Culturele en kunstzinnige vormingMiddelbare schoolmavo, havo, vwoLeerjaar 3,4
This lesson contains 29 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.
Items in this lesson
M.C. Escher
wiskundige kunst
Slide 1 - Slide
M.C. Escher
Maurits Cornelis Escher (1898-1972) is een van 's werelds meest beroemde grafici. Zijn kunst wordt bewonderd door miljoenen mensen over de hele wereld. M.C.
Escher is het meest beroemd om zijn zogenaamde onmogelijke tekeningen, zoals Klimmen en Dalen en Relativiteit, maar ook om zijn metamorphoses, zoals Metamorphose I, II en III, Lucht en Water I en Reptielen.
Slide 2 - Slide
M.C. Escher
Een graficus is iemand die kunstwerken maakt met een druktechniek. Grafiek als kunstvorm wordt prentkunst genoemd.
Om van een grafisch werk meerdere exemplaren te realiseren kan de graficus een beroep doen op verschillende druktechnieken, zoals etsen, droge naald, linosnede, litho, houtsnede en zeefdruk.
Slide 3 - Slide
Slide 4 - Video
Relativiteit
Relativiteit
Litho hoogte 29,1 cm breedte 29,4 cm juli 1953
Slide 5 - Slide
Waarom heet dit werk relativiteit?
A
Omdat de Escher met Einstein samenwerkte
B
Omdat Escher relatief veel tijd besteedde aan dit werk
C
Omdat Escher met de trappen aangeeft dat alles relatief kan zijn
D
Omdat Escher aangeeft dat het maar relatief is of een tekening 2d of 3d is
Slide 6 - Quiz
Dag en Nacht
Houtsnede in zwart en grijs, afgedrukt vanuit 2 blokken hoogte 39,1 cm|breedte 67,7 cm februari 1938
Slide 7 - Slide
Hoe zie je dag en nacht verbeeld in dit werk?
Slide 8 - Open question
Klimmen en dalen
Klimmen en dalen
1960 Litho, 285mm x 355mm.
Slide 9 - Slide
Leg uit hoe jullie denken dat Escher de monniken steeds maar omhoog of omlaag kon laten lopen in hetzelfde rondje.
Slide 10 - Open question
Metamorphose I
1937 Houtsnede gedrukt op 2 vellen. 908mm x 195mm.
Slide 11 - Slide
De volgende werken heten metamorfose - Wat is dat?
Slide 12 - Open question
Lucht en water I
1938 Houtsnede. 439mm x 435mm.
Kijk goed - wat is er bijzonder?
Slide 13 - Slide
Metamorphose II
1940 Houtsnede in zwart, groen en bruin, gedrukt uit 20 blokken op 3 gecombineerd vellen. 3895mm x 192mm.
Slide 14 - Slide
Metamorphose III
1967-1968 Houtsnede, in de kleuren rood, groen en roodbruin. Gedrukt van 33 blokken op 6 gecombineerd vellen. Opgezet op canvas, deels met de hand gekleurd. 6800mm x 192mm.
Slide 15 - Slide
Kijk goed, wat is de bijzonderheid in dit werk?
Slide 16 - Open question
Reptielen
1943 Litho. 385mm x 334mm.
Slide 17 - Slide
Opdracht
Je gaat zelf een vlakvulling maken.
Slide 18 - Slide
Vlakvulling
Slide 19 - Slide
Theorie Vlakvulling
Slide 20 - Slide
Opdracht
Bedenk en maak nu je eigen 'vlakvulling' die in elkaar past wanneer je het roteert. In de wiskunde noemen we een vlakvulling ook wel een tesselatie. Geef je bedachte vorm een bek of een oogje waardoor het 'iets levends' wordt.
Het uitgangspunt van een regelmatige vlakvulling is een basisvorm waar het motief in moet passen. Voor de reptielen, die hun meest herkenbare vorm hebben als ze van boven af bekeken worden, nam Escher als basis een zeshoek. Uit de zeshoek haalde hij stukjes die hij op een andere plek toevoegde zodat het reptiel zijn herkenbare vorm kreeg.
Slide 22 - Slide
Rotatie
Het in elkaar laten passen van de reptielen deed Escher met behulp van rotatie: om drie punten (A,B, C) kan de figuur 120° gedraaid worden. De ‘aangeplakte’ stukjes, die nu een kop, pootjes of een staart zijn, passen dan precies op de plaats waar ze uit de zeshoek gehaald zijn. Om de vlakvulling compleet te maken zijn drie figuren in drie verschillende kleuren nodig.
Slide 23 - Slide
Opdracht
Maak nu van Lego de trap van 'klimmen en dalen' na.
Bedenk hoe je dat voor elkaar zou kunnen krijgen en vul dat in op de volgende pagina.
Tijd: 2 lesuren
Slide 24 - Slide
Hoe krijg je dat voor elkaar denk je?
Slide 25 - Open question
Upload hier de foto van je lego trap.
Slide 26 - Open question
Metamorphose
In 1957 maakte Escher een houtsnede waarin hij in twaalf stappen liet zien hoe hij een metamorphose maakte.
Slide 27 - Slide
Een egaal grijs vlak wordt door lijnen in gelijkvormige vlakken verdeeld die steeds meer contrast krijgen en tenslotte zwart en wit worden (1 t/m 4). Dan vervormen de rechte lijnen zich: de deuk aan de ene kant wordt een even grote uitstulping aan de tegenoverliggende kant (5 en 6). De vervormingen worden steeds groter en krijgen een herkenbare vorm, een vogel (7).
Slide 28 - Slide
Een zwarte vogel tegen een witte achtergrond (8) wordt daarna een witte vogel tegen een zwarte achtergrond (9) of ze zijn het beiden tegelijk (10), al kan je ze nooit tegelijk waarnemen. Door de bek en het oogje van rechts naar links te verplaatsen maakt hij van de vogels ineens vissen (11). De vissen en vogels kunnen ook samen het vlak vullen (12). En elke vogel of vis heeft nog steeds het oppervlak van de oorspronkelijke gelijkvormige vlakken.