3 HV AK afronding 2.1 en 2.2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

H2 Schatkist Aarde

Programma vandaag

• Even kennismaken
• Korte herhaling paragraaf 1
• Uitleg bij paragraaf 2 met het verhaal van meneer Steen
• Taak afmaken paragraaf 1 en 2 en vragen stellen!
• Klaar? nakijken en aftekenen
• Klaar? maken quiz voor de klas over deze paragrafen!

De geologische tijdschaal

Dit is de tijdschaal van de aarde en gaat tot 4,6 miljard jaar terug.

De tijdperken in deze tijdschaal noemen we een geologisch tijdperk. 

Startopdracht

3 minuten om de tijdschaal van het Mesozoïcum en Kenozoïcum uit je hoofd te leren! Als 80% of meer het goed heeft, trakteer ik volgende les :-)

Startopdracht

Kwartair nog opgedeeld in: 

Pleistoceen: 2,5miljoen jaar geleden tot ca. 11.700 jaar geleden

Holoceen: 11.700 jaar geleden tot nu!

Maak de juiste indeling van het Mesozoïcum en het Kenozoïcum

Tijdschaal

Pleistoceen

Trias

Kwartair

Tertair

Jura

Krijt

Holoceen

start 250 miljoen jaar geleden

start 65 miljoen jaar geleden

start 2,5 miljoen jaar geleden

2.2 Het dagboek van de Aarde

Leerdoelen:

Je weet hoe een fossiel in een gesteente terecht komt.

Je kunt de verschillende typen gesteenten herkennen en weet hoe ze ontstaan zijn

Je weet wat relatieve en absolute ouderdom is.

Gesteenten en fossielen

Hoe hebben mensen de ontwikkeling van het leven op aarde ontdekt?

door gesteenten en fossielen te bestuderen die men in het gesteente aantreft

Fossiel: een versteend overblijfsel van een (deel van) skelet of afdruk van een plant of dier

Elk levend wezen kan gefossiliseerd worden.

Wat vertellen fossielen ons?

Waar geven gesteenten en fossielen veel informatie over?

• het klimaat van vroeger
  

Wat zegt de vondst van een mammoet op de bodem van de Noordzee?

• het klimaat was in de tijd van de mammoeten kouder
  
• de Noordzee lag droog
  

Gidsfossielen

Wat kun je over het verleden zeggen wanneer je kalksteen tegenkomt?

• er heeft in het verleden een zee gelegen
  
• in de zee zwommen zeedieren met kalkskeletjes die naar de bodem zijn gezakt
  

Gesteenten

• Het verhaal van meneer steen

Sedimentgesteente    Metamorf gesteente    Stollingsgesteente

               

                         

Relatieve tijd

Hoe kun je weten in welke volgorde de verschillende lagen in het sedimentgesteente zijn gevormd?

De oudste laag ligt onderop.

Op deze manier wordt de relatieve ouderdom gemeten.

ouderdom van aardlagen uitgedrukt in tijdperken.

Relatieve ouderdom

Grondlagen die dichter aan het aardoppervlak liggen zijn jonger dan grondlagen dieper in de aarde

Noteer! 

Absolute tijd

Hoe kan men tegenwoordig meten hoe oud de verschillende lagen zijn?

Door radioactief materiaal in gesteente te meten kan de ouderdom bepaald worden.

Op deze manier wordt de absolute ouderdom gemeten.

Ouderdom van aardlagen uitgedrukt in jaren.

Programma vandaag

• Even kennismaken
• Korte herhaling paragraaf 1
• Uitleg bij paragraaf 2 met het verhaal van meneer Steen
• Taak afmaken paragraaf 1 en 2 en vragen stellen!
• Klaar? nakijken en aftekenen
• Klaar? maken quiz voor de klas over deze paragrafen!

Stollings-

gesteente

Sediment-

gesteente

Metamorf gesteente

Sediment gesteente

Stollings-
gesteente

Metamorfe gesteente

de afwisselende laagjes vuursteen en kalksteen tonen:

1. Absolute ouderdom
2. Relatieve ouderdom