les 7, 8, 9 H3.3 molair volume

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

H3 Organische Verbindingen

NOVA 4VWO

les 7, 8 en 9  H3.3 molair volume

                     

Aan het eind van deze les

kun je de chemische hoeveelheid van een gas omrekenen naar het volume met behulp van het molair volume

Deze les

• Uitleg H3.3 Molair volume
• Oefenen in groepjes: opgave 4

Huiswerk voor de volgende les: maak 2x een tekening van de opstelling bij proef 3A en 3B (blz 181), benoem alle onderdelen.

PW in toetsweek: H2 Bindingen en H3 Organische verbindingen

leg klaar: 

binas T 12+ schrift

startopdracht

groep 1

Bereken het volume in L van 1 mol CO₂ bij T=273K

groep 2

Bereken het volume in L van 1 mol NH₃ bij T=273K

Waarom heeft de massa/de grootte van een molecuul bij gassen geen invloed op het volume??

analoog voorbeeld:

vul een lokaal met pingpongballen of met skippyballen

EIS: de onderlinge afstand van het hart van de ballen moet 3 meter zijn

Passen er dan meer, minder of evenveel pingpongballen in het lokaal als skippyballen?

(evenveel)

leg uit: hoe komt dat?

de onderlinge afstand bepaalt hoeveel ballen er in het lokaal passen, niet de grootte van de ballen zelf

Bij een gas is de onderlinge afstand tussen moleculen groter dan de grootte van de moleculen zelf, dus alle gassen hebben eenzelfde volume bij gelijke temperatuur en druk

bespreken/vragen:

welke invloed heeft de temperatuur op het volume van een gas?

(bij hogere T groter V)

kun je dat uitleggen op microniveau?

(bij hogere T bewegen deeltjes sneller en neemt de onderlinge afstand toe)

conclusie: alle gassen hebben altijd hetzelfde volume (bij 1 mol) BIJ DEZELFDE T

(en ook bij dezelfde p, want samenpersen verkleint de afstand tussen de moleculen - maar bij scheikunde geldt altijd p = p0)

Molair volume (Vm)

• alléén voor rekenen aan gassen
• eenheid: liter per mol
• afhankelijk van temperatuur (Binas tabel 7):  
• 273 K (ideaal gas) = 22,4 L/mol
• 298 K (standaardomstandigheden) = 24,5 L/mol

alléén voor gassen

LET OP: Welke tabellen mag je gebruiken bij rekenen aan gassen?

Binas 12 dichtheid gassen

T = 273 K

Binas 40 dichtheid elementen (g)

T = 298 K

Binas 7 

V_m = 22,4 L/mol

T = 273,15 K

Vm = 24,5 L/mol

T = 298 K

1. Bereken hoeveel dm3 0,50 mol H2 (g) inneemt 

bij T = 298K en p = p0.

Binas 12 dichtheid gassen

T = 273 K

Binas 40 dichtheid elementen (g)

T = 298 K

Binas 7 

V_m = 22,4 L/mol

T = 273,15 K

Vm = 24,5 L/mol

T = 298 K

2. Bereken hoeveel dm3 20,0 g NH3 (g) inneemt 

bij T = 298K en p = p0.

Binas 12 dichtheid gassen

T = 273 K

Binas 40 dichtheid elementen (g)

T = 298 K

Binas 7 

V_m = 22,4 L/mol

T = 273,15 K

Vm = 24,5 L/mol

T = 298 K

3. Bereken de massa in kg van 20 m3 N2H4 (g)

bij T = 298K en p = p0.

Binas 12 dichtheid gassen

T = 273 K

Binas 40 dichtheid elementen (g)

T = 298 K

Binas 7 

V_m = 22,4 L/mol

T = 273,15 K

Vm = 24,5 L/mol

T = 298 K

4. Bereken de massa in g van 0,250 m3 C2H6 (g)

bij T = 273K en p = p0.

Binas 12 dichtheid gassen

T = 273 K

Binas 40 dichtheid elementen (g)

T = 298 K

Binas 7 

V_m = 22,4 L/mol

T = 273,15 K

Vm = 24,5 L/mol

T = 298 K

Deze les

• Uitleg H3.3 Molair volume
• Oefenen in groepjes: opgave 4

Huiswerk voor de volgende les: maak 2x een tekening van de opstelling bij proef 3A en 3B (blz 181), benoem alle onderdelen.

PW in toetsweek: H2 Bindingen en H3 Organische verbindingen

leg klaar: 

binas T 12+ schrift

eigen werk

Doorlezen H3.3 Molair volume

Leren blauwe begrippen

Leren formule + figuur 6

Goed bestuderen voorbeeldopdracht 1

Maken + nakijken opgaven 4 en 5 

Proef 3 (blz 181) Hoeveel ruimte neemt een mol gas in?

• Jas en bril nodig
• boek en pen op tafel, verder leeg 

Proef 3 (blz 181) Hoeveel ruimte neemt een mol gas in?

