Taalkunde (samengestelde zinnen)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Jouw voorbereiding voor de volgende les:

Blok 2 maken

Maak aantekeningen.

Je hebt de uitleg nodig om je

volgende schrijfopdracht goed

te kunnen uitvoeren.

Leerdoelen

Je kent de term bijvoeglijke bepaling;

Je kunt een bijvoeglijke bepaling herkennen en benoemen in een zin;

Je kunt een bijvoeglijke bepaling toevoegen aan een zin(sdeel);

Je kent en herkent bijwoordelijke bepalingen.

Vragen van jullie

Wat is het verschil tussen de twee gezegdes?

De (on)zin van de koppelwerkwoorden

Oefenen met het naamwoordelijk gezegde

Wat is er opvallend aan onderstaande titel van Acda en De Munnik. Gebruik je kennis over het werkwoord als regisseur.
"Het regent zonnestralen"

In Oorlog zonder vrienden bekijk je de oorlog door de ogen van de zoon van een NSB'er.

Enkelvoudige zin

Er wordt één boodschap verteld (met één of meer werkwoorden). Eén pv.

Onderschikkende samengestelde zin

Er zijn meer pv's, maar één van de dingen die worden gezegd, vervult een rol.

Nevenschikkende samengestelde zin

Er worden twee of meer dingen gezegd. Je kunt het los van elkaar zien.

Enkelvoudige zin

Er wordt één boodschap verteld (met één of meer werkwoorden). Eén pv.

Onderschikkende samengestelde zin

Er zijn meer pv's, maar één van de dingen die worden gezegd, vervult een rol.

Nevenschikkende samengestelde zin

Er worden twee of meer dingen gezegd. Je kunt het los van elkaar zien.

Wie het kind van een NSB'er was, werd zowel tijdens als na de oorlog uitgekotst door de Nederlanders.

Opvallend aan onderschikkende samengestelde zin:

Je kunt de bijzin vervangen met 

1 woord.

Enkelvoudige zin

Er wordt één boodschap verteld (met één of meer werkwoorden). Eén pv.

Onderschikkende samengestelde zin

Er zijn meer pv's, maar één van de dingen die worden gezegd, vervult een rol.

Nevenschikkende samengestelde zin

Er worden twee of meer dingen gezegd. Je kunt het los van elkaar zien.

De hoofdpersoon uit Oorlog zonder vrienden had het ontzettend zwaar tijdens de oorlog, maar hij bleef proberen het goede te doen.

De bijzin kan iedere rol vervullen.

Wat hij gezegd heeft, kan niet door de beugel. ('dat' kan niet door de beugel)

 Ik weet zeker dat grammatica wel degelijk nut heeft. (Ik weet 'dat'/'iets')

Boekhandels verzenden dagelijks tientallen boeken aan wie online iets bestelt. (boekhandels verzenden) dagelijks tientallen boeken 'aan klanten'.

Terwijl heel Nederland zich trachtte te houden aan de maatregelen, nam Famke Louise een nieuwe clip op met tientallen mensen.

('Toen' nam Famke Louise een nieuwe clip op.)

nevenschikkend

voegwoord

en

maar

want

of*

dus

Hoofdzin

• PV staat na het eerste zinsdeel of vooraan in de zin
• Er kunnen geen woorden tussen onderwerp en PV staan
• Kun je (meestal) los opschrijven

Bijzin

• PV staat niet na het eerste zinsdeel of vooraan in de zin, maar vaak achteraan
  
• Er kunnen wél woorden tussen onderwerp en PV staan
• Kun je niet los opschrijven
• Is een onderdeel van de hoofdzin
  

Nevenschikkend 

2 (of meer) hoofdzinnen

--> voegwoorden: 

en, maar, of, dan (wel), dus en want

Onderschikkend

hoofdzin + bijzin

--> voegwoorden: 

wanneer, als, terwijl, zodra, voordat, voor, nu, toen, nadat, zolang als, totdat, sinds, doordat, zodat, waardoor, omdat, opdat, indien, mits, tenzij, hoewel, ofschoon, ondanks dat, zoals, alsof, dat, of…

Geloof jij dat hij dat gedaan heeft?

Wie het weet mag het zeggen.

Vandaag ga ik niet naar school, want ik voel me niet lekker

Ik had graag meer willen kunnen leren over talen als Latijn en Grieks.

Julius gaat wellicht gamen of hij maakt een andere keuze.

Nu aan de slag:

Schrijfopdracht 1 + Blok 2 (modulewijzer Teams) maken! 

Stel je vragen terwijl je bezig bent