8.1: Het werkt

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Je lichaam werkt

Lesdoelen

• Je kunt organen in een afbeelding benoemen;
• Je kunt de bouw van een cel beschrijven;
• Je kan uitleggen wat orgaanstelsels zijn;
• Je kunt uitleggen hoe orgaanstelsels samen werken;
• Je kunt uitleggen hoe energie in spieren ontstaat en hoe de afvalstoffen hiervan uit je lichaam gaan. 
  

Hoe werkt je lichaam?

• Organen zijn delen van het lichaam met een bepaalde taak. 
• Romp is je lichaam zonder je hoofd en je armen en benen.
• Het middenrif verdeelt de romp in de buikholte en borstholte.

8.1: Je lichaam werkt

Je lichaam werkt

Organen en cellen

Organen

De organen

Kan jij de organen benoemen? 

Steek je hand in de lucht als je het weet!

Cellen

Je cellen bestaan uit verschillende onderdelen. 

Wat is de functie van deze onderdelen?

Orgaanstelsels:

Verschillende organen die samen werken

Orgaanstelsels

• Verteringsstelsel
• Ademhalingsstelsel
• Bloedvatenstelsel
• Uitscheidingsstelsel
• Zenuwstelsel

Orgaanstelsels en hun functie

Verteringsstelsel: Het verteren van het eten en het opnemen van voedingsstoffen

Orgaanstelsels en hun functie

Bloedvatenstelsel: vervoeren van stoffen (bijv. zuurstof) door je hele lichaam

Orgaanstelsels en hun functie

Ademhalingsstelsel: opnemen zuurstof en afgeven koolstofdioxide

Orgaanstelsels en hun functie

Uitscheidingsstelsel: schadelijke stoffen uit je lichaam verwijderen

Orgaanstelsels en hun functie

Zenuwstelsel: aansturen van spieren en het verwerken van informatie uit de zintuigen

Je organen werken samen

Je spieren hebben zuurstof en glucose nodig om samen te kunnen trekken 

- Je krijgt zuurstof uit het ademhalingsstelsel 

- Je krijgt glucose (voedingsstof) uit je verteringsstelsel 

- De glucose en zuurstof komen bij je spieren door het bloedvatenstelsel

Hoe komen je spieren aan energie?

Energie nodig om samen te trekken

Energie uit energierijke stoffen (glucose)

Verbranding van glucose --> energie

Verbranding van glucose

Hoe komen je spieren aan energie?

Orgaanstelsels die hierbij helpen:

via verteringsstelsel glucose in bloed

via ademhalingsstelsel zuurstof in bloed

via bloedvatenstelsel glucose en zuurstof in 

spieren

verbranding

brandstof + zuurstof --> water + koolstofdioxide + energie

mond, slokdarm, lever, maag, dunne darm, dikke darm, anus

neusholte, mondholte, luchtpijp, long

bloedvaten, hart

nier, urineleider, blaas, urinebuis

hersenen, ruggenmerg, zenuwen

Bloedvatenstelsel

Ademhalingsstelsel

Verteringsstelsel

Uitscheidingsstelsel

Zenuwstelsel

Vul de verbranding in:
..............+...............-> ..............+...............+................

Welke organen zijn bij de wielrenner tijdens het fietsen actief?

Actief

Niet actief

Darmen

Hart

Longen

Maag

Spieren

Wat is de taak van deze organen?

Ademhalen

Bewegen

Bloed vervoeren

Denken

Eten verteren

Van groot
naar klein:

1. orgaan, organisme, orgaanstelsel, weefsel, cel
2. organisme, orgaanstelsel, orgaan, weefsel, cel
3. cel, weefsel, orgaan, orgaanstelsel, organisme
4. cel, orgaan, weefsel, orgaanstelsel, organisme

Wat is de functie van je verteringsstelsel?

1. voedsel kleiner maken
2. voedsel uitpoepen
3. voedsel in je bloed krijgen

Welk orgaanstelsel heeft als functie:
'vervoert voedingsstoffen en zuurstof'

1. Ademhalingsstelsel
2. Veteringsstelsel
3. Zenuwstelsel
4. Bloedvatenstelsel

Welke organenstelsel werken samen, zodat er verbranding kan plaatsvinden?

1. Ademhalingsstelsel en bloedvatenstelsel
2. Ademhalingsstelsel en verteringsstelsel
3. Ademhalingsstelsel, bloedvatenstelsel en zenuwstelsel
4. Ademhalingsstelsel, bloedvatenstelsel en verteringsstelsel

Waar in het lichaam vindt verbranding plaats?

1. alle cellen
2. alleen in de hersenen
3. alleen cellen van de organen
4. Alleen cellen van de spieren

Toetsvragen 

Doornemen verschillende toetsvragen

Aan de slag

lees 8.1 goed door voordat je aan de opdrachten begint

ga daarna aan de slag met opdracht:

1 t/m 7