4a - 4.2 - Staten ontstaan

4.2 Staten ontstaan
Les 1 - Over de Magna Carta en staatsvorming/centralisatie
1 / 37
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

This lesson contains 37 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

Items in this lesson

4.2 Staten ontstaan
Les 1 - Over de Magna Carta en staatsvorming/centralisatie

Slide 1 - Slide

Wat we gaan doen
- Lesdoelen 4.1 herhalen
- De Magna Carta en begin van een rechtstaat
- Opfrissen staatsvorming en centralisatie
- Schema 4.2 invullen


Slide 2 - Slide

Lesdoelen 4.1; Je kan uitleggen
1. waardoor de landbouwopbrengsten in de elfde eeuw toenamen.
2. hoe bevolkingsgroei, specialisatie in beroepen en de opkomst van steden gevolgen waren van de toenemende voedselproductie.
3. in welke gebieden in Europa de overgang van een landbouwsamenleving naar landbouwstedelijke samenleving begon.
4. hoe de opkomst van handel en nijverheid leidde tot interregionale economische verwevenheid in Europa.
5. waarom burgers in de steden en mensen op het platteland door de opkomst van de steden meer vrijheid kregen.
6. hoe door de economische macht van steden hun zelfstandigheid toenam.
7. welke gevolgen de opkomst van steden had voor machtsverhoudingen tussen de adel en de burgers.

Slide 3 - Slide

Wat we gaan doen
- Lesdoelen 4.1 herhalen
- De Magna Carta en begin van een rechtstaat
- Opfrissen staatsvorming en centralisatie
- Schema 4.2 invullen


Slide 4 - Slide

De lln. kan uitleggen
1. waarom de Magna Carta het begin van een rechtsstaat bracht.
2. waarom de Magna Carta het beginsel van een grondwet was.
3. waarom je wetten en ambtenaren nodig hebt voor centralisatie en staatsvorming.

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Rechtstaat; je wordt door wetten beschermd voor de overheid
Grondrechten als vrijheid van meningsuiting

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Video

https://www.youtube.com/watch?v=7xo4tUMdAMw 

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Slide

Wat we gaan doen
- Lesdoelen 4.1 herhalen
- De Magna Carta en begin van een rechtstaat
- Opfrissen staatsvorming en centralisatie
- Schema 4.2 invullen


Slide 13 - Slide

KA: het begin van staatsvorming en centralisatie

Slide 14 - Slide

Staatsvorming

Slide 15 - Mind map

Staatsvorming is het proces waarbij de regering de macht over een bepaald gebied probeert te krijgen.

Twee belangrijke ingrediënten:
- Wetten
- Ambtenaren

Slide 16 - Slide

Centralisatie

Slide 17 - Mind map

Centralisatie is het proces waarbij regeringen hun grondgebied vanuit een plek proberen te besturen.

Centraal bestuur en centrale wetgeving

Hoe centraal wordt Nederland nu bestuurd?
Enerzijds...
Anderzijds...

Slide 18 - Slide

KA is: het begin van staatsvorming en centralisatie. Wat voor bronnen verwacht je bij dit KA?

Slide 19 - Slide

Staatsvorming en centralisatie

Slide 20 - Mind map

Wat we gaan doen
- Lesdoelen 4.1 herhalen
- De Magna Carta en begin van een rechtstaat
- Opfrissen staatsvorming en centralisatie
- Schema 4.2 invullen


Slide 21 - Slide

De lln. kan uitleggen
1. waarom de Magna Carta het begin van een rechtsstaat bracht.
2. waarom de Magna Carta het beginsel van een grondwet was.
3. waarom je wetten en ambtenaren nodig hebt voor centralisatie en staatsvorming.

Slide 22 - Slide

Het PW is op 19 mei

Slide 23 - Slide

4.2 Staten ontstaan
Les 2 (over het lesboek)

Slide 24 - Slide

Wat waren staatsvorming en centralisatie ook alweer?

