BG1 - Module 2 - Les 8

• Beroepsgericht
• MBO
• Studiejaar 1

Beroepsgericht 1

Module 2 - Les 8

Lesindeling BG1 - Module 2

De lessen zijn vormgegeven op basis van de theorie uit het boek Methodiek (thema 1 en 2)

• Lesweek 1: Hoofdstuk 1 - Sociaal-Agogisch werk

                               Hoofdstuk 2 - Werken in de maatschappelijke zorg

• Lesweek 2: Hoofdstuk 3 - Ontwikkelingspsychologie, wat is dat?
  
• Lesweek 3: Hoofdstuk 4 - Baby’s en peuters
  
• Lesweek 4: Hoofdstuk 5 - Kleuter en schoolkind
  
• Lesweek 5: Hoofdstuk 6 - Puber en adolescent
  
• Lesweek 6: Hoofdstuk 7 - Volwassene en oudere
  
• Lesweek 7: Hoofdstuk 8 - Problemen in de ontwikkeling deel 1 
• Lesweek 8: Hoofdstuk 8 - Problemen in de ontwikkeling deel 2
  

Lesverloop

De lessen:

• (ongeveer) 1 uur theorie (uitleg/input/opdrachten)
• 30 minuten werken aan meetmoment Levenslijn

Vandaag

Vandaag behandelen we het tweede deel van hoofdstuk 8: problemen in de ontwikkeling. 

Boek: Methodiek

Thema 2: Oriëntatie op de mens en zijn ontwikkeling

   Hoofdstuk 8: Problemen in de ontwikkeling (8.7 t/m 8.12)

Hoofdstuk 8: Problemen in de ontwikkeling

8.8 Echtscheiding

8.9 Analfabetisme en laaggeletterdheid 

8.10 Vluchtelingen

8.11 Huiselijk geweld

8.12 Kindermishandeling

Lesverloop

• Voorbereidende opdracht les 7 bespreken
• 8.8 Echtscheiding
  
• 8.9 Analfabetisme en laaggeletterdheid
  
• 8.10 Vluchtelingen
  
• 8.11 Huiselijk geweld
  
• 8.12 Kindermishandeling

Voorbereiding les 7 - Problemen in de ontwikkeling

Vorige les zijn jullie aan de slag gegaan met de voorbereidende opdracht. 

Vandaag starten we met het bespreken van het tweede deel van deze opdracht.

Voorbereiding les 7 - Problemen in de ontwikkeling

Pak je boek Methodiek er bij: Thema 2 - Hoofdstuk 8.    Ga in 2-/3tallen in gesprek over: 

• Risicofactoren bij ontwikkeling
  
• Sociale problematiek, kenmerken
  
• Armoede
  
• Werkloosheid
  
• Echtscheiding
  
• Analfabetisme en laaggeletterdheid
  
• Vluchtelingen
  
• Huiselijk geweld
  
• Denk ook aan oorzaken en gevolgen!
  Noteer op papier/laptop wat volgens jullie daarbij een rol speelt. Dit lever je in!

Echtscheiding

Analfabetisme en laaggeletterdheid

Vluchtelingen

Huiselijk geweld

8.8 Echtscheiding

• Ruim 1 op de 3 huwelijken eindigt in een echtscheiding.
  Uitgangspunt in Nederland: ouders na scheiding houden beide ouderlijk gezag. Beide blijven verantwoordelijk voor opvoeding en verzorging van de kinderen.

• Vechtscheiding = echtscheiding waarbij niet alleen negatieve gevoelens heeft naar de ex-partner, maar er ook op uit is om die ex-partner schade toe te brengen
  Kinderen ondervinden hier grote nadelige gevolgen van > het schaadt de ontwikkeling in alle opzichten.

Oorzaken echtscheiding

• Vaak meerdere redenen
  
  
• Communicatieproblemen spelen vaak een grote en centrale rol
     Het gaat dus niet alleen over de punten van een conflict, maar
     voornamelijk hoe hierover wordt gecommuniceerd.

