§6.3 - Europese wereldrijken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

§6.3- Europese wereldrijken

Modern imperialisme

De tijd van Burgers en Stoommachines

1800-1900

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kunnen jullie drie oorzaken benoemen van modern Imperialisme.

Aan het eind van deze les kunnen jullie uitleggen welk verband er is tussen 'the White Man's Burden' en het modern imperialisme.

Aan het einde van de les kun je je mening vormen over waarom de geschiedenis van het modern imperialisme voor veel mensen nu nog steeds pijnlijk is.

'The White mans burden' van Rudyard Kipling (1897). 

Draag uw last, o blanke man,

Zend steeds vooruit uw besten.

Stuur uw zoons in ballingschap, om uw gevang'nen vet te mesten. 

Om daar in zwaar harnas te waken. 

Over volk verward en wild,

Duivels, kinds en onderdrukt, Doe het zacht en doe het mild.

Draag u last, o blanke man, Gehoorzaam met geduld. Maskeer de dreiging van terreur, Wees u bewust van schuld. 

Onwetendheid

Barbarij

Bijgeloof

Kannibalisme

(Westerse) beschaving

Engeland

Amerika

Aziatische en Afrikaanse volken/landen

Zuid-Amerikaanse / Latijns-Amerikaanse volken/landen

Modern Imperialisme

• Voor Industrie (zie extra aantekening 6.2) zijn grondstoffen nodig: deze kwamen voor een groot deel uit de kolonies.
• Modern imperialisme: zo veel mogelijk kolonies willen bezitten.

19e eeuw

- Engeland is oppermachtig

- Bescherming koloniën

- Vrije handel beschermen

Waarom

Wat heeft industrialisatie te maken met vrije handel?

• Er waren verschillende oorzaken voor het ontstaan van dit imperialisme
  
  

1. De Europese landen hadden door de industrialisatie meer grondstoffen nodig, deze grondstoffen(zoals katoen, olie, rubber en kolen) konden ze in hun kolonie ophalen
2. De producten die de Europeanen maakten konden weer in de kolonie verkocht worden (= afzetmarkt)
   
3. Door het nationalisme vonden Europese landen het belangrijk om een groot rijk te hebben (om te laten zien dat ze sterk zijn als land/volk)
   

Modern imperialisme in Afrika

Imperialisme in Afrika

• In de 19e eeuw ontstaat er een race tussen de Europese landen om zoveel mogelijk gebieden
  
  
• Alle grootmachten willen een stukje van Afrika in hun bezit hebben
  
  
• Afrika wordt in een paar jaar tijd volledig verdeeld tussen de Europese landen

§6.3- Europese wereldrijken

Nederlands-Indië

Modern imperialisme in Azië

Invloedssferen:  gebieden waar Europese landen de baas over zijn.

Nederland: Nederlands-Indië

Groot-Brittannië: India, Pakistan, Bangladesh, Birma

Frankrijk: Vietnam, Laos, Cambodja

0

De VOC!

Was lang een succesverhaal.

VOC

• in 1799 ging de VOC failliet. De bezittingen van de VOC werden van de Nederlandse staat.
• De naam van de kolonie werd toen: Nederlands-Indië (tegenwoordig Indonesië)
  

Java

Molukken

Wingewesten

Opening Suezkanaal (1869)

• In Brits bezit.
• Verkort de vaarroute naar Nederlands-Indië (je hoeft niet meer om Afrika heen).

Suezkanaal scheelde enorm veel reistijd

Tijd = winst

Atjeh

Atjeh-Oorlog

Piraten uit Atjeh vielen schepen aan.

1873: KNIL valt Atjeh aan.

30 jaar, 100 000 doden.

Van Heutsz krijgt Atjeh in handen--> veel geweld.

Dorp in Atjeh. Uitgemoord door KNIL (= Koninklijk Nederlands-Indische Leger).

conferentie van Berlijn 1884-1885

De Conferentie van Berlijn (1884-1885)

Conferentie van Berlijn

De Conferentie van Berlijn

• Afspraken die een oorlog tussen de westerse grootmachten in Afrika moet voorkomen!
• Europese landen verdelen Afrika onder elkaar.
  
• Met Afrikaanse volken wordt geen rekening gehouden.

Aan de slag:

§6.3

- Begrippenlijst maken

- Antwoord geven op de vragen:

1. Wat zijn de drie oorzaken van modern-imperialisme?

2. Wat is het verband tussen het gedicht 'The White man's burden' en modern imperialisme?

3. Waarom is de geschiedenis van het modern imperialisme voor veel mensen nu nog een pijnlijke geschiedenis?

Zet de antwoorden in Magister en mail naar E.S. Driessen

Helemaal klaar? Kijk nog naar onderstaand filmpje!

https://www.schooltv.nl/video/histoclips-nederlands-indie/