§6.3 - Europese wereldrijken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

§6.3- Europese wereldrijken

Modern imperialisme

De tijd van Burgers en Stoommachines

1800-1900

Beeldmerk

Op de achtergrond zie je een grand café waar deftige burgers elkaar ontmoeten en op de voorgrond een fabriek. De rook uit de fabrieksschoorsteen komt van stoommachines.

De industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële samenleving

• §5.1 Industrie en samenleving
• §6.2 Transport en communicatie

De opkomst van emancipatiebewegingen: confessionalisme en feminisme

• §5.3 Democratie in Nederland
• §5.4 Liberalen, socialisten en confessionelen
• §5.5 De wereld van Aletta Jacobs

De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie

• §6.1 Europa na Napoleon
• §6.3 Europese wereldrijken

Discussies over de ‘sociale kwestie’

• §5.2 De sociale kwestie

de opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme

• §5.3 Democratie in Nederland
• §5.4 Liberalen, socialisten en confessionelen
• §5.5 De wereld van Aletta Jacobs

De voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan het politieke proces

• §5.3 Democratie in Nederland

Leerdoel

Aan het einde van deze les kunnen jullie drie oorzaken benoemen van modern Imperialisme.

Aan het eind van deze les kunnen jullie uitleggen welk verband 'the White Man's Burden en het modern imperialisme?

'The White mans burden' van Rudyard Kipling. 

Draag uw last, o blanke man,

Zend steeds vooruit uw besten.

Stuur uw zoons in ballinschap, om uw gevang'nen vet te mesten. 

Om daar in zwaar harnas te waken. 

Over volk verward en wild,

Duivels, kinds en onderdrukt, Doe het zacht en doe het mild.

Draag u last, o blanke man, Gehoorzaam met geduld. Maskeer de dreiging van terreur, Wees u bewust van schuld. 

Modern Imperialisme

• Voor Industrie zijn grondstoffen nodig: deze kwamen voor een groot deel uit de kolonies.
• Modern imperialisme: zo veel mogelijk kolonies willen bezitten.

19e eeuw

- Engeland is oppermachtig

- Bescherming koloniën

- Vrije handel beschermen

Waarom

Wat heeft industrialisatie te maken met vrije handel?

• Er waren verschillende oorzaken voor het ontstaan van dit imperialisme
  
  

1. De Europese landen hadden door de industrialisatie meer grondstoffen nodig, deze grondstoffen(zoals katoen, olie, rubber en kolen) konden ze in hun kolonie ophalen
2. De producten die de Europeanen maakten konden weer in de kolonie verkocht worden
3. Door het nationalisme vonden Europese landen het belangrijk om een groot rijk te hebben

Modern imperialisme in Afrika

Imperialisme in Afrika

• In de 19e eeuw ontstaat er een race tussen de Europese landen om zoveel mogelijk gebieden
  
  
• Alle grootmachten willen een stukje van Afrika in hun bezit hebben
  
  
• Afrika wordt in een paar jaar tijd volledig verdeeld tussen de Europese landen

Modern imperialisme in Azië

Invloedssferen:  gebieden waar Europese landen de baas over zijn.

Nederland: Nederlands-Indië

Groot-Brittannië: India, Pakistan, Bangladesh, Birma

Frankrijk: Vietnam, Laos, Cambodja

huiswerk:

Leren: §6.3

Maken: §6.3 eerste helft 

Klaar?

• Maken: opdr. 3 tweede helft 
• Verder werken: samenvatting §6.3

Hierna inzoomen op Nederlands-Indie

§6.3- Europese wereldrijken

Nederlands-Indië

De VOC!

Was lang een succesverhaal.

VOC

• in 1799 ging de VOC failliet. De bezittingen van de VOC werden van de Nederlandse staat.

Java

Molukken

Wingewesten....

Opening Suezkanaal (1869)

• In Brits bezit.
• Verkort de vaarroute naar Nederlands-Indië.

Suezkanaal scheelde enorm veel reistijd

Atjeh

Atjeh-Oorlog

Piraten uit Atjeh vielen schepen aan.

1873: KNIL valt Atjeh aan.

30 jaar, 100 000 doden.

Van Heutsz krijgt Atjeh in handen--> veel geweld.

conferentie van Berlijn 1884-1885

De Conferentie van Berlijn

• Afspraken die een oorlog tussen de westerse grootmachten in Afrika moet voorkomen!
• Met Afrikaanse landen wordt geen rekening gehouden.

huiswerk:

Leren: §6.3

Maken: §6.3 afronden

Klaar?

• Maken: samenvatting §6.3 leerdoelen
• Maken: test jezelf: opdr. 1 en 3
• Kijken filmpje:

https://www.schooltv.nl/video/histoclips-nederlands-indie/