Gevolgen echtscheiding

• Eerste periode: onzekerheid en eenzaamheid > Leven opnieuw opbouwen
  
  
• Co-ouderschap= het samen opvoeden van kind(eren) door beide ouders, die niet samenwonen. Dagelijkse opvang en zorg wordt zoveel mogelijk gelijk verdeeld.
  

• Voor de ouder die de dagelijkse zorg voor de kinderen heeft kan de situatie moeilijk zijn.
  Niet kunnen terugvallen op partner bij opvoeding, verdelen van taken en zorgen bespreken

• Maar ook armoede kan een gevolg zijn:
  Bijvoorbeeld: Wanneer sprake is van een koopwoning, zal één of beide ouders de woning moeten verlaten. Door de huidige huizenmarkt, kan dit gevolgen met zich meebrengen.

8.9 Analfabetisme & laaggeletterdheid

Analfabetisme = het niet beheersen van de vaardigheden lezen, spellen en schrijven. (analfabeet)

Laaggeletterdheid = Iemand kan wel lezen en schrijven, maar deze vaardigheden worden onvoldoende beheerst, om te kunnen functioneren in de samenleving. (functioneel analfabetisme)

Laaggeletterden per gemeente

Landkaart met gegevens toevoegen

https://esb.nu/groot-verschil-in-laaggeletterdheid-per-gemeente/

Oorzaken

- Opgroeien in een taalarme omgeving

- Gebrek aan goed onderwijs

- Niet onderhouden van de vaardigheid

- Gebrekkige intelligentie

Gevolgen

- Minder kans op werk

- Geen uitzicht op goed betaalde baan

- Slechte toegang tot maatschappelijke voorzieningen (huisvesting, gezondheidszorg, onderwijs)

- Sociaaleconomische achterstandspositie/sociale uitsluiting

- Schaamte > smoesjes 

- Faalangst en gebrek aan zelfvertrouwen

8.10 Vluchtelingen

Vluchteling = iemand die in zijn thuisland gegronde vrees heeft voor vervolging.

 
Redenen voor vervolging kunnen zijn: 

- Ras

- Godsdienst

- Nationaliteit

- Politieke voorkeur

- Seksuele voorkeur

Vluchtelingen

Vluchteling = iemand die in zijn thuisland gegronde vrees heeft voor vervolging.

 
Redenen voor vervolging kunnen zijn: 

- Ras

- Godsdienst

- Nationaliteit

- Politieke voorkeur

- Seksuele voorkeur

https://www.vluchtelingenwerk.nl/nl/nieuws-en-kennis/cijfers-over-vluchtelingen-nederland-europa-wereldwijd/bescherming-nederland

Vluchtelingen

Vluchteling = iemand die in zijn thuisland gegronde vrees heeft voor vervolging.

 
Redenen voor vervolging kunnen zijn: 

- Ras

- Godsdienst

- Nationaliteit

- Politieke voorkeur

- Seksuele voorkeur

https://www.vluchtelingenwerk.nl/nl/nieuws-en-kennis/cijfers-over-vluchtelingen-nederland-europa-wereldwijd/bescherming-nederland

Wat kunnen oorzaken zijn van vluchten?

Oorzaken

- Oorlog

- Natuurrampen

- Bang om vervolg te worden (huidskleur, geloof, politieke overtuiging, seksuele geaardheid)

- Economie (economische vluchteling)

Gevolgen van vluchten

Psychotrauma = de psychische en lichamelijke reactie op een traumatische gebeurtenis, dus hoe iemand reageert als de gebeurtenis voorbij is.

   

Kenmerken:

- Angst- en paniekreacties

- Nachtmerries

- Depressiviteit

- Hoofdpijn

- Prikkelbaarheid

- Gedragsproblemen bij kinderen: agressief gedrag, huilbuien, bedplassen e.d.

8.11 Huiselijk geweld

Huiselijk geweld = geweld dat wordt gepleegd door iemand uit de huiselijke kring van het slachtoffer. Dat kunnen zijn: partners, ex-partners, gezinsleden, familieleden en huisvrienden. Het geweld kan zowel lichamelijk, seksueel en/of psychisch zijn.

