V5 - TH1 - les 3

V5 - Thema 1 Regeling
BS1 - regeling en homeostase (hh)
BS2 - hormonale regulatie (hh)
BS3 - het zenuwstelsel
1 / 29
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

This lesson contains 29 slides, with interactive quizzes, text slides and 2 videos.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

V5 - Thema 1 Regeling
BS1 - regeling en homeostase (hh)
BS2 - hormonale regulatie (hh)
BS3 - het zenuwstelsel

Slide 1 - Slide

Geef aan: positieve of negatieve terugkoppeling.

De bloedsuikerspiegel wordt constant gehouden.
A
positieve terugkoppeling
B
negatieve terugkoppeling

Slide 2 - Quiz

Positieve of negatieve terugkoppeling?
A
positief
B
negatief

Slide 3 - Quiz

???? feedback
??? feedback

Slide 4 - Slide

negatieve feedback
positieve feedback

Slide 5 - Slide

Hormoon klieren
  • endocriene klieren (zonder afvoerbuis exocriene = met)
  • voorbeelden zijn: hypofyse, schildklier, bijnieren, teelballen en eierstokken

Slide 6 - Slide

De hypothalamus is een onderdeel van de hersenen.

Beinvloedt de hypofyse
De hypofyse is de hormoonklier

Er is een hypofyse voorkwab en een achterkwab

Slide 7 - Slide

Hypofyse
  • midden van je hoofd
  • net onder de hypothalamus
  • 2 kwabben: voor en wachter
  • produceert de hormoonklier stimulerende hormonen: thyreoïdstimulerend hormoon (TSA), follikelstimulerend hormoon (FSH) en luteïniserend hormoon (LH). 

Slide 8 - Slide

Hypofyse

Slide 9 - Slide

Hypofyse

Slide 10 - Slide

Hypofyse
BINAS 89C

Slide 11 - Slide

Voorbeelden van regelkringen (BINAS 89C)

Slide 12 - Slide

Neurohormonen
  • gevormd dmv neuronen
  • antidiuretisch hormoon (ADH) en oxytocine
  • 2 type:
    - inhibiting hormonen (IH) -> remt productie      
       groeihormoon en prolactine hypofyse voorkwam 
    - releasing hormonen (RH) -> stimuleert productie
      TSH, FSH LH, groeihormoon, prolactine, adrenocoricotroop     
      hormoon)
      vb.: TSH-RF : stimuleert aanmaak TSH door de voorkwab

Slide 13 - Slide

Hypofyse hormonen
adrenocortiotroop hormoon (ACTH)
  • geproduceerd bij stress
  • bevorderd de aanmaak van hormonen in de bijnierschors

groeihormoon (GH)
  • regelt de groei en ontwikkeling
  • in puberteit stimuleert het de groei van de beenderen
  • te veel: reuzengroei, te weinig: dwerggroei

Slide 14 - Slide

Hypofyse hormonen
Follikelstimulerend hormoon (FSH) en luteïniserend hormoon (LH)
  • beïnvloeden ovaria en testes
prolactine 
  • melk productie 
oxytocine 
  • weeën, melkproductie
  • knuffelhormoon: hechtingsband 

Slide 15 - Slide

Hypofyse hormonen
antidiuretisch hormoon (ADH)
  • resorptie (terughalen van) water in de nieren 
  • urineproductie = diurese
  • regelt osmotische waarde van het bloed

Slide 16 - Slide

Schildklierhormoon thyroxine
  • ligt in de hals voor het strottenhoofd
  • thyroxine = schildklierhormoon
  • beïnvloed verbranding van glucose
  • stimuleert groei en ontwikkeling bij kinderen

  • jodium nodig voor de productie
  • remt productie TSH
  • TSH stimuleert productie thyroxine

Slide 17 - Slide

Schildklierhormoon thyroxine
gevolgen bij een niet goed werkende schildklier
te veel:
  • stofwisseling neemt toe 
  • gewichtsverlies
te weinig
  • stofwisseling neemt af
  • gewichtstoename
 bij kinderen gevolgen voor ontwikkeling centrale zenuwstelsel en groei

Slide 18 - Slide

Spijsverteringshormonen
kliercellen in de alvleesklier en maag- en darmwand
  • gastrine: stimuleert maagsapproductie
  • secretine: stimuleert levert tot de productie van gal
  • cholecystokinine: stimuleert afgifte gal door galblaas

Slide 19 - Slide

Spijsverteringshormonen: alvleesklier
alvleeskliersap cellen

  • spijsverteringssap afgegeven via twaalvingerigedarm
  • exocriene klier (=met afvoerbuis)
eilandjes van Langerhans tussen cellen van alvleesklier
  • alpha cellen: glycagon
  • bèta cellen: insuline
  • reguleren bloedsuikerspiegel

Slide 20 - Slide

nieren en bijnieren
nieren
  • erytropoëtine = epo: stimulatie erytrocyten (bloed dikker)
bijnieren
  • kapjes boven de nieren bestaande uit schors en merg
  • reageert op stress
    - adrenaline (merg) - toename glucose, hartslag en      
      ademhaling om te "vluchten of te vechten"
    - ACTH (schors) - stimuleert cortisol =stresshormoon
      verhoogt afweersysteem en de glucoseconcentratie

Slide 21 - Slide

Huiswerk
Lees de rest van BS2 en maak de opdrachten 10-16

zijn hier vragen over? 

Slide 22 - Slide

oefeningen hormonen

Slide 23 - Slide

V5 - Thema 1 Regeling
BS1 - regeling en homeostase (hh)
BS2 - hormonale regulatie (hh)
BS3 - het zenuwstelsel

Slide 24 - Slide

Leerdoelen - BS3
Na deze les kun je: 
  • de bouw en de signaalverwerking van de verschillende type neuronen beschrijven.
  • de bouw en de functies ende werking van het zenuwstelsel beschrijven. 

Slide 25 - Slide

Begrippen BS3
zenuwstelsel
centrale zenuwstelsel
perifere zenuwstelsel
animale zenuwstelsel
autonome (vegetatieve) zenuwstelsel
prikkels
impulsen
prikkels
receptoren
impulsen
receptoren
conductoren 
effectoren
neuronen (zenuwcellen)
glijcellen
neurotransmitters
dendriet
axon (neuriet)
myeline schede
cellen van Schwann
cell junction 
synapsen
sensorische neuronen
schakel neuronen
motorische neuronen
zenuwen
grote hersenen
kleine hersenen
grijze stof
witte stof
merg
hersenschors
hersenstam
verlengde merg
hersen centra
gevoel/beweging centra

Slide 26 - Slide

Slide 27 - Video

Slide 28 - Video

Huiswerk
rond BS2 af en 
lees BS3
maak de opdrachten 22-24

Slide 29 - Slide