Samenvatting blok 1 tm 3

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Zin

Een zin vertelt een verhaal in het kort. 

Er wordt altijd iets gezegd.

Het is net als een film: je hebt verschillende rollen nodig om het verhaal te vertellen.

Zinsdelen/ functies/rollen

Werkwoord als regisseur

Het belangrijkste werkwoord bepaalt welke rollen nodig zijn om het hele verhaal te vertellen:

onderwerp

lijdend voorwerp

meewerkend voorwerp

Met bijwoordelijke bepalingen geef

je extra kleur en informatie aan een zin:

Waarom?

Wanneer?

Wel of niet?

Waar?

Hoe?

Hoe vaak?

De bijwoordelijke bepaling is een apart zinsdeel! 

Bijvoeglijke bepaling

Geen eigen zinsdeel

Het is een zinsdeel binnen een zinsdeel

Het geeft extra informatie over een zinsdeel

Meestal een bijvoeglijk naamwoord of een bezittelijk voornaamwoord

Bijvoeglijke bepaling (I)

Een bijvoeglijke bepaling (bvb) zegt iets van een zelfstandig naamwoord.

Een bijvoeglijke bepaling is ALTIJD deel van een ander zinsdeel.

Een bijvoeglijke bepaling kan voor of achter het znw. staan. 

Bijvoeglijke bepaling (II)

Claudia rijdt op een rode fiets met tien versnellingen.

De hele zaal was ontroerd door de prachtige uitvoering.

Nienke is een knap meisje dat haar haar heeft opgestoken.

Samengestelde zinnen

In Oorlog zonder vrienden bekijk je de oorlog door de ogen van de zoon van een NSB'er.

Enkelvoudige zin

Er wordt één boodschap verteld (met één of meer werkwoorden). Eén pv.

Onderschikkende samengestelde zin

Er zijn meer pv's, maar één van de dingen die worden gezegd, vervult een rol.

Nevenschikkende samengestelde zin

Er worden twee of meer dingen gezegd. Je kunt het los van elkaar zien.

Hoofdzin

• PV staat na het eerste zinsdeel of vooraan in de zin
• Er kunnen geen woorden tussen onderwerp en PV staan
• Kun je (meestal) los opschrijven

Bijzin

• PV staat niet na het eerste zinsdeel of vooraan in de zin, maar vaak achteraan
  
• Er kunnen wél woorden tussen onderwerp en PV staan
• Kun je niet los opschrijven
• Is een onderdeel van de hoofdzin
  

Nevenschikkend 

2 (of meer) hoofdzinnen

--> voegwoorden: 

en, maar, of, dan (wel), dus en want

Onderschikkend

hoofdzin + bijzin

--> voegwoorden: 

wanneer, als, terwijl, zodra, voordat, voor, nu, toen, nadat, zolang als, totdat, sinds, doordat, zodat, waardoor, omdat, opdat, indien, mits, tenzij, hoewel, ofschoon, ondanks dat, zoals, alsof, dat, of…

Geloof jij dat hij dat gedaan heeft?

Wie het weet mag het zeggen.

Vandaag ga ik niet naar school, want ik voel me niet lekker

Ik had graag meer willen kunnen leren over talen als Latijn en Grieks.

Julius gaat wellicht gamen of hij maakt een andere keuze.

Schrijfopdracht #2

Zie elo --> Stap 5 --> Modulewijzer Taalkunde

Blok 3 onderaan --> schrijfopdracht