Ethiek: paragraaf 2 optiek en ethiek

Programma
Terugblik les
Uitleg nieuwe theorie 
Aan het werk
1 / 26
next
Slide 1: Slide
LevensbeschouwingMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4,5

This lesson contains 26 slides, with interactive quizzes, text slides and 3 videos.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

Programma
Terugblik les
Uitleg nieuwe theorie 
Aan het werk

Slide 1 - Slide

Vandaag
Doelen
- Aan het einde van de les kent iedereen het begrip 'ethiek'. 
- Aan het einde van de les kent iedereen het begrip 'optiek'.
- Aan het einde van de les kent iedereen het begrip 'ethisch optiek'. 

Slide 2 - Slide

Ethiek

Nadenken over het goede en kwade.

Slide 3 - Slide

Ethiek
* Onderdeel van filosofie (moraalfilosofie)
*nadenken over goed/kwaad
* In Godsdiensten (Tien geboden, vijf voorschriften, Sharia)
*Utilitarisme



Te gebruiken artikelen
Een goede samenleving blz 14-15-> start!  gesprek voorbereiden
Inleiding Ethiek blz 16-17
 Inleveropdracht les 3 en 4: Opdrachten blz. 19 . De filmpjes staan ook in de Lesson up

Slide 4 - Slide

Ethisch dilemma
Keuze moeten maken tussen tenminste 2 waarden. 
 
Normen: gedragsregels
Waarden: dingen je je belangrijk vindt.
Hangen samen: niet liegen -> eerlijkheid

Voorbeelden: gezondheid, veiligheid, vriendschap

Slide 5 - Slide

Utilitarisme
Van 'Utilitas' = nut
Jeremy Bentham (1748-1832)
John Stuart Mill (1806-1873)
Gevolgenethiek: Keuze gebaseerd op het grootste geluk voor de grootste groep mensen.


Slide 6 - Slide

Hedonisme
'Hedone' betekent genot
Epicurus (341- 270 V Chr.)

"Als wij er zijn, is de dood niet, en als de dood er is, zijn wij niet."
"De wortel van al het goede is genot."

Slide 7 - Slide

Hedonisme

  1. Niet méér willen dan strikt noodzakelijk voor lichamelijke behoeften
  2. Niet willen hebben wat anderen ook hebben 

Slide 8 - Slide

Leer van Epicures
  • Het gaat in het leven om geluk, en dat bereik je door zo veel mogelijk pijn te vermijden en genot na te streven. 
  • Genot najagen zonder aan anderen te denken = platvloers hedonisme

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Video

Vinden jullie dat de overheid het makkelijker moet maken om mensen met een voltooid leven wens te helpen?

Slide 11 - Open question

Slide 12 - Video

Aanranding door topvoetballer
Je werkt als commercieel medewerker manager bij een profclub in het betaalde voetbal. Afgelopen zaterdag is een meisje van 18 in de binnenstad van Enschede aangerand door een groep van drie jongens. De politie zoekt de daders, maar ze zijn onvindbaar. Elk spoor ontbreekt. Een van jouw beste spelers vertelt jou in vertrouwen dat hij betrokken is geweest bij deze aanranding. Hij heeft veel spijt van wat er is gebeurd. Jij bent nu de enige die hiervan op de hoogte is. De speler heeft jou gevraagd deze informatie absoluut geheim te houden. Je twijfelt. Het is afschuwelijk voor het meisje in kwestie. Haar hele leven zal er door getekend zijn. Moet je de politie over deze zaak informeren? Het gevolg zal zijn dat de speler opgepakt wordt en vast komt te zitten. Aanstaande woensdag speelt de club de beslissende wedstrijd in de derde ronde van de UEFA-Cup. Zonder hem zal jouw club uitgeschakeld worden, dat weet je zeker. De club zal minimaal een miljoen euro mislopen. De begroting voor volgend jaar zal omlaag moeten. Misschien word jij wel ontslagen om kosten te besparen. Je keurt het gedrag van de speler af maar vindt het wel positief dat hij echt spijt heeft van wat hij gedaan heeft. 
Wat doe je?
Aanranding door topvoetballer

Slide 13 - Slide

Geef je de jongen aan?
A
Ja
B
Nee

Slide 14 - Quiz

Optiek
  • Aan de hand van het verhaal over de profvoetballer  werd duidelijk dat je hetzelfde probleem op verschillende manieren kunt benaderen.
  • Een ander woord voor benadering is optiek.

