5.5 Impulsgeleiding

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Regeling

5.5 Impulsgeleiding

Lesprogramma

• Huiswerk
• Leerdoelen
• Uitleg
• Vragen
• Nabespreken
• Huiswerk

Welke vragen van het huiswerk willen jullie dat ik bespreek?

Hormonen worden gemaakt door:

1. endocriene klieren
2. exocriene klieren
3. beide soorten klieren

Alvleesklier

Glucose

Glycogeen

Insuline

Glucagon

Bloedsuikerpsiegel gaat omlaag

Bloedsuikerpsiegel gaat omhoog

Lever

Wat is het verschil tussen een prikkel en een impuls? (er zijn 2 antwoorden goed)

1. Een prikkel is informatie uit de omgeving
2. Een impuls is informatie uit de omgeving
3. Een prikkel is een elektrisch stroompje
4. Een impuls is een elektrisch stroompje

Binas 88A

Receptor

Effector

CZS

Motorische zenuwcel

Sensorische zenuwcel

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven hoe impulsgeleiding plaatsvindt.
• Je kunt beschrijven hoe impulsoverdracht plaatsvindt. 

Impulsgeleiding

Hoe een electrisch signaal van het cellichaam (A) naar de axon uiteinde (B) wordt doorgegeven.

A

B

Impulsgeleiding is een electrisch signaal. Electriciteit wordt veroorzaakt door het bewegen van geladen deeltjes. In dit geval zijn dit ionen. De binnenkant van de cel is negatief geladen ten opzichte van de buitenkant.

BINAS 88D

Impulsgeleiding kan opgedeeld worden in 5 fasen

1. rustfase

2. depolarisatiefase

3. repolarisatiefase

4. hyperpolarisatie

5. herstelfase

1. rustfase - rustpotentiaal, waarbij het ladingsverschil tussen de binnenkant en buitenkant van de cel -70mV is. 

2. depolarisatiefase -  door prikkels worden ionen door het membraan gelaten waarbij het potentiaal verschil tussen binnen en buiten oploopt tot +30mV

3.  repolarisatie - door nog meer verplaatsing van ionen verandert het potentiaal verschil tussen binnen en buitenkant weer terug naar -70mV

4. hyperpolarisatie - de ion verdeling schiet zelfs evenonder de -70mV

5. herstelfase - de ionen gaan weer naar hun oorspronkelijke positie. tijdens deze periode kan er geen impulsgeleiding plaatsvinden (duurt 1 msec.)

Impulsgeleiding door middel van een actiepotentiaal die opgedeeld kan worden in 5 fasen

Na+ en K+ poorten

In het membraan van zenuwcellen zitten Natrium en Kalium poorten, deze laten Natrium en Kalium door

Natrium van buiten naar binnen de zenuwcel

Kalium van binnen naar buiten de zenuwcel

ladingsverschil:

Bij een zenuwcel in rust heeft het cytoplasma een negatieve elektrische lading ten opzichte van de buitenkant van de cel.

Het verschil is +- 70 milivolt.

Dit noemen we het rustpotentiaal.

Ionen

In het cytoplasma meer K+ ionen.

Buiten cel meer Na+ ionen.

Binnen de cel meer negatief geladen ionen waardoor negatieve lading binnenkant.

actief transport

Impulsgeleiding kan opgedeeld worden in 5 fasen

1. rustfase

2. depolarisatiefase

3. repolarisatiefase

4. hyperpolarisatie

5. herstelfase

De prikkel die bij de dendrieten binnenkomt moet sterk genoeg zijn om een potentiaal verschil van -50mV te bewerkstelligen. Dit is de drempelwaarde. Lukt dit niet, dan wordt de impuls niet doorgegeven naar het axon. Lukt dit wel dan ontstaat er een actiepotentiaal. (het alles-of-nietsprincipe).

Tijdens de actiepotentiaal ontstaat er altijd eenzelfde impulssterkte (+20mV) . 

Hoe kan je lichaam dan een sterke prikkel van een zwakke prikkel onderscheiden?

Zorgt elke prikkel tot impulsgeleiding? 

Hoe kan je lichaam dan een sterke prikkel van een zwakke prikkel onderscheiden?

zwakke prikkel - lage impulsfrequentie

Sterke prikkel - hoge impulsfrequentie

impulsfrequentie - het aantal impulsen per tijdseenheid.

Impulsgeleiding kan nog sneller!

Cel van Schwann maakt een isolerende laag om axon. Hierdoor moet signaal sprongsgewijs worden doorgegeven. dit gaat 50x zo snel als zonder myeline.

Hoe ziet impulsgeleiding er uit langs het membraan van het axon? 

bestudeer nu de animatie op de volgende  slide

https:

Je balt je rechtervuist.
Verandert hierdoor de impulssterkte in zenuwcellen in je rechterarm? Licht je antwoord toe.

Je balt je rechtervuist.
Verandert hierdoor de impulsfrequentie an de zenuwcellen in je rechter arm? Zo ja, neemt deze dan toe of af.

Je steekt in het donker een kaars aan. Wordt hierdoor de impulsfrequentie in de gevoelszenuwcellen van je oogzenuw verhoogd of verlaagd? Licht je antwoord toe.

Impulsoverdracht

Hoe een signaal van de ene zenuwcel naar de andere zenuwcel wordt doorgegeven (bij een synaps C).

C

bestudeer de animatie op de volgende slide

Impulsoverdracht

neuron 1

neuron 2

Wanneer de actiepotentiaal van neuron 1 aankomt bij de synaps zal een stof (neurotransmitter) vrijkomen in de synaptische spleet. Deze neurotransmitter kan binden aan receptoren van neuron 2 en zo een actiepotentiaal in neuron 2 starten (impusoverdracht van neuron 1 naar neuron 2). 

Neurotransmittermoleculen afkomstig van het axon zijn vrijgelaten in de synaptische spleet. Wanneer kan de doelwitcel een impuls doorgeven

1. Altijd
2. Wanneer alle neurotransmitter-moleculen aan receptoren binden
3. Wanneer de prikkel sterk genoeg is dat de drempelwaarde in de doelwitcel wordt overschreden
4. Nooit

Nabespreken

• Je kunt beschrijven hoe impulsgeleiding plaatsvindt.
• Je kunt beschrijven hoe impulsoverdracht plaatsvindt. 

Huiswerk

Leren en maken 5.5