Bij huiselijk geweld is er vaak sprake van een machtsverschil: het slachtoffer is afhankelijk van de pleger.

https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2020/52/1-2-miljoen-slachtoffers-van-huiselijk-geweld#:~:text=8%20procent%20van%20de%20Nederlandse,aanden%20voorafgaande%20aan%20de%20enqu%C3%AAte.

Vormen

• Kindermishandeling;
  
• Oudermishandeling;
  
• Ouderenmishandeling;
  
• (ex-)Partnergeweld (stalking);
  
• Eergerelateerd geweld (eerwraak, huwelijksdwang);
  
• Psychische mishandeling en verwaarlozing.
  

Vrouwen vormen de grootste groep slachtoffers. Maar ook mannen, kinderen en ouderen zijn slachtoffer van huiselijk geweld.

Huiselijk geweld komt binnen alle lagen en groeperingen van de bevolking voor.

Wat kunnen oorzaken zijn van huiselijk geweld?

Oorzaken huiselijk geweld

• Niet altijd opzettelijk
  Zorg (voor bijv. naasten) niet meer aankunnen
  
  
• Generatie op generatie
  Geen goed voorbeeld gehad
  Niet geleerd voor zichzelf op te komen

Oorzaken huiselijk geweld

Slachtoffers ervaren het als individueel probleem:

   - Schaamte

   - Loyaliteitsgevoelens

   - Onterechte schuldgevoelens

   - Afhankelijkheid

Gaat vaak samen met andere problemen: 

  - Echtscheiding

  - Werkloosheid/schulden

  - Psychische problemen

  - Verslaving

Gevolgen huiselijk geweld

Sterke emotionele problemen:

• Verlies weerbaarheid;
• Verlies zelfvertrouwen;
• Gevoelens van schuld en schaamte.

Kan leiden tot:

• Lichamelijke stressklachten, depressies, verslaving;
• Lichamelijk letsel;
• Problemen op werk, huisvesting en financiële problemen;
• Problemen met intimiteit en seksualiteit;
• Moeilijker om relaties aan te gaan.

8.12 Kindermishandeling

= elke vorm van mishandeling die voor een kind bedreigend of gewelddadig is en waarbij afwijkingen bij het kind ontstaan of waarbij verwacht mag worden dat die zullen ontstaan.

Ook verwaarlozing is een vorm van kindermishandeling. Het nalaten van de zorg die een kind nodig heeft.

Kindermishandeling

Vormen kindermishandeling:

• Lichamelijke mishandeling
• Emotionele of geestelijke mishandeling
• Seksuele mishandeling
• Uitbuiting
• Verwaarlozing

Oorzaken kindermishandeling

Komt vaker voor als er ook andere problemen in het gezin zijn
   Bijvoorbeeld: ziekte, overspannen, huwelijksproblemen, geldproblemen, werkloosheid of 

   verslaving

Kindermishandeling heeft te maken met onmacht, spanningen worden afgereageerd op het kind

Minder prettige jeugd gehad (weten niet hoe problemen op te lossen zonder geweld, of hoe ze prettige sfeer in huis kunnen creëren)

   Te hoge verwachtingen > gevoelens teleurstelling afreageren

Gevolgen kindermishandeling

Lichamelijke gevolgen:

• Verwondingen
  
• Soms ook zo ernstig dat een kind het hele leven lang gevolgen hiervan meedraagt
  
• Soms komt een kind zelfs te overlijden aan lichamelijk letsel
  

Psychische gevolgen:

• Eenzaamheid (meedragen geheim)
  
• Beschadiging identiteit
  
• Beschadiging zelfbeeld en zelfvertrouwen
  

Signalering kindermishandeling 

Het is belangrijk alert te zijn op signalen van kindermishandeling. Sluit je ogen niet voor wat je ziet, hoort of opmerkt, maar breng je vermoedens onder de aandacht van bijvoorbeeld een leidinggevende, zodat er ingegrepen kan worden.

