Nepnieuws herkennen en ontmaskeren

• Informatievaardigheden
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 1

Nepnieuws herkennen en ontmaskeren

Leerdoelen

• Aan het einde van de les kun je de motivatie achter het creëren van nepnieuws begrijpen
• Aan het einde van de les kun je nepnieuws identificeren door middel van een checklist
• Aan het einde van de les kun je nepnieuws op sociale media ontmaskeren
• Aan het einde van de les kun je de verschillen tussen 'echt' nieuws en propaganda begrijpen
• Aan het einde van de les kun je de propagandafilters van Chomsky en Herman toepassen om de ware achtergrond en doelstelling van een bericht te ontdekken

Wat weet je al over nepnieuws?

Waarom wordt nepnieuws gemaakt?

• Financieel gewin
• Beïnvloeding van meningen

Checklist om nepnieuws te herkennen

• Het hele bericht lezen
• De bron van het artikel controleren
• Controleren of het satire of een column is
• De gebruikte bronnen controleren
• De auteur van het artikel onderzoeken
• De datum van het bericht controleren

Hoe ontmasker je een faker op sociale media?

• Controleer de profielfoto
• Controleer de vrienden en tijdlijn
• Chat alleen met mensen die je persoonlijk kent
• Rapporteer, blokkeer of ontvriend verdachte accounts

Het verschil tussen 'echt' nieuws en propaganda

• 'Echt' nieuws: waarheidsgetrouwe informatie
• Propaganda: informatie met een vooringenomen of misleidend karakter

De vijf propagandafilters van Chomsky en Herman

• Filter 1: Eigendom en winst
• Filter 2: Adverteerders
• Filter 3: Bronnen van informatie
• Filter 4: Flak en afwijkende meningen
• Filter 5: Anticommunisme als overkoepelend ideologie

Mediawijsheid.nl

Dossier over het herkennen van nepnieuws

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.