3.1 Introductie + Handel en kolonialisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Nederland en Indonesië 

Regels

• Bij binnenkomst ga je zitten en pak je je spullen.
• Je laptop laat je dicht op tafel liggen.
• Als je wat wilt vragen steek jij je vinger op
• Als de docent praat zijn de leerlingen stil 
• Je behandeld een ander zoals je zelf behandeld wilt worden. Dat betekent met fatsoen en respect. 

Aantekeningen

Zie je dit potloodje? Dan neem je de dikgedrukte en onderstreepte zin over in je schrift.

Te weinig tijd? De les wordt met je gedeelt, kan je tijdens zelfstandig werken verder met overnemen.

Deze les                      

Introductie H3 en paragraaf 3.1: Handel en kolonialisme 

Aan het einde van de les: 

• Weet je hoe Nederlanders en Indonesiërs met elkaar in contact kwamen.
• Kun je uitleggen wat de VOC in Indonesië deed in de 17e en 18e eeuw.
• Kun je uitleggen hoe het cultuurstelsel werkte en wat de gevolgen ervan waren.
• kun je beschrijven wat Nederland in Indonesië deed in de jaren 1870-1942.

Beschrijf vs Verklaar.

Belangrijkste verschil - Beschrijf vs Verklaar.

Wanneer we iets beschrijven, praten we over de dingen die we zien, voelen en horen. Maar als we iets uitleggen, praten we over hoe iets is gebeurd of waarom het gebeurde. 

Daarom, de grootste verschil tussen beschrijven en verklaren is dat: Beschrijven: om te vertellen wat er is gebeurd.

Verklaren: leg uit hoe je kunt analyseren waarom of hoe het gebeurde.

Nederland en Indonesië 

• Lange geschiedenis: ruim 300 jaar. 
• Handel en uitbuiting. 

Nederlanders naar Indonesië 

In 1596 arriveerden voor het eerst Nederlandse schepen in Oost-Indië: Zuid- en Zuidoost-Azië. De Nederlanders wilden handelen in met name kostbarre specerijen: Gedroogde tropische kruiden die smaak aan het eten geven.  

• Honderden verschillende volkeren                 verschillende levenswijzen.
• Nederland sticht compagnieën: handelsbedrijven.

De VOC in Indonesië

In 1602 gingen alle compagnieën op in één bedrijf: de VOC. Het bedrijf kreeg het monopolie voor de handel in Azië. 

• Forten bouwen, oorlog voeren en gebieden veroveren en besturen.
  

VOC: Verenigde Oost-Indische Compagnie

Monopolie: alleenrecht. Officieel recht om als enige 

iets te doen of te verkopen 

De VOC in Indonesië

Onder leiding van gouverneur-generaal Jan Pieterszoon Coen stichtte de VOC plantages en handelsposten. De VOC veroverde steeds meer gebieden en ging in meer zaken handelen. 

• Handelspost Batavia. (nu hoofdstad Jakarta) 
• Hierbij kwam veel geweld en slavernij voor. 
• 1799 na veel verliezen opgeheven 

Gouverneur-generaal: hoogste Nederlandse bestuurder in Indië.

plantage: groot landbouwbedrijf waar één gewas wordt verbouwd.

Het cultuurstelsel en de gevolgen

In 1816 nam het Koninkrijk der Nederlanden de VOC-kolonies in Indonesië over. Tussen 1825 en 1830 werd in een bloedige oorlog heel Java veroverd door het KNIL.

Gevolg:

• Bloedige oorlog met de inheemse bevolking van Indonesië.
• Nederland voert het cultuurstelsel in om de weer kolonie 

      winstgevend te maken

KNIL: Koninklijk Nederlands-Indisch Leger, het koloniale leger van Nederlands-Indië.

Het cultuurstelsel en de gevolgen

Sinds 1830 hanteerde Nederland het cultuurstelsel. Het cultuurstelsel bracht Nederland rijkdom, maar veroorzaakte op Java armoede en honger. Na kritiek werd het in 1870 afgeschaft.

Cultuurstelsel: een systeem waarbij Javaanse boeren werden gedwongen koffie en andere tropische producten te verbouwen (1830-1870)

Nederland in Indonesië tussen 1870-1942

Nederland veroverde grote delen van Indonesië tijdens het modern imperialisme en had uiteindelijk heel Indonesië in handen. 

• Bij verzet werd veel geweld gebruikt.

modern imperialisme: Europese landen bouwen grote koloniale rijken op in Afrika en Azië.

inheemse: uit het land zelf.

Nederland in Indonesië tussen 1870-1942

Nederland hanteerde een ethische politiek: politiek om de Indonesische bevolking ontwikkeling en welvaart te brengen.

• Wegen, vliegvelden, spoorwegen en havens werden aangelegd.
• Bevorderend voor de handel
• Met name Nederlandse bedrijven profiteerden hiervan. 

Gevecht tussen Javanen en Nederlanders, Java 1825

Bij welk begrip past de afbeelding?

Leg je antwoord uit

Opdrachten van de week

Maak de opdrachten bij:

• Introductie.
• 3.1 

Beantwoord de criteria in je schrift.