Relatie bij onderwijs op afstand

• Frans
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Online les Frans, wat doet dat met de relaties?

Programma

Aanleiding

Literatuuronderzoek en veldwerk

Ontwerpeisen
Lessen
Evaluatierondes
Conclusies en aanbevelingen

Aanleiding

• klas 2: keuze F/D
• communicatie: context en kanalen
• lln actief? middelen, motivatie, werkplek
• hoe betrekken? behoeften?
• relatie behouden
  

Opbrengsten:
- basis voor sectie Frans ZZC

- andere secties 

doorbouwen in het kader van de ontwikkelingen rondom lesgeven op afstand, communiceren en samenwerken met behulp van ICT.

Literatuuronderzoek

• leren op afstand
• activerend leren
• positieve werkrelatie
  

Leren op afstand (1)

• Deci & Ryan (2000) : autonomie, relatie, competentie
• Sweller (1988): cognitive load theory
• Social learning met sociale media (De Leeuwe & Rubens, 2015): ontwikkelen en inzetten van digitaal lesmateriaal
• Bandura (1971): social learning theory (context, belonen)
• Bandura (1977): self efficacy (competentie)
  

Social learning theory

Observatie, imitatie, modelling, reward, context.

Bandura: Leren bestaat uit mentale processen waarbij mensen keuzes maken, nadenken over zichzelf, andere mensen nadoen en beloond willen worden voor aangeleerd gedrag

Leren op afstand (2)

Inzetten van ICT effectief 

ICT = toegevoegde waarde

ICT = voorwaarde

 ? Digitale vaardigheid leerlingen?

Leerlingen leren van en met elkaar, hebben een veilige leeromgeving nodig, hebben behoefte aan autonomie, aan relatie met de omgeving en aan een gevoel van competent zijn, aan observeren, aan beloning (intrinsiek en extrinsiek) en aan zelfeffectiviteit. Dit is bij leren op afstand niet anders dan bij leren op school. Echter, niet alles is online even goed te realiseren als bij een fysieke les op school. Daarom zijn de vragen die door De Leeuwe en Rubens (2015) gesteld worden bij het ontwikkelen van online lesmateriaal een belangrijke leidraad.

Activerend leren

• sociaal constructivisme (Vygotsky, Piaget, Bandura): leren is interactief proces (kennisconstructie)
• Westhoff (2008): schijf van vijf talenonderwijs
• Activ. did. -> lln actiever en zelfstandiger 
  

Positieve werkrelatie

• Teitler (2015): pos. werkrelatie -> autonomie en competentie lln komt tot ontwikkeling
• Brekelmans (2011): structuur en ontspannen sfeer
• Koomen (2014) : onderzoek naar leraar-leerlingrelaties -> invloed op schoolse betrokkenheid en leerprestaties
• Jongeren uit lagere soc.ec.klassen: structuur, voorspelbaarheid - relatie staat op het spel bij online ond.

Modelling en reward om iedereen betrokken te houden

Leerlingenenquête 2B

Zie enquête Forms en grafieken Excel

Liever fysiek les
Online opdrachten moeilijker dan in de les

Prettig: samenwerken, muziek, uitspraak, spel/quizvormen
Online contact met elkaar en met docent belangrijk

Docenten interviews

- relatie kost meer tijd

- online lesgeven is intensiever

- behoefte aan duidelijkheid, structuur, uniformiteit

- beloningssysteem (formatief/summatief)

- camera wel/niet

- kansen voor de toekomst

Critical friend / Expert

- platform (uniform)

- structuur, rustige opbouw, variatie, leerdoelen (!)

- "rapport" maken
- camera

Ontwerpeisen en lessen

Zie stencils

Evaluatierondes

1. Critical friend - ontwerpeisen
2. Focusgroep - vakinhoudelijk + docentenmateriaal
   

Conclusies 

Ontwerp voldoet aan voorwaarden

Altijd ruimte voor verbetering (tijd, ervaring, omvang ontwerp)

P. 37/38 dossier

Aanleiding van het onderzoek (zoeken naar manieren om in een 2-mavoklas tijdens de onlinelessen Frans de positieve werkrelatie in stand te houden):

- heeft dit onderzoek het probleem verhelderd. 
- duidelijk beeld ontstaan van hoe online lessen Frans er uit zouden moeten zien als ze gericht zijn op het in stand houden van een goede werkrelatie: 
met tijd voor écht contact tussen leerlingen onderling en tussen docent en leerlingen, met structuur, duidelijkheid, afwisseling, activerende didactiek en samenwerking. Daarmee ligt er een ingrediëntenlijst klaar die ook voor online lessen in andere klassen, voor andere doelgroepen en zelfs voor talen als Engels en Duits bruikbaar kan zijn.

Aanbevelingen

• doorbouwen op deze ervaringen
• beschrijven componenten fysiek-/afstandsonderwijs
• videocamera en relatie
• applicaties Microsoft - cursus op studiedag?
• Vervolgonderzoek belonen/ tools i.c.m. 
    motivatie
  

doorbouwen: ontwikkelingen rondom lesgeven op afstand en communiceren en samenwerken met behulp van ICT