen
• Isotopen
• Het periodiek systeem

Atoom

Atomaire massa-eenheid (u):  1,00 u = 1,66 x 10^-27 kg 

Tabel 7B BINAS

Atoomnummer= aantal protonen (eigenschap van element)

soort deeltje	lading	massa (U)
proton	1+	1,00
neutron	0	1,00
elektron	1-	0

Ionen

= geladen deeltje

Isotopen

Isotopen: Zelfde aantal protonen, maar verschillend aantal neutronen

Tabel 25 BINAS

bijvoorbeeld:

koolstof heeft atoonmummer 6, maar kan massagetal 12/ 13/ 14 hebben

Notaties:

C-12 ,   C-13  en  C-14

Periodiek systeem

Tabel 99 BINAS

• 1e groep: alkalimetalen (uitzondering waterstof (H))  -zeer reactief                        -reageert heftig met water, waarbij het element altijd een +1 ion wordt 
• 2e groep: aardalkalimetalen                -minder reactief                    -ontstaat altijd +2 ion
• 17e groep: halogenen          -neemt graag 1 elektron    
• 18e groep: edelgassen        -reageert niet met anderen

elementen in zelfde groep hebben vergelijkbare eigenschappen

Tekst

Vraag 1

Van een onbekend element is het massagetal 275. 

De kernlading is +114.

a. Uit hoeveel neutronen en elektronen bestaat dit element

Vraag 2

Een isotoop van element Y heeft atoomnummer 26 en massagetal 58.

a. Om welk element gaat het hier?

b. Geef de notatie van deze isotoop op twee verschillende manieren weer.

Huiswerk 

paragraaf	blz	opgave
1	10	1 t/m 9
2	13	1 t/m 4
4	17	1 t/m 8

Hoofdstuk 2 Bindingstypen

Thema's

• Covalente binding
• polaire en apolaire binding
• Ionen en ionbinding
• Ion/metaal roosters
• Molecuulrooster

Atoombinding (covalente binding)

• Binding tussen atomen in een molecuul 
• Heel sterke binding 
• Verbreekt alleen bij chemische reacties 
• is gelijk aan het aantal elektronen die het atoom nodig heeft om op een edelgas te lijken 

 

H- covalentie 1

O- covalentie 2

elektronenpaar die gedeeld worden tussen atomen.

bij dubbele bindingen heb je dan 2 elektronenpaar dat met elkaar gedeeld wordt.

Polaire en apolaire atoombinding

• Elektronegativiteit: Tabel 40A BINAS
• Geeft aan hoe hard een kern aan elektronen trekt
• Verschil tussen 0,5 en 1,6 duidt polaire atoombinding aan, kleiner dan 0,5 apolaire atoombinding (geen dipool)

H=2,1 Cl=3,2

Cl trekt iets harder aan elektronen

Gedeeld elektronenpaar zit dichter bij Cl dan H

H is een beetje + en Cl een beetje - (dipool)

Ionbinding

• verschil tussen elektronegativiteit groter dan 1,6 duidt aan dat elektronen overgedragen worden, er ontstaan ionen
• Aantrekking tussen + en - ionen noem je de ionbinding.

Metalen

Rooster (vrije elektronen)

sterke binding.

elektronen kunnen vrij bewegen in het rooster, waardoor het makkelijk warmte en stroom kan geleiden.

Ionrooster

regelmatig stapeling van positieve en negatieve ionen.

Binding is sterk.

Molecuulrooster

• Het patroon van het molecuulrooster hangt af van de stof.
• tussen de moleculen is er vanderwaalsbinding (zwakke binding)
• polaire stoffen hebben dipool-dipoolbinding. (zijn sterker dan vanderwaalsbinding)
• H-bruggen (binding tussen moleculen met OH en/of NH groepen)

hoe groter de molecuul hoe sterker de vanderwaalsbinding

H-bruggen sterkste binding 

Vraag 3

Wanneer spreken we over een polaire binding?

polaire binding is een binding tussen atomen, daarbij moet het verschil tussen de elektronennegativiteit tussen 0,5 en 1,6 zijn. Dit betekent dat de ene atoom de gedeelte elektronenpaar meer naar zich toe trekt dan de andere.

Vraag 4

Kun je de verschillende soorten binding benoemen?

1) vanderwaalsbinding (tussen moleculen)

2) atoombinding - polair/ apolair

3) H-bruggen

4) ionbinding

 

Huiswerk 

paragraaf	blz	opgave
1	19	1, 3, 4, 6, 7
2	22	1 t/m 5
4	26	1, 2
5	29	1 t/m 6

Hoofdstuk 3 

Namen en formules van stoffen

Thema's

• Moleculaire stoffen
• Zouten
• Alkanen
• Alkenen
• Alkynen

Soorten stof

• Verschillende combinaties van atomen mogelijk
• Stoffen kunnen in verschillende fases voorkomen: gas(g), vloeibaar (l), vast (s) of opgelost in water (aq)

 

elektronenpaar die gedeeld worden tussen atomen.

bij dubbele bindingen heb je dan 2 elektronenpaar dat met elkaar gedeeld wordt.

2-atomaire stoffen

• Combinatie van eigen element
• 
  

 

2-atomaire stoffen zijn niet ontleedbaar

-waterstof (H2)                  -zuurstof (O2)

-fluor (F2)                            -chloor (Cl2)

-jood (I2)                              -stikstof (N2)

-broom (Br2)

elektronenpaar die gedeeld worden tussen atomen.

bij dubbele bindingen heb je dan 2 elektronenpaar dat met elkaar gedeeld wordt.

Moleculaire stoffen

• Combinatie van niet-metaal met een niet-metaal atoom
• Bij rationele/ systematische naam wordt er een griekse telwoord voor de atoomsoort geplaats. Achter de naam van het tweede element komt de uitgang -ide. Tabel 66C, BINAS
• Triviale naam: Tabel 66A, BINAS

 

Glucose

C6H12O6

elektronenpaar die gedeeld worden tussen atomen.

bij dubbele bindingen heb je dan 2 elektronenpaar dat met elkaar gedeeld wordt.

Zouten

• Combinatie van metaal met een niet-metaal ion 
• De combinatie moet elektrisch neutraal zijn, dus let op de verhouding
• bv aluminiumsulfaat

(Al3+)2(SO42-)3     

element	aluminium	Sulfaat
symbool	Al 3+	SO 4 2-
verhouding	2	3

 Al2(SO4)3

elektronenpaar die gedeeld worden tussen atomen.

bij dubbele bindingen heb je dan 2 elektronenpaar dat met elkaar gedeeld wordt.

Alkanen/ Alkenen/ Alkynen

elektronenpaar die gedeeld worden tussen atomen.

bij dubbele bindingen heb je dan 2 elektronenpaar dat met elkaar gedeeld wordt.

Karakteristieke groep

elektronenpaar die gedeeld worden tussen atomen.

bij dubbele bindingen heb je dan 2 elektronenpaar dat met elkaar gedeeld wordt.