This lesson contains 30 slides, with interactive quizzes and text slides.
Lesson duration is: 60 min
Items in this lesson
§5.4 De macht van vorsten
Deel I
Slide 1 - Slide
Huiswerk (17-5)
Schrijf op in je agenda
Maken opdracht 1 t/m 4
Slide 2 - Slide
Huiswerk (22-5)
Schrijf op in je agenda
Maken opdracht 5 en 6
Repetitie hoofdstuk 5
Slide 3 - Slide
Welke betekenis past het best bij het begrip leenstelsel
A
Het leenstelsel is een systeem waarbij horigen op het land van een domeinheer mogen wonen
B
Het leenstelsel is een systeem waarin het land van een koning wordt bestuurd door leenmannen
Slide 4 - Quiz
Leg uit waarom het leenstelsel in de vroege middeleeuwen er voor zorgt dat de macht van de koning minder is.
Slide 5 - Open question
Leerdoelen
Je kunt uitleggen:
- Hoe Engelse, Franse en Bourgondische vorsten machtiger werden
- Hoe vorsten samenwerkten met de drie standen
- Hoe Duitse koningen minder machtig bleven
Slide 6 - Slide
Slide 7 - Slide
Lees: drie vorsten
Schrijf op
- Staatsvorming
- Centralisatie
Slide 8 - Slide
Bestuur late middeleeuwen
In de late middeleeuwen ontstaan steden en de geldeconomie
Dit heeft voor Europese vorsten voor- en nadelen
Nadeel
Steden worden machtig en vorsten hebben er weinig over te zeggen
Voordeel
Met belastingen krijgen vorsten een deel van de rijkdom van steden
Slide 9 - Slide
Bestuur late middeleeuwen
De belastinginkomsten van de vorst hebben twee gevolgen:
Al met al neemt de macht van de adel (leenmannen) af en die van de vorsten toe
Ambtenaren
Met het geld nemen vorsten ambtenaren in dienst, die zijn trouwer dan leenmannen
Huurleger
Met het geld betalen vorsten een huurleger. Het leger van de leenman is overbodig
Leger van soldaten die een vorst of edelman kan inhuren om voor zich te laten vechten.
Iemand die in dienst is van het bestuur en zorgt voor het uitvoeren van besluiten, bijvoorbeeld het innen van belasting en het handhaven van de orde.
Slide 10 - Slide
Centraal bestuur
De vorsten krijgen meer macht en gaan anders besturen
In plaats van rondreizen willen zij vanuit één plek regeren
Vanuit daar gelden dan over dezelfde wetten en belastingen
Zo'n bestuur noemen we een centraal bestuur
Slide 11 - Slide
Slide 12 - Map
Lees: drie standen
Schrijf op
- Derde stand
- Parlement
- Staten-Generaal
Slide 13 - Slide
Staten-Generaal (1464)
Filips de Goede roept een vergadering bijeen waar alle gewesten van zijn gebied naartoe komen. Uit ieder gewest komen mensen uit de drie standen. Zo een vergadering wordt ook wel een parlement genoemd
Slide 14 - Slide
Staten
Machtige edelen en steden bieden verzet tegen centralisatie
Zij zijn bang hun macht te verliezen
Maar uiteindelijk ontstaat overal in Europa een centraal bestuur
Hierdoor ontstaan ook weer staten
Landen met duidelijke grenzen waar overal dezelfde wetten en regels gelden
Slide 15 - Slide
Aan de slag
Maken opdracht 1 t/m 4
Slide 16 - Slide
Leg uit dat belastinginkomsten van de vorst ervoor zorgt dat de adel minder macht heeft(2 punten)
Slide 17 - Open question
Leerdoelen
Je kunt uitleggen:
- Hoe Engelse, Franse en Bourgondische vorsten machtiger werden
- Hoe vorsten samenwerkten met de drie standen
- Hoe Duitse koningen minder machtig bleven
Slide 18 - Slide
Slide 19 - Slide
§5.4 De macht van vorsten
Slide 20 - Slide
Huiswerk (22-5)
Schrijf op in je agenda
Maken opdracht 5 en 6
Repetitie hoofdstuk 5
Slide 21 - Slide
Leerdoelen
Je kunt uitleggen:
- Hoe Engelse, Franse en Bourgondische vorsten machtiger werden
- Hoe vorsten samenwerkten met de drie standen
- Hoe Duitse koningen minder machtig bleven
Slide 22 - Slide
Leg uit dat belastinginkomsten van de vorst ervoor zorgt dat de vorstmeer macht heeft(2 punten)
Slide 23 - Open question
Slide 24 - Slide
Lees: Het Duitse Rijk
Slide 25 - Slide
De paus en de vorst
Vorsten gaan ook bisschoppen benoemen
Deze bisschoppen zouden een deel van het rijk besturen
Zij krijgen geen kinderen en dus geen ontrouwe opvolgers
Maar de paus vindt dat alleen hij bisschoppen mag benoemen!
Slide 26 - Slide
De paus en de vorst
Dit leidt tot ruzie tussen de Duitse keizer en de paus
In 1122 sluiten zij een vrede
Er komt een scheiding tussen bestuur van de kerk en het land
De paus regelt zaken van de kerk, de vorst bestuurt het land
Slide 27 - Slide
Aan de slag
Optie 1: Huiswerk maken
Optie 2: Samenvatting / begrippenlijst maken
Optie 3: Vragen stellen aan de docent
Optie 4: Leren voor de toets
Slide 28 - Slide
Leerdoelen
Je kunt uitleggen:
- Hoe Engelse, Franse en Bourgondische vorsten machtiger werden
- Hoe vorsten samenwerkten met de drie standen
- Hoe Duitse koningen minder machtig bleven
Slide 29 - Slide
Resumé
Pak je schrift
Schrijf voor jezelf op (of bedenk 4 vragen over) wat we deze les besproken hebben