Immunologie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Immunologie

Lesdoelen deze les 

• Na deze les weten jullie hoe de afweer door het lichaam geregeld is.
• Na deze les kunnen jullie benoemen welke cellen voor de afweer verantwoordelijk zijn.
• Na deze les kennen jullie de begrippen immuundeficiëntie, allergieën  en auto-immuunziekte en kunnen dit in eigen woorden uitleggen.
•  Jullie kunnen minimaal 3 auto immuunziektes benoemen.

Wat weet je nog van onze afweer?

Onze afweer

Aspecifieke afweer

• Aangeboren
• Tegen alle ziekteverwekkers gericht

Specifieke afweer

• Het immuunsysteem

Wat is ons eerste afweermechanisme van de aspecifieke afweer?

1. Lymfeklieren
2. Huid en slijmvliezen
3. Antistoffen
4. Bloed

Hoe doen de huid en de slijmvliezen dit?

Noem de 6 verschijnselen bij een ontsteking.

2e afweer linie

• Granulocyten
  
• Macrofagen/fagocyten
• Killercellen
• Interferonen 

Bepaalde witte bloedcellen. Worden door alarmstoffen aangetrokken die door de beschadigde lichaamscellen worden afgegeven. 
Kunnen via de spleten van de haarvatwand uit de bloedbaan wringen. 
Ze fagocyteren ziekteverwekkers, hierbij gaan ze zelf vaak ook dood.

Betekent letterlijk grote eters. Zijn grote witte bloedcellen in het bindweefsel overal in het lichaam. Ruimen ziekteverwekkers in het bindweefsel op, zonder daarbij zelf meteen dood te gaan.

Zijn lymfocyten die in de zwezerik gevormd zijn. Ze vernietigen niet de ziekteverwekker zelf, maar doden de aangetaste lichaamscellen. Ruimen ook abnormale lichaamscellen op, die tot tumorcellen kunnen worden. 
Ze maken contact en breken de celmembraan open, de cel wordt zo vernietigd. 

Eiwitten die door lichaamscellen worden geproduceerd als die worden aangevallen. 
De zogenaamde alarmstoffen, ze worden al heel snel door de cel afgegeven, nog voordat de afweer op gang is gekomen. 
Ze kunnen de lichaamscel niet redden maar trekken fagocyterende witte bloedcellen aan (granulocyten).

Ontstekingsreactie

Bij een kleine huidwond geven verschillende cellen alarmstoffen af. Dit noem je ontstekingsmediatoren.  Één daarvan is histamine, een weefselhormoon.

Deze zorgt voor plaatselijk bloedvatverwijding. Hierdoor neemt doorbloeding toe. Wordt de huid roder en warmer. Ook treedt zwelling op rondom wond door toename weefselvocht (zitten afweercellen in). Veroorzaakt pijn; hierdoor gaat lichaam dit weefsel niet gebruiken. Pus door 'veldslag'witte bloedcellen met binnendringers. Gestoorde functie door zwelling en pijn, voor rust voor gebied wond. Koorts remt de groei van ziekteverwekkers, versnelt fagocytose en weefselherstel.

Specifieke afweer: immuniteit

Hiervoor zijn nodig; antigenen en lymfocyten.

Antigenen en lymfocyten

Antigenen: Kunnen door ziekteverwekkers gevormd worden. Ze verraden de aanwezigheid van de ziekteverwekker. Lokken een afweerreactie uit die begint met het mobiliseren van lymfocyten.

Lymfocyten: 2 soorten; B- en T-lymfocyten. Deze gaan na aanmaak zwermen door bloed en lymfe. Gaan zich vermeerderen, en maken de ziekteverwekker/ de cel onschadelijk en kunnen antistoffen maken. Deze zorgen voor herkenning als ze nogmaals indringen (geheugencellen). Dan wordt je niet weer ziek.

Immuunreactie

Immunologische ziekten

1. Immuundeficiëntie
2. Allergieën
3. Auto-immuniteit 

Zoek eens op!

Wat is er mis met het immuunsysteem bij immuundeficiëntie en allergieën?

Immuundeficientie

Je immuunsysteem schiet tekort. Kan verworven/aangeboren zijn. 

T- of B lymfocyten, of beiden, werken niet goed. 

• Primaire immuundeficientie: defect immuunsysteem
• Secundaire immuundeficientie: disfunctioneren immuunsysteem door oorzaak buiten het immuunsysteem.

Allergieën

Histamine speelt hierbij een rol (denk aan eerdere verhaal).

Histamine zorgt voor bloedvatverwijding zodat afweercellen kunnen uittreden.

Afweersysteem reageert te heftig. Bij allergie komt er teveel histamine vrij.  Reactie hierdoor; uittreden eiwitten en vocht en zwelling kleine bloedvaten. 

Anafylactische reactie: heftige allergische reactie; overmatige productie histamine wat zorgt voor extreme vasodilatatie en dus tensiedaling.

Welke auto immuunziektes ken je?

VB auto immuun hepatitis

coeliakie

colitis ulcerosa

DM 1

Wegener

Guilain Barré

Jeugdreuma

MS

Myasthenia Gravis

Addison

Crohn

SLE

Vitiligo

Lesdoelen deze les 

• Na deze les weten jullie hoe de afweer door het lichaam geregeld is.
• Na deze les kunnen jullie benoemen welke cellen voor de afweer verantwoordelijk zijn.
• Na deze les kennen jullie de begrippen immuundeficiëntie, allergieën  en auto-immuunziekte en kunnen dit in eigen woorden uitleggen.
•  Jullie kunnen minimaal 3 auto immuunziektes benoemen.

Evalueren

Geef een cijfer voor de les, wat was goed, wat minder?

Bedankt!