Slide 15 - Slide

Voorbeelden van benaderingen
  • Commerciële/ economische benadering 
  • Juridische benadering 
  • Ethische benadering 
  • Nog meer voorbeelden van benaderingen 



(Optiek)
Commerciële optiek
Welke manier van benadering is financieel het beste?
Juridische optiek
Wat schrijft de wet? Hoort bijvoorbeeld een misdrijf aangegeven te worden bij de politie?
Ethische optiek
Wat is juist? Wat is menswaardig in een situatie? Wat is goed en wat is kwaad (fout) in een situatie? 
-economische optiek 
-historische optiek 
-aardrijkskundige optiek 
-esthetische optiek (wat is mooi en wat is lelijk? Wat is nou precies een mooie vormgeving?) 
-levensbeschouwelijk optiek
-medische optiek
-etc.
Elke optiek heeft een eigen aandachtsveld waarmee naar de werkelijkheid gekeken wordt. 

Slide 16 - Slide

Dus optiek is...

Een optiek is de manier waarop je naar de werkelijkheid kijkt. 
Je kunt als het ware met verschillende brillen op naar de werkelijkheid kijken. 

Slide 17 - Slide

Voorbeeld situatie waarin verschillende optieken een rol spelen.
Marco Borsato gaf een concert op 1 juli 2005 (historisch optiek). Dit vond plaats in Amsterdam, de hoofdstad van Nederland (aardrijkskundig optiek). De organisatie bleek tevreden, omdat er veel winst was gemaakt: €100.000 (financieel optiek). Voor het begin van het concert waren er vechtpartijen. De politie moest ingrijpen. Tien gevallen van openlijke geweldpleging werden geconstateerd. De wetgeving staat dit niet toe (juridische optiek). De concertgangers reageerden enorm enthousiast op de muziek. Die vond men erg mooi (esthetische optiek)

Slide 18 - Slide

Ethische optiek 




Bij de betekenis gaat het om drie begrippen: goede, behoren en doen. 
De benadering dat mensen het uiteindelijk goede behoren te doen.

Slide 19 - Slide

 "Goed"
  • Wat wordt bedoeld met 'goed' binnen ethische optiek?

1. De handeling die menswaardig is.

 

  • Bij ethische optiek gaat het niet alleen om vragen, maar ook een norm (ons gedrag). Wij behoren (moeten) menswaardig te handelen.

"Goed"
Het woord 'goed' heeft verschillende betekenissen. Voorbeelden: 
-De operatie is goed verlopen. 
-Fc Twente speelde een goede wedstrijd. 
In deze voorbeelden komt het woord 'goed' voor, maar in geen van deze twee zinnen wordt het woord gebruikt vanuit ethische optiek. In het eerste voorbeeld gaat het om medische optiek. In de tweede zin gaat het om sportieve optiek. 
Bij ethische optiek gaat het om menswaardig handelen. Voorbeelden: 
-Is het menswaardig ('goed') om een kindermoordenaar de doodstraf te geven? 
-Is het menswaardig ('goed') om in een winkel te stelen?
-Is het menswaardig ('goed') om een zwaar gehandicapte baby in leven te houden?

Slide 20 - Slide

"Behoren" en "doen"
  • We weten nu dat met 'goed' binnen ethiek 'menswaardig' mee wordt bedoeld.
  • Wij behoren menswaardig te handelen binnen ethische casussen (situaties).
  • Anders gezegd: wij MOETEN menswaardig handelen (doen).


Slide 21 - Slide

Lees: 
Artikel blz. 6 en 7
Principes in de Politiek

Geef antwoord op de 
Check vragen
Deel deze met mij!

Slide 22 - Slide

Werk onderstaande vragen uit, lever de opdracht in. 

Slide 23 - Slide

Ethiek
Wat heb jij te doen nu"?


Een goede samenleving blz 14-15-> 
Dit artikel zal de basis worden van het groepsgesprek  aan het einde van deze periode
Inleiding Ethiek blz 16-17 Achtergrond info
Huiswerk nu:
Artikel Karen Armstrong : 'Word medemenselijker'->  inleveropdracht les 3 en 4 opdracht 1 t/m 4, gebruik de film hieronder

Slide 24 - Slide

Slide 25 - Video

Slide 26 - Link