Thema 5 Blok 3 De stad verandert 1920 (VERSIE 2)

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 1

Thema 5 De Stad 

Blok 3  

Hoe is de stad na 1870 veranderd?  

Planning 

• Herhalen Blok 1 en 2
• Uitleg Blok 3
• Vragen stellen
• Wat ga je komende week doen? 

Wat leer je deze week? 

• Je kan uitleggen waarom na 1870 veel Nederlandse steden snel groeiden en waarom daar veel goedkope woonwijken gebouwd werden. 
• Je kan uitleggen hoe  fabrieksarbeiders leefden en woonden in de 19e eeuw
•  Je uitleggen wat de Woningwet van 1901 inhield 
• Je kan verklaren waarom er na WOII veel vraag was naar woningen.
• Je kan uitleggen wat suburbanisatie en re-urbanisatie is en deze twee verschijnselen verklaren. 
• Je kan uitleggen waarom de overheid groeikernen aanwees en twee voorbeelden van een groeikern noemen.
• Je kan uitleggen wat verpaupering, renoveren en saneren is.
• Je kent alle begrippen van Blok 3

Fabrieken in de stad

De steden groeien na 1870 snel. Dit komt door: 

•  de bevolkingsgroei
  
•  er was minder werk op het platteland (machines)
•  In de steden waren fabrieken en daar was wel werk.
  

Mensen trokken naar de stad: urbanisatie. De woon- en leefomstandighede van deze arbeiders was  erg slecht. 

Mussenstraat Arnhem

Arbeiderswoningen in Arnhem

Een krotwoning uit de 19e eeuw

Nieuwe arbeiderswoningen

De woningen voor de arbeiders in de steden: 

• Slechte kwaliteit huizen. Geen frisse lucht, amper ramen,  slechte ventilatie, te klein. 
  
• Grote families leefden in één ruimte.
  
• Geen riolering, elektriciteit en waterleiding.
  

In 1901 kwam er de Woningwet: eisen aan de kwaliteit van huizen en straten.

Krotwoningen

In het Openlucht Museum kan je een krotwoning uit de Jordaan bekijken. Je kan hier goed zien hoe de armste mensen woonden in de 19e eeuw. 

Na de Tweede Wereldoorlog nam de vraag naar woningen verder toe: 

1.  In de oorlog hadden veel mensen trouwen en kinderen krijgen uitgesteld. 
2. Na 1949 kwamen veel mensen naar Nederland vanuit de voormalige kolonie Indonesië. 
3. De urbanisatie ging verder.  

Nieuwbouwwijk Malburgen

De steden groeien verder

Weg uit de stad

Na 1960 gingen veel mensen meer geld verdienen. 

Ze wilden een groter huis met een tuin. Ze kochten een auto en gingen buiten de stad wonen. 

Dit heet suburbanisatie.

Wonen in Elst in een 'doorzonwoning' en ,werken in Arnhem

Weg uit de stad

• Om aan deze woonwensen te voldoen worden groeikernen aangewezen: plaatsen om nieuwe wijken te bouwen.
• Suburbanisatie zorgde ervoor dat mensen dagelijks van hun woonplaats naar hun werk gingen reizen. 
• Iemand die dagelijks naar zijn werk in de stad reist is een forens. 

Kun je de link leggen tussen forensen en files?

Suburbanisatie

Weer terug verhuizen naar het platteland

In onze regio vertrokken mensen naar bijvoorbeeld Elst, Duiven of Westervoort. 

Vanaf 1970 verpauperden steden steeds verder:

• Jonge en rijke mensen vertrokken.  Arme en  oude mensen bleven achter.
  
• Huizen en voorzieningen werd niet meer goed onderhouden: verpaupering.
  
• De leefbaarheid van steden ging verder achteruit
  

Verpaupering van wijken

Slopen en bouwen

Gemeenten wilden graag weer jonge en rijke mensen trekken. Hoe gingen ze dat doen? 

Stadsvernieuwing:

• Restauratie: het repareren van oude gebouwen. 
  
• Renovatie: het verbeteren en aanpassen van woningen en gebouwen. 
  
• Saneren: het afbreken van slechte gebouwen en het opnieuw opbouwen van een buurt. 

Slopen en bouwen

• De compacte stad:  Delen van de stad waarin de verwaarloosde gebouwen zijn opgeknapt en volgebouwd.
  
  
• 
  
•  Om de stad heen kwamen veel nieuwe Vinex-wijken voor mensen die graag in ruime huizen dicht bij de stad wilden wonen. Een Vinex-wijk in Arnhem is de Schuytgraaf. 
  

Een veilige stad

Het verbeteren en vervangen van gebouwen is niet genoeg voor een veilige en gezellige buurt.

Wat kunnen de gemeente en bewoners volgens jou doen voor een veilige en gezellige buurt?

De weektaak

Blok 3 De stad verandert

Lezen: blz. 108 t/m 111  

Maken: 2, 3, 4 , 6ab, 8, 10, 11, 12, 13ab, 16, 17a, 18, 19ab, 21, 22 en 24

Havo/Vwo: 14 

Leren: Begrippen blok 1 t/m 3 + leerdoelen blok 1 t/m 3

Stuur je werk in via Teams.

quizlet.com

Wat is de naam van dit soort type wijk?

Doetinchem en Arnhem vallen binnen de reikwijdte van een bakker uit Didam

1. Goed
2. Fout

Het gebied waaruit mensen regelmatig voor voorzieningen naaer Arnhem komen, is het … van Arnhem

Het minimum aantal mogelijke klanten die een voorziening nodig heeft om te kunnen bestaan, heet de ...

Een aantal steden en dorpen die tegen elkaar zijn gegroeid, heet samen een ...

Noem 3 dingen waar een middeleeuwse stad zich goed mee kon beschermen

Hoe kwam een stad aan stadsrechten?

In Duitsland gingen handelaren uit verschillende steden met elkaar samenwerken in de ...

Met de wissel kon iemand...