Metacognitieve vaardigheden en executieve functies

• Coaching
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Metacognitieve vaardigheden en executieve functies

Even voorstellen...

• Marc Meerman
• Docent en Trainer

[e-mail]

Socials: @meneermeerman

Om mee te beginnen

• Relaxte, leerzame, zinvolle bijeenkomst
• Flexibel
• Voel je vrij
• Neem initiatief

Hoe?

• LessonUp
• Ga naar Lessonup.APP
• Scan de QR- code of vul de code in
• Vul je naam in
• Even wachten ;)

Vertel in een paar woorden wie je bent, je rol binnen de school en wat je deze bijeenkomst hoopt te leren...

Waar denk jij aan bij executieve functies?

NB: typ telkens 1 woord of kort zinnetje en klik dan op "..."

01:31

Hoe zou jij reageren op dit gedrag?

00:22

Aan welk gedrag denk jij bij "Executieve functies?"

Probeer in je eigen woorden te omschrijven wat Executieve functies zijn.

Welke kernvaardigheden horen bij het maken van huiswerk of het leren voor een toets?

Planning

Organiseren

Timemanagement

Werkgeheugen

Metacognitie

Inhibitie

Emotieregulatie

Volgehouden aandacht

Taakinitiatie

Flexibiliteit

Doelgericht doorzettingsvermogen

Welke kernvaardigheden horen bij het maken van huiswerk of het leren voor een toets?

Opdracht!

Doel: de belangrijkste opbrengsten van het ontwikkelen van executieve functies in kaart brengen (doel)

Oefening:

• deel de deelnemers in in groepjes en geef elk groepje een flipover vel waarop ze een placemat gaan maken (zie indeling op het plaatje)
• in het midden schrijven ze bovenstaande vragen. 
• Vervolgens gaan de deelnemers om de placemat heen zitten en gaat elke deelnemer in zijn eigen vak antwoord geven op de vragen (5 minuten). 
• Vraag ze daarna om per groepje te bespreken wat de meest opvallende/voorkomende antwoorden waren, ideeën uit te wisselen en de gezamenlijke ideeën in het midden van de placemat te zetten (10 minuten). 
• Hierna kunnen alle deelnemers de placemats van de andere groepjes bekijken en eventueel aanvullende ideeën erbij schrijven (5 minuten). 
• Bespreek dit vervolgens plenair na, waarbij 1 persoon van elke groepje een korte samenvatting geeft van de uitkomsten (10 minuten). 

Opdracht: Expertmethode

Verspreid in de ruimte liggen witte vellen.

Ga naar een vel toe en schrijf in 1 van de hoekvakken:

1. Wat doe jij op dit moment al (in je gedrag of lesopzet) om de executieve vaardigheden van leerlingen te ontwikkelen?(3 min.)
2. Bespreek je gedachten met je groepsgenoten. (2 min. pp)
3. Kom samen tot max. vijf zaken die (volgens jullie) effectief zijn    (5 min.)
4. Schrijf dat in het middelste vak.

Koffie!

Doel: Korte uitleg geven over de ZDT en zorgen dat docenten de basis van dit model snappen en kunnen toepassen op hun eigen gedrag en keuzes

Wie weet waar dit voor staat?

Wie weet wat het betekent?

Haal eerst de antwoorden uit de groep en vul bondig aan met de volgende slides per conditie. 

Uitleg zelfdeterminatietheorie: vraag of iemand de zelfdeterminatietheorie of zelfbeschikkingstheorie al kent. Geef eventueel de ruimte als een deelnemer hier iets over weet. Waar staat dit model voor? Wat betekent het? Wie past dit al toe in de les? Vertel dat de theorie oorspronkelijk ontwikkeld werd door Edward L. Deci en Richard M. Ryan, maar ondertussen wereldwijd bestudeerd en verder aangescherpt is. Leg uit dat er volgens deze theorie drie natuurlijke basisbehoeften zijn. Als hier aan voldaan wordt, geeft dit gegarandeerd een optimale groei en een hoge motivatie. Deze drie basisbehoeften zijn competentie, autonomie en verbondenheid. 

Geef afhankelijk van wat de groep al noemt uitleg: over het algemeen zijn mensen erg begaan met motivatie. Om zelf in actie te komen of anderen daartoe te bewegen. Vaak gebeurt dit door externe factoren zoals beloningen, evaluaties of gevreesde opinies van wat anderen over hen denken (moeten). Maar zeker even vaak komt het uit onszelf, uit interesse, nieuwsgierigheid, zorg voor anderen of door de waarden die we koesteren (willen). Intrinsieke motivatie wordt echter vaak niet beloond of gesteund van buitenaf, toch is deze verantwoordelijk voor passies, creativiteit en volharding. De wisselwerking tussen externe en interne motivators speelt zich af op het terrein van de Zelfdeterminatietheorie. Factoren die de individuele competentie, autonomie en verbondenheid ondersteunen zouden de beste drijfveer zijn om tot actie over te gaan en daarbij zorgen voor betere prestaties, een groter doorzettingsvermogen en meer creativiteit. Omgekeerd tast een tekort aan één van deze drie psychologische basisbehoeften het welzijn van mensen aan. Ook op de werkvloer. 

Metacognitie

• Reflecteren is belangrijk. 
• Megacognitie: reflecteren op je eigen leerproces en er sturing aan te geven. 
• Twee onderdelen: kennis en  vaardigheden
• Kennis: Het identificeren van welke kennis je wel of niet beheerst
• Vaardigheden:  manier waarop je het leren aanpakt.

Metacognitie in de les

• Opbouwen van relaties
• Hardop denken
• Ideeën delen
• Hulpmiddelen aanbieden 
• Zichtbaar denken 

• Schrijf op: 
• Op welke manier zou je dit kunnen doen?
• Wat is jouw rol hierin?

Veilige sfeer: durven communiceren

Bijsturen: socratische vragen

Andere leerlingen of jij

bijvoorbeeld: SMART

Opschrijven of tekenen (denk aan wiskunde)

0

Voorbeelden

• De Cornell methode
• Mindmap maken
• Ezelsbruggetjes
• Flitskaarten
• Wrts
• ...

Opdrachtje

• Teken de Cornell- Methode op een blad.
• We kijken samen een filmpje.
• Vul het blad in...

Cornell- methode

• Bespreek de samenvatting met je buur.
• Komen jullie samenvattingen overeen?

Schrijf (minimaal ) 1 ding op die je meeneemt uit deze training?

Over welk onderdeel zou je graag meer informatie willen hebben?