M2 P3 Grammatica week 11-1 les 10 bijwoordelijke bepaling

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Welkom klas

Ga op je vaste plek zitten. 

Pak je leesboek. 

Laat de iPad in de tas. 

Geen tas op tafel.

Geen jas of kauwgom in het lokaal. 

Vandaag

Lezen

Herhaling: meewerkend voorwerp

Uitleg: bijwoordelijke bepaling

Zelfstandig werken

Te behandelen grammatica Kern P3

H5 Taalkundig ontleden (ZN LW BVN VZ VNW (pers, bez, aanw) WW): behandeld

H6 Bijwoord en telwoord TO: behandeld

H19 Redekundig ontleden PV OW WG LV MV BWB: behandeld

H33 Werkwoorden herkennen

H34 Naamwoordelijk gezegde RO

H47 Voorzetselvoorwerp RO

H61 Samengestelde zinnen

H62 Voegwoorden

H75 Bijvoeglijke bepaling RO

Toetsen P3

Grammatica: 3 en 5 april (staat in SOM)

Leesvaardigheid: 15 en 17 mei (noteer in je agenda)

Lezen

Lesdoelen

Na deze les:

weet je hoe je de bijwoordelijke bepaling vindt in een zin.

Herhaling vorige les

Meewerkend voorwerp

Vertel....

Meewerkend voorwerp

Een meewerkend voorwerp kan in een zin staan, maar dat hoeft niet. 

Er staat altijd maar maximaal één meewerkend voorwerp (mv) in een zin.

Om het meewerkend voorwerp te vinden is het belangrijk dat je de zinsdelen in de juiste volgorde ontleedt. 

Je begint met het zoeken van de persoonsvorm en het onderwerp.

Vervolgens verdeel je de zin in zinsdelen.

Dan ga je op zoek naar het werkwoordelijk gezegde en het lijdend voorwerp.

Pas dan ga je verder met het meewerkend voorwerp.

Meewerkend voorwerp

Het meewerkend voorwerp (mv) kun je vinden door de volgende vraag te stellen:

meewerkend voorwerp: aan/voor wie + werkwoordelijk gezegde + onderwerp + (lijdend voorwerp)=meewerkend voorwerp

Let op: Het voorzetsel 'aan' of 'voor' kan bijna altijd worden weggelaten of toegevoegd bij het meewerkend voorwerp.

Meewerkend voorwerp

Hij heeft aan Sanne een cadeau gegeven.

pv: heeft

ow: wie heeft? Hij

wg: heeft gegeven

zinsdelen maken

lv: wie/wat heeft hij gegeven? een cadeau

mw: aan/voor wie + werkwoordelijk gezegde + onderwerp + (lijdend voorwerp) 

aan (voor) wie heeft hij een cadeau gegeven? aan Sanne

Let op: in deze zin kun je eenvoudig het voorzetsel ‘aan’ weglaten: ‘Hij heeft Sanne een cadeau gegeven.’ Als dat kan, weet je dus al dat je te maken hebt met een meewerkend voorwerp.

Meewerkend voorwerp

Zojuist wilden Bart en Ben een cadeaubon gaan kopen voor de juf.

pv: wilden

wg: wilden gaan kopen

ow: wie/wat: Bart en Ben

zinsdelen maken

lv: wie/wat wilden Bart en Ben gaan kopen? een cadeaubon

mv: voor wie wilden Bart en Ben een cadeaubon gaan kopen?

voor de juf

Bijwoordelijke bepaling BWB

Saskia sloeg alarm.

 

Dit is een kale zin. Waarom sloeg ze alarm, wanneer sloeg ze alarm, hoe sloeg ze alarm, waar sloeg ze alarm?

 

Met bijwoordelijke bepalingen krijg je antwoord op zulke vragen. Ze noemen tijd, plaats en omstandigheden. Er kunnen meerdere in een zin staan.

• Om half tien sloeg Saskia alarm. WANNEER?

• In Instanbul sloeg Saskia alarm. WAAR?

• Vanwege de diefstal van haar paspoort sloeg Saskia alarm. WAAROM?

• Saskia sloeg alarm door hard te gaan gillen. HOE?

Maak aantekeningen!

Bijwoordelijke bepaling

Een bijwoordelijke bepaling noemt GEEN eigenschap van een mens, dier of ding!

Dan is het een bijvoeglijke bepaling.

Ook losse woorden kunnen een BWB zijn, zoals:

Ook, zeker, toch, waarschijnlijk, blijkbaar, niet, misschien, absoluut, gelukkig, inderdaad, helaas, immers, hoe, waarom, waarheen.

• Wim rookt niet/kennelijk.

• Waarschijnlijk is de accu leeg.

Huiswerk nakijken

Huiswerk: maken H19 

opdr. 8: meewerkend voorwerp noteren

opdr. 11: gebruik de zinsdelen: pv, ow, wg, lv, mv

Aan de slag

Huiswerk: maken H19 opdr. 9 en 10 (en 11 als je die nog niet hebt). 

Hoe: je mag met je buur overleggen, maar doe dit zachtjes. 

Volgende les

H47 voorzetselvoorwerp

Zijn voor jou de lesdoelen behaald

Ik kan in een zin het volgende zinsdeel benoemen:

- bijwoordelijke bepaling

Fijne dag en tot de volgende les.

tot de volgende keer!