Voer de proef uit en maak de opdrachten.  T = 19,5 graden Celcius

Proef A: 10 mL zoutzuur in plaats van 25 mL 

                  meet de lengte v/h magnesiumlint, 1,0 cm = 20 mg

Uitvoering Proef B: 

• doe ongeveer 50 mL demiwater in erlenmeyer
• breek 1/2 tablet in tweeën
• doe 1/4 tablet in het water en wacht tot het is uitgeborreld.
• weeg de overgebleven 1/4 tablet en weeg de erlenmeyer met inhoud, noteer massa in tabel.
• Maak de gasopvangopstelling klaar.
• Doe 1/4 tablet bij de erlenmeyer en vang het gas dat ontstaat op. 
• Reactie afgelopen? Noteer massa van de erlenmeyer en het volume van het gas in tabel. 

Deze les

• Proef 3 bespreken: Hoeveel ruimte neemt een mol gas in?
• Zelf: maken LU H3.3 brandstoffen
• Maken opgave 1, 2, 3 en 6

PW in toetsweek: H2 Bindingen en H3 Organische verbindingen (90 min, weging 20%)

leg klaar: 

boek blz 181+ schrift + BINAS

Proef 3A Hoeveel ruimte neemt een mol waterstof in? (blz 181)

Proef 3B Hoeveel ruimte neemt een mol koolstofdioxide in? (blz 183)

 

Proef 3A Hoeveel ruimte neemt een mol waterstof in? (blz 181)

gegeven: aantal mg

gevraagd: aantal mol

gemeten: aantal mL

gevraagd: Vm

Proef 3A Hoeveel ruimte neemt een mol waterstof in? (blz 181)

1 Gegeven: 1,0 cm = 20 mg

   vb: 26 mg Mg -> 22 mL gas

2 M_Mg = 24,31 g/mol

n = m/M = 26 * 10^-3 / 24,31 = 1,07 * 10^-3 mol Mg

3  molverhouding Mg : H₂ = 1 : 1

    dus ook 1,07 * 10^-3 mol H₂ (g)

4 V_m = V/n = 22*10^-3 L / 1,07 * 10^-3 mol 

                                                                 = 21 L/mol

gegeven: aantal mg

gevraagd: aantal mol

gemeten: aantal mL

gevraagd: Vm

Proef 3B Hoeveel ruimte neemt een mol koolstofdioxide in? (blz 183)

 

50 mL water + 1/4 bruistablet

gemeten: aantal mg CO₂

(= massa_voor - massa_na)

gemeten: aantal mL CO₂

gevraagd: Vm

Proef 3B Hoeveel ruimte neemt een mol koolstofdioxide in? (blz 183)

5 m(1/4 bruistablet) = 0,863 g

   m(erlenmeyer met 50 mL water) = 96,443 g

   m(erlenmeyer na de reactie) = 97,166 g

   V_gas = 76 mL

6 dus m(CO₂) = 0,863 + 96,443 - 97,166 = 

                               97,306 - 97,166 = 0,14 g

7 M_CO2 = 44,01 g/mol

  n = m/M = 0,14/ 44,01 =  = 3,18 * 10^-3 mol CO₂

 

4 V_m = V/n = 22*10^-3 L / 1,07 * 10^-3 mol 

                                                                 = 21 L/mol

8 Vm = V/n = 76*10^-3 L / 3,18 * 10^-3 mol

                                                                 = 24 L/mol

50 mL water + 1/4 bruistablet

gemeten: aantal mg CO₂

(= massa_voor - massa_na)

gemeten: aantal mL CO₂

gevraagd: Vm

alléén voor gassen

LET OP: Welke tabellen mag je gebruiken bij rekenen aan gassen?

Binas 12 dichtheid gassen

T = 273 K

Binas 40 dichtheid elementen (g)

T = 298 K

Binas 7 

V_m = 22,4 L/mol

T = 273,15 K

Vm = 24,5 L/mol

T = 298 K

Deze les

- fotosynthese en koolstofkringloop

- fossiele brandstoffen uit aardolie

- emissies en milieu-effect bij verbranding

- biobrandstoffen

eigen werk H3.3 Brandstoffen en molair vorlume

Maak LU H3.3 Brandstoffen

Maak H3.3 opgave 1, 2, 3 en 5

eigen werk H3.3 Brandstoffen en molair vorlume

Maken en nakijken: opgave 6 + 7 

Vragen over opgaven die je al gemaakt zou moeten hebben: 1 t/m 5

Nakijken practicum

EIGEN WERK

H3.3 Opgave 1, 2, 3, 4efg, 5 en 6

Binas 12 dichtheid gassen

T = 273 K

Binas 40 dichtheid elementen (g)

T = 298 K

Binas 7 

V_m = 22,4 L/mol

T = 273,15 K

Vm = 24,5 L/mol

T = 298 K