Slide 25 - Slide

Lesdoelen: De lln. kan uitleggen
1. hoe Willem de Veroveraar zijn grip over zijn gebied versterkte.
2. hoe Filips II Augustus de grip over zijn gebied versterkte. 
3. Je kunt uitleggen hoe door staatsvorming de macht van de adel en het belang van het feodale stelsel afnam.
4. Je kunt uitleggen waarom de koning streefde naar centralisatie en waarom de edelen en de steden dat probeerden tegen te gaan.

Slide 26 - Slide

Lesdoelen: De lln. kan uitleggen
1. hoe Willem de Veroveraar zijn grip over zijn gebied versterkte.
2. hoe Filips II Augustus de grip over zijn gebied versterkte. 
3. Je kunt uitleggen hoe door staatsvorming de macht van de adel en het belang van het feodale stelsel afnam.
4. Je kunt uitleggen waarom de koning streefde naar centralisatie en waarom de edelen en de steden dat probeerden tegen te gaan.

Slide 27 - Slide

Veroveringen Willem de Veroveraar
(r. 1066-1087)
- Ervaring als hertog van Normandië
- Veroverde Engeland
- Koning weinig
kroondomeinen

Slide 28 - Slide

Versterken van de macht
o.l.v. Willem de Veroveraar
                        - Beste grond: kroondomeinen (winst)
                        - Nieuwe indelingen; nieuwe trouwe
                        leenmannen (Canterbury)
                        - Sterk leger van achterleenmannen met
                        eed van trouw
                        - Goed ambtenarenapparaat; centrale
                        wetten en inkomsten

Slide 29 - Slide

Na Willem de Veroveraar brokkelde dit weer af
Oorzaken:
- Twisten over opvolging
- Hertogen/Graven die machtiger dan koningen werden (door grondgebied)
- Eed van trouw verloor aan betekenis

Slide 30 - Slide

Lesdoelen: De lln. kan uitleggen
1. hoe Willem de Veroveraar zijn grip over zijn gebied versterkte.
2. hoe Filips II Augustus de grip over zijn gebied versterkte. 
3. Je kunt uitleggen hoe door staatsvorming de macht van de adel en het belang van het feodale stelsel afnam.
4. Je kunt uitleggen waarom de koning streefde naar centralisatie en waarom de edelen en de steden dat probeerden tegen te gaan.

Slide 31 - Slide

Slide 32 - Slide

Uitbreiding van kroondomeinen na dood hertogen en graven
Gevolg 1: meer belastinginkomsten
Gevolg 2: meer grip op het eigen gebied
Gevolg 3: geld voor oorlogen (met o.a. Britten in Frankrijk)

Slide 33 - Slide

De Magna Carta was eigenlijk een voorloper van een grondwet. Leg uit waarom.

Slide 34 - Open question

Lesdoelen: De lln. kan uitleggen
1. hoe Willem de Veroveraar zijn grip over zijn gebied versterkte.
2. hoe Filips II Augustus de grip over zijn gebied versterkte. 
3. Je kunt uitleggen hoe door staatsvorming de macht van de adel en het belang van het feodale stelsel afnam.
4. Je kunt uitleggen waarom de koning streefde naar centralisatie en waarom de edelen en de steden dat probeerden tegen te gaan.

Slide 35 - Slide

Erg feodaal
- Feodale rechtspraak
- Belastingen van leenmannen
- Grote legers leenmannen
- Koning weinig te zeggen
Erg centraal
- Centrale wetten
- Centrale belastingen
- Groot centraal leger (ongehoorzame leenmannen in bedwang brengen...)
- Koning veel te zeggen

Slide 36 - Slide

Heilige Roomse Rijk
  • Stamvorsten werden gekozen; Paus
    maakte keizer
  • Stamvorsten en keizer ook oorlog voor
    gebiedsuitbreiding
  • Karel IV (1356): Gouden Bul en keizer
    volgt de 7 belangrijkste keurvorsten

Slide 37 - Slide