Hoofdstuk 7: cultuur

• Sociologie en psychologie
• Secundair onderwijs

Hoofdstuk 7: Culturele identiteit

Culturele identiteit

1. Wat is cultuur

2. Cultuurcomponenten

3. Soorten culturen

Omgangstaal

= verschillende kunstvormen

Sociologisch begrip

= "geheel van gewoonten en gebruiken in de samenleving"

Conclusie: Cultuur is een breder begrip dan enkel kunst. Het  gaat ook over gewoonten en tradities. 

Omgangstaal of sociologisch begrip?

Reisgids van België

Japanners die noedels slurpen is normaal. Versterkt de smaak en ze eten daardoor ook sneller.

klassieke muziek

Boek over alledaagse rituelen

museum

Typisch machogedrag vind je vooral in een mannencultuur

Omgangstaal of sociologisch begrip?

omgangstaal

omgangstaal

omgangstaal

sociologisch begrip

sociologisch begrip

sociologisch begrip

Fragment "Shalom allemaal"

Noteer welke verschillen je ziet met onze cultuur en de joodse cultuur

Westerse cultuur

Jodendom

Waneer spreken we over cultuur?

Cultuur  -> groep mensen samen 

Doorgegeven van generatie op generatie

 => cultuur is aangeleerd (nurture)

Oef. werkboek p. 252

Vragen naar een vb aan de leerlingen

Cultuurcomponenten

• waarden
• normen
• symbolen
• rituelen 
• tradities 

Cultuurcomponenten

= onderdelen eigen aan een cultuur

Waarden 

= Wat we zelf, als groep of samenleving belangrijk vinden

werkboek oef p. 256

Normen

= ongeschreven gedragsregels

-> concrete toepassing van waarden

Bijv. stiptheid (=waarde) 

-> op tijd komen (= norm)

Werkboek p. 257

Nadien eerst oefening normen laten maken.

Symbolen

= afbeelding voor een abstract begrip

keppeltje jodendom = cultureel symbool

Ritueel of traditie?

Ritueel of traditie?

Ritueel

Ritueel

Ritueel

Ritueel

Traditie

Traditie

Traditie

Traditie

Rituelen 

= handelingen in een bepaalde volgorde

-> kunnen leiden tot tradities

-> kunnen veranderen met de tijd

Tradities

= gewoontes die al een tijd bestaan

-> overlevering naar de volgende generaties

Soorten culturen

In deze les gaan we het hebben over culturen en subculturen. Waar moet jij dan als eerste aan denken?

Cultuur

Wat is een cultuur?

• Het geheel van kenmerken, normen en waarden van een groep mensen.
  
• Wat hebben gewoonten met cultuur te maken?
  
• Bestaat ‘de Nederlandse cultuur’?
  

Cultuur is het geheel van kenmerken, normen en waarden van een groep mensen. Voorbeelden: het Sinterklaasfeest vieren, Suikerfeest vieren, het Diwali / lichtjesfeest vieren, een bepaalde kerk of moskee bezoeken, trakteren op je verjaardag, drie zoenen bij een begroeting van vrienden, pepernoten strooien, tompoezen eten met Koningsdag, met de fiets naar school, smartlappen.

Een gewoonte is iets wat je vaak op dezelfde manier doet, omdat je dat zo gewend bent. In een cultuur delen mensen gewoonten met elkaar.

Bestaat ‘de Nederlandse cultuur’?

 Er zijn verschillende ideeën over wat de Nederlandse cultuur precies inhoudt:

Sommige Nederlanders hechten veel waarde aan bepaalde dingen die voor anderen minder belangrijk zijn.

Dominante culturen

Wat behoort volgens jullie tot de Belgische cultuur, Arabische cultuur en Aziatische cultuur? 

werkboek p. 268

Dominante cultuur 

"De dominante cultuur is de overheersende cultuur van een land".

Tegencultuur

= verzet tegen dominante cultuur

Bijv. klimaatmars, feminisme...

Fragment: Salafisme

https://onderwijs.hetarchief.be/collecties/5e6cabdb-953f-4314-b064-d40893b9f05c

Subculturen

Subculturen

Rocker

Hippie

Gabber

Punk

Gothic

Subculturen

Subculturen

Emo

Skater

Skinhead

Hipster

Raver

Exactitudes

= Fotoreeks (Ari Versluis en Ellie Uyttenbroeck)

-> poging van individu om zich te onderscheiden 

Subculturen

= verschillende subculturen binnen overkoepelende  cultuur

-> uiting: kapsels, make-up, muziek, kleding

-> adolescenten: zoeken naar eigen identiteit

=> aansluiten subcultuur

Soorten culturen

Subcultuur = verschillende culturen binnen dominante cultuur

Dominante cultuur

= overheersde cultuur in de samenleving

Tegencultuur

= verzet zich tegen dominante cultuur

subcultuur

subcultuur