les 23/5: metonymie, pleonasme, tautologie

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Aan het eind van deze week:

- weet je wat verschillende stijlfiguren zijn;

- kun je verschillende vormen van metonymie herkennen, begrijpen en gebruiken;

- ken je het verschil tussen een pleonasme en een tautologie.

Vandaag: metonymie

Metonymie

Metonymie is een vorm van beeldspraak.

Metonymie: als je niet rechtstreeks zegt wat je bedoelt, maar een woord gebruikt dat daarmee te maken heeft. Dat woord roept datgene wat je bedoelt als het ware op.

• koppen tellen, terwijl je bedoelt: ‘mensen tellen’. In plaats van het ‘geheel’ (mens) noem je een onderdeel (kop). 
  

Metonymie

Maken en bespreken

bladzijde 92: opdracht 1

zin 1: 

1. Metoniem: Het witte huis

2. Verband: Plaats/ruimte i.p.v. degenen die daar zijn.

3. Er wordt bedoeld: De mensen van de regering in het Witte Huis.

Tautologie 

Tautologie = synoniemen - twee keer wordt hetzelfde gezegd, maar dan met andere woorden (twee dezelfde begrippen).

• blij en verheugd
• vast en zeker
• altijd en eeuwig

Pleonasme

Pleonasme = de betekenis van een woord, dat al ergens bij is ingesloten, wordt herhaald.

• grijs beton
• vrouwelijke typiste
• witte sneeuw
• houten boomstam

Wat is dan fout hieraan?

Je mag niet twee dingen dubbelop zeggen, als je er geen figuurlijk taalgebruik mee wil aangeven.

Probeer het eens!

1. Dat is een vaste standaarduitdrukking voor die beroepsgroep.
2. De ruiters gingen te paard het strand op.
3. Zullen we die toets tot later uitstellen?
4. Bovendien moet ik ook nog mijn boeken uit mijn kluisje halen. 

Wat is dan fout hieraan.....?

• Je mag niet twee dingen dubbelop zeggen
• Tautologie
• Pleonasme

Probeer het eens!

1. Dat is een vaste standaarduitdrukking voor die beroepsgroep.
2. De ruiters gingen te paard het strand op.
3. Zullen we die toets tot later uitstellen?
4. Bovendien moet ik ook nog mijn boeken uit mijn kluisje halen. 

Weet je nu:

-  wat de verschillende stijlfiguren van woordenschat H1 en H2 zijn en hoe je deze herkent? 

- wat het verschil is tussen een pleonasme en een tautologie? 

- hoe je verschillende vormen van metonymie herkent en gebruikt? 

Huiswerk

Woordenschat H3 (blz. 92 en 93)

 Opdracht 1 + 2 

Woordenschat H4 (blz. 126 en 127)

Opdracht 1 + 2