4.2 buitenlandse bemoeienis

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Opschudding in de Nederlanden

4.2 Buitenlandse bemoeienis

Wat gaan we doen vandaag?

• Bespreken opdrachten 4a,4b en 4c van het huiswerk
• Uitleg 4.1 en 4.2
•  Werken aan leerdoelen
• Huiswerk

De kenmerkende aspecten in dit hoofdstuk zijn:

1. De protestantse reformatie had splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg.

2. Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat.

Leerdoelen 4.2: Buitenlandse Bemoeienis

• Je kunt uitleggen op welke manieren de Bourgondiërs hun macht weten te vergroten in de 14e eeuw. 
• Je kunt met drie voorbeelden uitleggen hoe Filips de Goede het particularisme in de Nederlandse gewesten tegen ging. 
• Je kunt uitleggen hoe de Bourgondische tijd overgegaan is in de Habsburgse Nederlanden. 
  

Bourgondisch 

Nederland  

•  Nederland bestond uit gewesten.

           - Eigen rechten
           - Eigen bestuur
           - Eigen wetten en 
           regels

           - Eigen munten

Nederland rond 1350

- gewesten

- privileges

- particularisatie

- géén staat

Onder controle van de Franse hertog van Bourgondië: Filips de Stoute. (1384)

Bourgondië 

Bourgondisch 

Nederland 

Particularisme vanuit gewesten. 

Het streven van de gewesten en steden in de Nederlanden om hun zelfstandigheden te behouden.

Wie waren de baas in de 14e eeuw? 

Hertog van Bourgondie: Filips de Stoute 

• Hoe vergrootten de Franse hertog en zijn opvolgers hun grondgebied?
     - Erfenissen, Huwelijkspolitiek, aankopen grond & verovering

Wat is huwelijkspolitiek? 

Het regelen van een huwelijk om zo familiebezit en macht uit te kunnen breiden.

Filips de Stoute (1384)

•  Gewest Vlaanderen
• stoutmoedig, dapper
• Opvolgers regeerden in grote delen van Nederland 
•  Bourgondische tijd

Het gewest Vlaanderen

Dit gewest is door de handel met Engeland, Frankrijk en Italië in graan, wijn en lakense stof heel rijk geworden.

 Bourgondië in 1404

Kaart van het hertogdom Bourgondië en de bijbehorende gebieden in het sterfjaar van Filips de Stoute (1404)

Lesdoel 1:
Noteer in je schrift

Leg uit op welke manieren de Bourgondiërs hun macht weten te vergroten in de 14e eeuw.

Nederlandse staatsvorming

• Oorzaak:
  Gewesten verschilden van elkaar en dat maakte besturen lastig. 

• Lastig voor de Bourgondische heersers, die meer invloed wilden.

• Gevolg: 
  Een centraal bestuur = centralisatie 

Filips de Goede

(kleinzoon van...)

- stadhouders (plaatsvervangers)

- statenvergadering

- Staten-Generaal (1464)

- Bede

- Hoofdstad Brussel en bestuurstaal Frans

Invloed en particularisme 

• Op drie manieren de invloed vergroten en het particularisme verminderen.

1. Instellen van stadhouders (controle houden bij afwezigheid).
   
   
2. Staten-Generaal oprichtten waarbij alle lossse Statenvergaderingen aanwezig waren (eenheid in beleid + bede doen).
   
   
3. Brussel instellen als hoofdstad en Frans als voertaal.

Lesdoel 2:
Noteer in je schrift

Leg met drie voorbeelden uit hoe Filips de Goede het particularisme in de Nederlandse gewesten tegen ging.

 Bourgondië in 1467

Kaart van de Bourgondische gebieden in het sterfjaar van Filips de Goede (1467). 

Maria van Bourgondië (
+/-1477)

- Nederlandse gewesten niet gelukkig met de centralisatie

- opstanden

- Groot Privilege

- 1477 huwelijk met Maximiliaan I van Oostenrijk (Habsburg)

- Habsburgse Nederlanden

Groot Privilege

Maria van Bourgondië en de Nederlanden.

De Gewesten zijn trouw aan de hertogin (Maria)

als:

Privileges behouden worden.

Maximiliaan I van Oostenrijk

- Schaft groot privilege af na dood van Maria

- Habsburgse Nederlanden na dood van Maria

Lesdoel 3:
Noteer in je schrift

Leg uit uitleggen hoe de Bourgondische tijd overgegaan is in de Habsburgse Nederlanden.

Huiswerk

Lezen en maken: opdrachten 1,3,4,5,7b,7c,9,10 en 11b van paragraaf 4.2

Succes!!