2.5 Nederlanders in Indie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

2.5 Nederlanders in Indonesie

Verenigde Oostindische Compagnie (1602)

• Nederlandse regering (Staten-Generaal) grijpt in -> te veel winst gaat verloren -> teveel concurrentie

• Compagnieën moeten in één bedrijf.

• Hierdoor gaan ze concurrentie tegen en kunnen de winsten ook gebruikt worden in de oorlog tegen Spanje

Hoe werkt de VOC?

• Monopolie op de Oost ( alleenrecht op de specerijnenhandel) 
• Stichten handelsposten in Indie
• Gebruikten veel geweld om macht uit te breiden -> duidelijk maken wie de macht had.  

VOC

Na het faillisement van de V.O.C. werden de bezittingen van de Nederlandse staat.

Je spreekt sindsdien van de kolonie 

Nederlands Indie.

Kolonie: Overzees gebied dat wordt

 bestuurd door mensen uit het moederland.

Om de orde te handhaven werd het Koninklijk Nederlands Indisch leger opgericht!

KNIL

Het KNIL trad keihard op tegen vorsten die niet mee wilden werken.

Om 

De kolonie winstgevend te maken werd een plan bedacht!

Het Cultuurstelsel!

Het cultuurstelsel

 (1830-1870)

• Doel: Indië moet weer winstgevend (voor Nederland) worden.

• Nederland kreeg nog steeds het handelswaar dat ze wilde hebben.

• Met dat geld kan Nederland een modern land worden.

Hoe werkt het cultuurstelsel? 

• Boeren moeten 1/5 deel van hun land verbouwen met voor de Nederlanders interessante producten: koffie, thee en indigo 
  

• Boeren krijgen hiervoor plantloon

Hoe werkt het cultuurstelsel? 

• De boeren moeten 66 dagen werken voor de Nederlanders (herendiensten), bijvoorbeeld wegen, kanalen en spoorwegen aanleggen

• De vorsten (Regenten) krijgen cultuurprocenten. Hoe meer hun boeren leveren, hoe meer cultuurprocenten.

Gevolgen voor Nederland

• Indië is binnen paar jaar weer winstgevend voor Nederland.
  

• Infrastructuur (wegen, kanalen en spoorwegen) in Nederland  zijn vrijwel geheel betaald door deze winsten

Positieve gevolgen Nederlands-Indie. 

• Verbetering van de infrastructuur op het eiland

• Ontstaan van een geldeconomie

Negatieve gevolgen voor de boeren

• Herendiensten.

• Vaak meer dan 66 dagen herendiensten.

• Plantloon is laag.

Herendiensten

Rond 1900

Kwam er kritiek op het cultuurstelsel.

Mede

Door het boek 

Max Havelaar

 

Na alle kritiek 

werd het cultuurstelsel afgeschaft en kregen ondernemers het voor het zeggen. 

Bestuur Nederlands-Indië

Er werd een indirect bestuur ingevoerd. Inlandse vorsten en hun helpers mochten meebesturen, maar kregen opdrachten van de Nederlandse gouverneurs. 

Bestuur tijdens het cultuurstelsel

• Nederland laat het bestaande, inlandse (Javaanse) bestuur bestaam

• Nederland plaats boven en naast dit inlandse bestuur, een eigen, binnenlands, bestuur met Nederlandse ambtenaren aan het hoofd.

Gouverneur-Generaal

Gouverneur

Resident

Binnenlands bestuur

Assistent-resident

Regent

Inlands bestuur

Districtshoofd

Onderdistrictshoofd

Dorpshoofd

Controleur

↓

↓

↓

↓

↓

↓

↓

↓

↓

↓