Thema 3 B5 Schimmels

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Thema 3 Ordening

Basisstof 5 

Schimmels

2 minuten opstarten en spullen pakken

en LessonUp klaarzetten!

Begrippen en leerdoelen B5

Leerdoelen:

• Je kunt kenmerken noemen van schimmels
• Je kunt uitleggen dat schimmels zowel nuttig als schadelijk kunnen zijn, en hiervan voorbeelden noemen

Begrippen: gisten, schimmeldraden, knop, penseelschimmel, sporen, paddenstoelen, infectie, biotechnologie, antibioticum (bv. penicilline)

Wat gaan we doen?

• Ophalen voorkennis BS.4
• Bouw en kenmerken schimmels
• Voortplanting van schimmels
• Nuttig en schadelijk
• Biotechnologie
• Tijd voor huiswerk
  
• Afsluiter (laatst minuten)

Je ziet een cel onder de microscoop. Naar welk celonderdeel kun je het beste zoeken om bepalen of het een Prokaryoot is?

1. Celwand
2. Bladgroenkorrel
3. Celkern
4. Vacuole

Welk celonderdeel komt het minst voor bij de verschillende domeinen/rijken?

1. Celwand
2. Bladgroenkorrel
3. Celkern
4. Grote vacuole

Alle geleedpotigen zijn/hebben

1. Uitwendig skelet en tweezijdig symmetrisch
2. Inwendig skelet en tweezijdig symmetrisch
3. Uitwendig skelet en veelzijdig symmetrisch
4. Inwendig skelet en veelzijdig symmetrisch

Alle gewervelden zijn/hebben

1. Uitwendig skelet en tweezijdig symmetrisch
2. Inwendig skelet en tweezijdig symmetrisch
3. Uitwendig skelet en veelzijdig symmetrisch
4. Inwendig skelet en veelzijdig symmetrisch

Tot welke stam behoort deze plant?

1. Zaadplant
2. Sporenplant
3. Wieren
4. Groenwier

Planten zonder stengel, blad, bloem of wortel noem je...

1. Zaadplanten
2. Sporenplanten
3. Wieren
4. Geen plant

Noem een voorbeeld van een eencellige planten (antw. in meervoud zonder hoofdletter)

Basisstof 5

Schimmels

Celkenmerken Schimmels

• Celkern
• Grote vacuole
• Celwand
• Geen bladgroen-

korrels

Onder welk domein vallen de schimmels?

1. Prokaryoten
2. Eukaryoten

Welk van deze cellen is een schimmelcel?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Eencellige schimmels

• Voortplanting door deling : knopvorming
• Voorbeeld: gist 

Gistcellen met knoppen

0

Veelcellige schimmels

Kenmerken:

• Schimmeldraden
• * Voortplanting door sporen

         - Paddenstoel / uiteinde 

                                  schimmeldraden

• Voorbeelden

Nuttig en schadelijk

• Nuttig: ruimen dode organismen en resten op in de natuur
• Nuttig: van sommige schimmels kun je de paddenstoelen eten
• Schadelijk: Veroorzaken infecties bij planten, dieren of mensen (schimmelinfecties 

       zoals zwemmereczeem)

• Schadelijk: Voedsel bederven

Niet voor de gevoelige kijkers...

Biotechnologie

Verzamelnaam voor technieken waarbij mensen organismen gebruiken om producten te maken. Gebruik gemaakt van schimmels:

• bij productie geneesmiddelen gebruikt (bv. antibioticum penicilline)
• bij bereiding van brood, bier en wijn gebruikt (bv. gist)
• bij schimmelkaas

Op de volgende bladzijde een video waarin alles nog even kort herhaald wordt...

Aan de slag:

• Lees  eerst de basisstof 5 nog eens goed door
•  Maak de opdrachten 1 t/m 8 (+9 extra uitdaging)
• nakijken & verbeteren

Klaar met het bovenstaande?

* Online flitskaarten

* Test Jezelf

Controleer je leerdoelen

• Je kunt kenmerken noemen van schimmels
  
• Je kunt uitleggen dat schimmels zowel nuttig als schadelijk kunnen zijn, en hiervan voorbeelden noemen

- Ken je de begrippen? Oefen de flitskaarten 

- Check de leerdoelen met Test Jezelf

- Lees de Samenvatting B5 nog eens door of maak er zelf eentje

Afsluiter

• Welke celkenmerken heeft een schimmel?
  
• Op welke twee manieren kunnen schimmels voortplanten?
  
• Waar leven schimmels van?
  
• Noem drie positieve eigenschappen van schimmels voor de mens.
  
• Noem twee negatieve eigenschappen van schimmels.
• Noem drie soorten schimmels.

Liever hier je antwoorden in van de vragen op de vorige bladzijde! Mag met een foto of getypt...

extra uitleg nodig?

zie de volgende video...