Elke organisatie moet zich houden aan de Wet verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling.

Organisaties en professionals stellen zelf een eigen meldcode op. Ze zijn wettelijk verplicht om 5 stappen in hun meldcode op te nemen.

Stappenplan meldcode

Heb jij vermoedens van huiselijk geweld of kindermishandeling?

Aan de hand van 5 stappen bepaal jij als professional of je melding moet doen bij Veilig Thuis en of er voldoende hulp ingezet kan worden.

STAP 1: Breng signalen in kaart

Breng signalen in kaart die je zorg bevestigen of ontkrachten. Leg signalen en vervolgstappen objectief en feitelijk vast in het dossier. Voer indien nodig de kindcheck uit.

STAP 2: Overleg met een deskundige collega of Veilig Thuis

Overleg met een deskundige collega om signalen te duiden. Raadpleeg zo nodig Veilig Thuis of een forensisch arts. Neem bij eergerelateerd geweld, huwelijksdwang of vrouwenbesnijdenis direct contact op met Veilig Thuis.

Stappenplan meldcode

STAP 3: Praat met ouders en het kind

Bespreek je zorgen zo snel mogelijk met de ouders/verzorgers van het kind en het kind zelf. Alleen als jouw veiligheid of die van het kind in gevaar kan komen door een gesprek kan hiervan worden afgezien.

STAP 4: Weeg het geweld

Maak een inschatting van de aard en de ernst van de situatie op basis van signalen, het overleg met een collega en de gesprekken met ouders en het kind. Vraag bij twijfel advies aan Veilig Thuis. Bij een reële kans op schade: melden.

STAP 5: Beslis: Is melden nodig? Is hulpverlening nodig?

Als je het kind voldoende kunt beschermen, bied of organiseer je de noodzakelijke hulp. Als de situatie acuut of structureel onveilig is, doe je een melding bij Veilig Thuis en beslis je samen welke hulp je zelf kunt organiseren. 

Verwerkingsopdrachten 

Thema 2 - Hoofdstuk 8

In het boek Methodiek via je online licentie ThiemeMeulenhoff maak je onderstaande opdrachten:

Verwerkingsopdrachten niveau 3/4

Opdracht 9A & 9B

Opdracht 11A t/m 11D

Wanneer je dit af hebt laat je dit bij de docent checken.

Werken aan het meetmoment

BG1 en meetmoment levenslijn

Je gaat met een groep van minimaal 2/maximaal 3 studenten een levenslijn maken. Een levenslijn is één lijn waarop alle leeftijden (ontwikkelingsfasen) worden genoteerd.

De levenslijn loopt van 0 tot 100 jaar. Alle ontwikkelingsaspecten en ontwikkelingstaken moeten hierin worden beschreven per ontwikkelingsfase. In de lessen BG wordt hier aandacht aan besteed.

Raadpleeg bij deze opdracht ook je boek Methodiek (thema 2).

Naast de levenslijn maak je een verslag. Hierin werk je de informatie die op de levenslijn staat genoteerd, verder uit.

BG1 en meetmoment levenslijn

Wat komt er in de levenslijn aan bod:

- Je benoemt met welke groepsgenoten je de opdracht hebt gemaakt;

- Je maakt online/op papier een levenslijn van 0-100 jaar;

- Je noteert alle ontwikkelingsfasen op de levenslijn, met de bijbehorende leeftijden;

- Je noteert alle ontwikkelingsaspecten per ontwikkelingsfase op de levenslijn;

- Je noteert per ontwikkelingsaspect een bijbehorend voorbeeld van een ontwikkelingstaak;

- Je maakt een verslag waarin je de informatie van de levenslijn verder uitwerkt;

- Je noteert alle informatie in eigen woorden. Bij een te hoge plagiaatscore wordt dit gezien als fraude.

Kijk goed naar de criteria zodat je weet waar je inhoudelijk op beoordeelt wordt.