8.3 hele les

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1,2

	Vak: Mens en Maatschappij Hoofdstuk: 8.3
1.	Lesopening
2.	Lesdoel
3.	Arrangementen + mini-check
4.	Instructie
5.	Begeleid inoefenen
6.	Zelfstandig werken
7.	Evaluatie

1. Lesopening

Pak je boek van M&M en open deze op blz. 144. 

Huiswerkcontrole

8.2 opdracht 1 t/m 9

2. Lesdoel

Aan het eind van deze les:

- kun je uitleggen waarom rivieren belangrijk zijn voor Nederland en dat er goed waterbeheer nodig is.

- weet je wat het debiet van een rivier is en kun je uitleggen waarom dit gedurende een jaar wisselt.

- begrijp je waarom de rivieren in Nederland meer ruimte nodig hebben en hoe dat aangepakt wordt.

- kun je uitleggen wat de drietrapsstrategie inhoudt en dat Nederland in de toekomst rekening moet houden met te veel én te weinig water.

3. Arrangementen

- Verdiept: kijk of je zelfstandig aan de slag kunt of dat je mee wil doen aan de instructie.

Je maakt zelfstandig 8.3 opdracht 1 t/m 5 op blz. 144 t/m 147.

Jessica

- Basis: doe mee aan de mini-check. Alles goed? Zelfstandig aan de slag. Niet alles goed? Instructie volgen, daarna aan de slag. 

Krystian, Jochem & Zouhir

- Intensief: doe mee aan de mini-check. Instructie volgen en samen begeleid inoefenen.

Jaysen, Gijs, Niek & Jamie

Mini-check

leerlingen in het basis en intensief arrangement doen mee met de mini-check. 

Komt een groot deel van het drinkwater uit rivieren?

1. ja
2. nee

Geef het begrip bij de omschrijving:
de hoeveelheid water in een rivier die per seconde langs een bepaald punt stroomt.

Wat is het doel van een nevengeul?

1. Water bergen en lozen
2. Water verplaatsen
3. Water omzetten in damp

Wat is een retentiegebied?

Wie maakt wat:

Had je alle vragen goed: dan mag je zonder instructie beginnen aan de opdracht 1 t/m 8 op blz. 144 t/m 149.

De rest doet mee met de instructie. 

Rivieren

Om welke drie redenen zijn rivieren belangrijk voor Nederland?

• drinkwater
  
• transportroutes
  
• vrijetijdsbesteding
  

Drie middelen waarmee de waterstand in rivieren wordt geregeld: 

• dijken
  
• sluizen
  
• stuwen
  

Het regelen van de waterstand in de rivieren heet:

waterbeheer

Hoog en laag water in de rivieren

De twee grootste rivieren (met al hun zijtakken) in Nederland zijn:

• de Maas
  
• de Rijn
  
  

Hoeveel water er per seconde langs een bepaald punt stroomt, is het:

debiet

Wat kan zorgen voor een groot debiet?

Veel neerslag en/of smeltwater.

Gedurende een jaar kan het verschil tussen de hoogste en laagste waterstand in een rivier wel zeven meter zijn!

Daarom liggen er overal naast de rivieren dijken, die ons beschermen tegen hoog water. 

Ruimte voor meer water 1/2

Rivieren krijgen steeds vaker te maken met hoge waterstanden door een opwarmend klimaat met meer hoosbuien.

Een oplossing voor de korte termijn is dijken verstevigen en ophogen.

Ruimte voor meer water 2/2

Voor de lange termijn is het beter dat

er meer ruimte voor het (rivier)water komt.

Bijvoorbeeld naast een rivier een extra geul graven. Dat heet een nevengeul.

Doel van een nevengeul: meer water opvangen en sneller afvoeren. 

Niet onder water maar ook niet zonder water 1/2

De drietrapsstrategie bestaat uit:

• vasthouden (in de bodem of door planten)
• bergen (als vasthouden niet lukt, opslaan in retentiegebieden bijv. een groot weiland).
• lozen (als niets anders kan, afvoeren naar zee).
  
  

Het doel van de drietrapsstrategie is:

het voorkomen van overstromingen (te hoog water) én het voorkomen van droogte (te lage waterstanden)

Niet onder water maar ook niet zonder water 2/2

Bij welk onderdeel van de drietrapsstrategie passen retentiegebieden?

bergen



Door water langer vast te houden, voorkomen we piekafvoer (en overstromingen). Tegelijk zorgen we zo vooreen extra watervoorraad voor droge perioden. 

Als het waterpeil te laag is in rivieren kunnen binnenvaartschepen haast niet meer varen.  

5. Begeleid inoefenen

Wie kan zelfstandig aan de slag (basis)?

Krystian, Jochem & Zouhir: jullie maken zelfstandig les 8.3 opdracht 1 t/m 8 op blz. 144 t/m 149.

Wie heeft nog extra instructie/leeshulp nodig (intensief)?

Jaysen, Gijs, Niek & Jamie: wij maken klassikaal opdracht 2+4+6.

6. Zelfstandig werken

Je maakt zelfstandig opdracht 1 t/m 8 op blz. 144 t/m 149. 

Ben je klaar?

Dan kijk je de opdrachten na.

Daarna maak je de herhaling- en verdiepingsopdrachten op blz 150/151.

7. Evaluatie

Hoe ging de les? Zijn er opdrachten waar je moeite mee had?

Heb je nog ergens vragen over? 

- kun je uitleggen waarom rivieren belangrijk zijn voor Nederland en dat er goed waterbeheer nodig is.

- weet je wat het debiet van een rivier is en kun je uitleggen waarom dit gedurende een jaar wisselt.

- begrijp je waarom de rivieren in Nederland meer ruimte nodig hebben en hoe dat aangepakt wordt.

- kun je uitleggen wat de drietrapsstrategie inhoudt en dat Nederland in de toekomst rekening moet houden met te veel én te weinig water.

8. Huiswerk & Toetsen

Huiswerk LJ2: 

Donderdag 27 juni

8.3 opdracht 1 t/m 8

Toetsen LJ2: 

-

-