Hoofstuk 2.3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Van industrie naar diensten

Veenendaal. P

04-12-2023

Boek en laptop op tafel (dicht)

Programma

• Leerdoelen
• Zelfstandig lezen/werken 2.3
• Uitleg 2.3
• Filmpje
• Zelfstandig werken 2.3 

Leerdoelen

• Ik kan beschrijven hoe de Nederlandse economie zich herstelde na 1945
• Ik kan een aantal gevolgen noemen van de economische groei in Nederland vanaf 1950
• Ik kan beschrijven hoe de Nederlandse economie vanaf de jaren 1970 veranderde  

Zelfstandig lezen 2.3

• Huiswerk maandag 11-12: opdracht 1 t/m 15

Nederland opbouwen (leerdoel 1)

• Einde Tweede Wereldoorlog (1945): veel schade
• Industrie: de helft van 1939
• Veel schepen, treinen en vrachtauto's kapot --> ook infrastructuur
• Groot tekort aan producten 

Wederopbouw (leerdoel 1)

• Wederopbouw = De schade van WO II herstellen
• Voornamelijk focus op herstel industrie --> rond 1950 economie op het punt van vóór de oorlog
• Twee oorzaken snelle herstel: door lage lonen, Nederlandse producten goedkoop --> export producten steeg
• Economische steun van Amerika (Marshallplan)

Samenwerking in Europa (leerdoel 1)

• Economische samenwerking tussen Europese landen: EEG (Europese Economische Gemeenschap)
• Geen belasting op goederen die onderling verhandeld werden

Snelle groei (leerdoel 2)

• De economie groeide flink in de jaren 1950
• Er kwamen uitkeringen en pensioenen (wat voor maatregel is dit?)
• Tekort aan arbeidskrachten --> hogere lonen vanaf 1963
• Welvaart nam toe = situatie waarin het economisch goed gaat met een land 
• Nederland veranderde in een consumptiemaatschappij = een maatschappij waarin veel mensen luxe producten kunnen kopen.  Mensen hadden meer geld en vrije tijd.

Gastarbeiders (leerdoel 2)

• Werkloosheid bijna 0 in 1952
• Overal tekort aan arbeidskrachten --> Nederlandse regering gaf toestemming om Gastarbeiders te werven (arbeiders uit het buitenland die tijdelijk komen om ongeschoold werk te doen)
• In de jaren 1970 werden de regels rond migratie strenger, veel arbeiders en gezinnen bleven in Nederland

De economie verandert (leerdoel 3)

• Economische begin 1970, Nederlandse industrie had het zwaar
• Einde groei 1970 had twee oorzaken: stijgende olieprijzen waardoor vervoeren producten duurder werd & door hogere lonen werden prijzen van producten hoger. Ongunstig voor export
• Veel werkloosheid in jaren 1980, loonkosten moesten lager om productie winstgevend te maken: vakbonden, regering en werkgevers werkten samen, bedrijven investeerden in automatisering & bedrijven deden aan globalisering 

Groei in de jaren 1990 (leerdoel 3)

• In de jaren 1990 weer meer welvaart en economische groei
• EEG werd vervangen door Europese Unie (daarin werken bijna alle Europese landen samen op allerlei gebieden zoals economie, milieu, migratie en criminaliteit  
• Migratie en handel werden nog makkelijk (EU-burgers & de Euro)
• Tegenwoordig geen industriewerk meer in Nederland --> meeste mensen werken in de dienstensector

Zelfstandig werken

• Huiswerk maandag 11-12: opdracht 1 t/m 15
• Werken aan historisch dossier 

Van industrie naar diensten

Veenendaal. P

07-12-2023

Boek en laptop op tafel 

Programma

• Leerdoelen
• LessonUp vragen
• Zelfstandig werken  

Leerdoelen

• Ik kan beschrijven hoe de Nederlandse economie zich herstelde na 1945
• Ik kan een aantal gevolgen noemen van de economische groei in Nederland vanaf 1950
• Ik kan beschrijven hoe de Nederlandse economie vanaf de jaren 1970 veranderde  

Wat was een maatregel van de regering rond 1950 om de economie te herstellen?

1. De lonen omhoog doen
2. De lonen omlaag doen
3. De uitkeringen omhoog doen
4. De uitkeringen omlaag doen

Wat was het Marshallplan?

Wat was het voordeel van de EEG die in 1957 werd opgericht? (voor de landen die lid waren)

Vul de ontbrekende gaten in:
'In Nederland nam vanaf 1950 de (1) toe. Nederland veranderde in een (2): een maatschappij waarin veel mensen luxeproducten kunnen kopen, zoals een koelkast. Om een tekort aan arbeiders op te lossen, gaf de overheid toestemming om (3) te werven uit het buitenland.

Wat was een oorzaak van het einde van de economische groei in de jaren 1970-1980? (er zijn er 2)

Wat was geen verandering in 1980-1990 die zorgde voor meer welvaart in Nederland?

1. Bedrijven investeerden in automatisering
2. Er kwam loonsverlaging en een kortere werkweek
3. Bedrijven deden aan globalisering: het plaatsen van fabrieken elders
4. De oprichting van de Europese Unie zorgde voor meer welvaart in Nederland

Sleep de zinnen in de juiste volgorde

1

2

3

4

Het aantal lidstaten groeit en in 2021 zijn 27 landen lid van de Europese Unie.

De samenwerking werd een succes en leidde tot de oprichting van de Europese Unie.

Zes landen, waaronder Nederland, werkten in het begin samen.

Kort na de oorlog wilden Europese landen samenwerken.

Zelfstandig werken

• Huiswerk maandag 11-12: opdracht 1 t/m 15
• Klaar? Werken aan historisch dossier