HEY 4.4 hulp bij voortplanting

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

4.4 Hulp bij voortplanting

Les 1

teelballen

Hypofyse

FSH

Testosteron

Huiswerkcheck

Leerdoelen

• Je beschrijft twee technieken om problemen met onvruchtbaarheid op te lossen. 
• Je beschrijft onderzoekstechnieken om aandoeningen bij een baby op te sporen voor en na de geboorte. 

Ongewenst kinderloos

mogelijke oorzaken:

• te kleine zaadcellen of inactieve zaadcellen
  
• hele onregelmatige cyclus
• verklevingen eileiders (door ontstekingen zoals bij chlamydia)
• etc etc

De oplossing is afhankelijk van de oorzaak.

oplossingen

• met ovulatietest vruchtbare moment beter bepalen
  
• KI/ kunstmatige inseminatie = sperma (meestal eerst 'gewassen' en geconcentreerder) injecteren in de baarmoeder
  
• IVF/ in-vitrofertilisatie = sperma en eicel samenbrengen in schaaltje in het lab
  
• hormoonbehandelingen
  
• ICSI/ intracellulaire inseminatie (sperma injecteren in eicel)

Kunstmatige Inseminatie (KI)

• Slangetje naar de baarmoeder
• Injectie spermacellen

Oplossing als:

• Spermacellen ongezond zijn
• Baarmoedermond ontoegankelijk is

In Vitro Fertilisatie

• Bij verminderde vruchtbaarheid kan IVF worden toegepast
• reageerbuisbevruchting
• In vitro betekent "in glas"
  

ICSI

draagmoederschap

Als de vrouw niet zwanger kan zijn door bijvoorbeeld een verwijderde baarmoeder (kanker) dan is een draagmoeder een mogelijkheid.

Een andere vrouw 'draagt' de baby. Bevruchting vindt plaats door IVF en het embyro van de ouders wordt in de baarmoeder van de draagmoeder geplaatst. In NL mag hier geen geld voor worden gevraagd/ gegeven. 

Aan de slag!

4.4 Hulp bij voortplanting

Blz. 130 - 133

Maken opdr. 53 t/m 57

4.4 Hulp bij voortplanting

Les 2

Wie heeft een verminderde vruchtbaarheid wanneer artsen gebruik maken van ICSI?

1. De man
2. De vrouw
3. Beide
4. Geen van beide

Tijdens een ICSI wordt een eicel doorboort in...

1. de celwand
2. het celmembraan
3. celwand + celmembraan
4. Geen van beide

Waarom krijgt een vrouw eerst FSH toegediend voordat haar eicellen worden afgenomen?

1. Om te zorgen voor een ovulatie
2. Om de follikels te stimuleren
3. Om het gele lichaam te stimuleren
4. Om het baarmoederslijmvlies te stimuleren

Wanneer er kunstmatige FSH wordt toegevoegd verwachten we...

1. Een afname in oestradiol
2. een toename in oestradiol
3. Een afname in progesteron
4. Een toename in progesteron

Zodra een zygote ontstaat na de IVF/ICSI is de cel...

1. haploïd, n
2. haploïd, 2n
3. diploïd, n
4. diploïd, 2n

Huiswerkcheck

4.4 Hulp bij voortplanting

Blz. 130 - 133

Maken opdr. 53 t/m 57

Leerdoelen

• Je beschrijft twee technieken om problemen met onvruchtbaarheid op te lossen. 
• Je beschrijft onderzoekstechnieken om aandoeningen bij een baby op te sporen voor en na de geboorte. 

Prenatale diagnostiek

Prenataal: betekent: vóór de geboorte. Dus aangeboren of erfelijke afwijkingen opsporen bij het ongeboren kind: 

• NIPT
• vlokkentest
• vruchtwaterpunctie
• echoscopie/nekplooimeting

Postnatale diagnostiek

Postnataal betekent: na de geboorte. 

Met de hielprik kunnen bij het pasgeboren kindje een aantal ernstige aandoeningen opgespoord worden. Zonder tijdige start met dieet of medicijnen kunnen deze leiden tot ernstige gezondheidsproblemen.

Hielprik

Na de geboorte neemt de verloskundige/kraamverzorgster via een hielprik enkele druppels bloed af bij de baby. Dit wordt onderzocht op een aantal ernstige aandoeningen, die wel te behandelen zijn, maar (vaak) niet te genezen. Bijv. stofwisselingsziekte PKU. 

Aan de slag!

4.4 Hulp bij voortplanting

Blz. 130 - 133

Maken opdr. 60 t/m 65