4.3 Eukaryoten

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

4.3 Eukaryoten

1. Wat betekend chemo-autotroof?

2. Wat is de stof van de celwanden van bacteriën?

3. Wat voor nut heeft de plasmide van de bacteriën?

Na deze lessen kun je:

• prokaryoten en eukaryoten uit elkaar houden
• wat kenmerken van eukaryoten zijn
• benoemen welke groepen eukaryoten er zijn

Van welk celtype ('rijk') is deze cel?

1. Planten
2. Schimmels
3. Bacteriën
4. Dieren

Welk organel stelt 2 voor?

Het mitochondrium speelt een belangrijke rol bij vrijmaken van energie. Daartoe worden een organische en anorganische stof opgenomen in de cel.
Welke anorganische stof wordt opgenomen en met welk transporttype?

1. water, met diffusie
2. water, met actief transport
3. zuurstof, met diffusie
4. zuurstof, met actief transport

Rechts zie je de 4 rijken staan. Sleep het juiste rijk naar de bijbehorende cel.

Dier

Plant

Schimmel

Bacterie

Prokaryoot, kan autotroof zijn. 

Geen celwand, tussen 10-100µm lang

Wel vacuole en celkern, heterotroof

Met celkern, maakt eigen organische stoffen uit anorganische stoffen

Dier

Plant

Schimmel

Bacterie

De Coloradokever leeft o.a. op de Aardappel (Solanum tuberosum), op de Tomaat (Solanum lycopersum) en
op Bitterzoet (Solanum dulcamara).
Behoren deze planten tot hetzelfde genus (geslacht)?
En tot dezelfde soort?

1. alleen tot dezelfde soort
2. alleen tot hetzelfde geslacht
3. tot dezelfde soort en hetzelfde geslacht
4. Dat kun je niet weten, er ontbreken gegevens

Prokaryoten

Eukaryoten

Bacteriën

Archaea

Eencelligen

Schimmels

Planten

Dieren

Gisten

Cyanobacterien

Eukaryoten

Bestaan uit o.a.:
celkern, andere organellen (bijv mitochondrieën, golgi-appartaat en soms chloroplasten)

• schimmels
• planten
• dieren

Eukaryoten

• rijken:  schimmels, planten, dieren, eencellige eukaryoten
• wel een celkern en organellen
• met een celwand: schimmels en planten
• zonder celwand: dieren en eencellige eukaryoten
• autotroof of heterotroof

Schimmels

• heterotroof
• geen chlorofyl 
• afbraak organische stoffen
• Soorten:
  - gisten (eencellig)
  - meercellige schimmels (meestal met schimmeldraden (hyfen)) en sporen (soms bijv. in paddestoelen))
• Positief; bereiding van voedsel (kaas, sojasaus, bier etc, brooddeeg, penicilli etc.)
• Negatief; Voedselbedref, zwemmerseczeem etc.

Braindump

1. Bestudeer Afbeelding 16
2. Sla het boek dicht
3. Schrijf zoveel mogelijk op van wat je hebt onthouden
4. Vergelijk je resultaat met je buurman

planten

• autotroof (chloroplasten)
• cellulose
• Indeling groepen op basis van:
  - aantal cellen
  - voortplanting
  - intern transport

Braindump

1. Bestudeer Afbeelding 16
2. Sla het boek dicht
3. Schrijf zoveel mogelijk op van wat je hebt onthouden
4. Vergelijk je resultaat met je buurman

Dieren

• geen celwand
• heterotroof (geen chlorofyl) 
• (bijna) allemaal diploïd
• criteria indeling gebeurd op basis van:
  - een of meercelligheid
  - symmetrie
  - soort skelet
  - resultaten moleculair onderzoek

Braindump

1. Bestudeer Afbeelding 18
2. Sla het boek dicht
3. Schrijf zoveel mogelijk op van wat je hebt onthouden
4. Vergelijk je resultaat met je buurman

1. Eencelligen
2. Sponzen
3. Holtedieren
4. Platwormen
5.  Rondwormen
6. Ringwormen
7. Weekdieren
8. Geleedpotigen
9. Stekelhuidigen
10. Gewervelden

Lezen blz. 190 en 191

Tekstbegripvragen:

1. Kun je een reden bedenken waarom biologen de amoebe onder het dierenrijk hebben gerekend?

2. Waarom kun je amoeben goed vergelijken met witte bloedcellen?

3.  Waar komt de naam van de geleedpotigen vandaan?

4.  Uit welke stof bestaat het pantser van geleedpotigen? Waar ben je deze stof eerder tegen gekomen?

5.  Hoe noemen we een volwassen insect? 

Wie hebben geen celwand?

1. schimmels
2. alle eukaryoten
3. alle prokaryoten
4. dieren

Wat onderscheidt planten van schimmels?

1. celwand
2. sporen
3. chloroplasten
4. wortels

schimmel

plant

Welke drie hoofdgroepen eukaryoten maken we?

1. Bacteriën, dieren en planten.
2. Planten, schimmels en dieren.
3. Dieren, virussen en schimmels.
4. Planten dieren en prokaryoten.

eencellige

spons

holtedier

platworm

rondworm

ringworm

weekdier

geleedpotige

stekelhuidige

gewervelde

asymetrisch en geen skelet

asymmetrisch en zit vast aan zeebodem

radiaal symmetrsich met tentakels

bilateraal symmetrisch vaak parasitair

bilateraal symmetrisch met ronde dwarsdoorsnede vaak parasitair

bilateraal symmetrisch dwarsdoorsnede is rond en lichaam bestaat uit segmenten

bilateraal symmetrisch met vaak exo-skelet (huis of schelp)

bilateraal symmetrisch met exoskelet van chitine

radiaal symmetrisch met een huid bedekt met stekels of knobbels

bilateraal symmetrisch met endoskelet (geraamte)

eencellige

spons

holtedier

platworm

rondworm

ringworm

weekdier

geleedpotige

stekelhuidige

gewervelde

Wat is een pantoffeldiertje?

1. Een eencellige eukaryoot
2. een bacterie
3. Een schimmel die vooral in pantoffels en schoenen woont

Het Pantoffeldiertje