Thema 6 B2 Het oog

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Thema 6 Waarneming en gedrag (SE)

Thema 6

B1 (herhaling)

Zintuigen

B2 het oog 

Lesprogramma les 2

• Herhalen B1 (5 minuten)
• Leerdoelen Basisstof 2 (2 minuten)
• Uitleg B2 deel 1 herhaling (5 minuten)
• Uitleg B2 deel 2 lezen (10 minuten)
• Opdracht 24 t/m 27 maken (max. 10 minuten)
• Oefen de Flitskaarten en maak Test Jezelf

• Lesafsluiter B2 (5 minuten)

Definitie	Begrip
Zintuigcellen die reageren op een bepaalde prikkel zoals licht, temperatuur, druk, pijn.
De prikkel waarvoor de zintuigcel de laagste prikkeldrempel heeft
De aanpassing van de gevoeligheid van een zintuig aan een aanhoudende prikkelsterkte
Prikkels vanuit het inwendige milieu
Prikkels vanuit de omgeving
De waarde die bepaald of een prikkel sterk genoeg is om een impuls te genereren in een zintuigcel.

Begrippen

Prikkeldrempel

Adaptatie

Adequate prikkel

Receptoren

Interne prikkel

Externe prikkel

Laag met zintuigcellen (staafjes en kegeltjes)

Waar de oogzenuw het oog verlaat

Verandert de lens van vorm zodat je scherp kunt zien

Zorgt ervoor dat er een scherp beeld op je netvlies valt

Doorzichtig deel van het oog

Geeft structuur en vorm aan het oog

Gat wat licht doorlaat

Brengt impulsen naar de hersenen

Stevige buitenste laag van het oog

Bevat spiertjes die de grootte van de pupil regelen

Hoornvlies

Lens

Pupil

iris

straalvormig lichaam met lensbandjes

oogzenuw

netvlies

harde oogvlies

blinde vlek

glasachtig lichaam

Leerdoelen B2

6.2.1 Je kunt de beeldvorming door ooglenzen beschrijven.

6.2.2 Je kunt de werking van de pupilreflex beschrijven. (herhaling)

6.2.3 Je kunt de bouw en werking van het netvlies beschrijven.

6.2.4 Je kunt toelichten hoe je diepte kunt zien.

Hoe valt licht in het oog?

• Het licht wordt gebroken door de lens
• Hierdoor wordt het beeld gedraaid

Accomoderen

Ver weg, lens plat                                  Dichtbij, lens bol

dichtbij, lens bol

ver weg, lens plat

Scherp zien

Het boller en platter worden van de lens noemen we accomoderen en dit kunnen wij met behulp van de accomodatiespieren.

Dit zijn de kringspieren in het straalvormig lichaam.

Lichtbreking door lenzen

In de afbeelding zie je lichtbreking door verschillende lenzen.

F is het brandpunt, hier komen de lichtstralen samen bij een bolle lens.

f is de afstand van de lens tot het brandpunt.

convergeren, naar elkaar toe

divergeren, spreiden

Lichtbreking door lenzen

In de afbeelding zie je lichtbreking door verschillende lenzen.

• Bij een bolle lens breken de lichtstralen naar elkaar toe = convergerend

• Bij een holle lens breken de lichtstralen van elkaar af = divergerend

convergeren, naar elkaar toe

divergeren, spreiden

Pupilreflex

Bij veel licht is de pupil......?

1. Groot
2. Klein
3. Licht heeft geen invloed op pupil

licht valt...

• eerst op zenuwcellen
• dan op zintuigcellen (lichtreceptoren)
• daarna wordt overig licht geabsorbeerd door pigmentlaag

Vaatvlies zorgt voor voedingstoffen en zuurstof en afvoer afvalstoffen.

Het oog - netvlies

Je netvlies is bedekt met zintuigcellen:

kegeltjes en staafjes.

• gele vlek: kegeltjes
  
• blinde vlek: geen zintuigcellen

Bouw en werking netvlies (Binas 87C)

Diepte zien

Diepte kun je zien doordat je met beide ogen vanuit een iets andere hoek 

naar een voorwerp kijkt. Daardoor is de projectie op je netvlies iets anders, 

wat in de hersenen verwerkt wordt tot één beeld, met verwerkte informatie 

over diepte en afstand.

• Gaat het makkelijkst als de ogen aan de voorzijde zitten.
• Nodig voor het inschatten van de afstand van jou tot het voorwerp
• De beelden van het linkergedeelte van beide ogen gaan naar het rechtergezichtscentrum. Het linkerbeeld van het linkeroog verschilt iets van het linkerbeeld van het rechteroog.

Huiswerk

- Maak opdracht 24 t/m 27

- Oefen de flitskaarten en sluit je leerdoelen af  met Test Jezelf 

Afsluiter B2

6.2.1 Je kunt de beeldvorming door ooglenzen beschrijven.

6.2.2 Je kunt de werking van de pupilreflex beschrijven.

6.2.3 Je kunt de bouw en werking van het netvlies beschrijven.

6.2.4 Je kunt toelichten hoe je diepte kunt zien.

Het OOG: zet onderdelen op de juiste plaats

netvlies

gele vlek

oogzenuw

lens

Langs welke onderdelen schijnt het licht als het in het oog valt?  Zet ze in  de goede volgorde.

glasachtig lichaam 

lens  

hoornvlies

netvlies 

Een lichtstraal valt op het oog.

Zet de onderstaande onderdelen van het oog, waar deze lichtstraal achtereenvolgens doorheen gaat, in de juiste volgorde.

Lens

Hoornvlies

Glasachtig lichaam

Netvlies

Oogkamer

Het vaatvlies zorgt voor :

1. traanvocht
2. voeding en zuurstof
3. aansturing
4. stevigheid

De lens in je oog zorgt voor

1. een kleurig beeld
2. een scherp beeld
3. het beschermen tegen stofjes
4. het afsluiten van je oog

Hoe heet de buitenste doorzichtige laag van het oog?

1. Glasachtig lichaam
2. Netvlies
3. Hoornvlies
4. Pupil

Over welk soort zenuw gaat
een impuls van oog naar hersenen?

1. gevoelszenuw
2. bewegingszenuw

In welke laag liggen de zintuigcellen van een oog?

1. vaatvlies
2. netvlies
3. harde oogvlies

Gele vlek

1. Het deel van het oog waar de oogzenuw het oog verlaat en waarmee men niets kan zien.
2. Gedeelte van het netvlies, waarop voornamelijk kegeltjes zijn geconcentreerd.
3. Het doorzichtige deel van het oog dat tussen de lens en het netvlies ligt.
4. Het grootste deel van de menselijke hersenen, dat bestaat uit de linker- en rechter hersenhelft.

Je loopt van buiten naar binnen, je pupillen vergroten, hoe verloopt deze reflex?

1. impulsen gaan van je oog, naar het CZS (grote hersenen) en vervolgens naar de spiertjes rond je pupil
2. de impulsen gaan van je oog, naar het CZS (je hersenstam) en dan naar de spiertjes in rond je pupil
3. de impulsen gaan van je gevoelszenuwcellen in je oog, direct naar de bewegingszenuwcellen rond je pupil

Benoem de verschillende onderdelen van het netvlies.

uitloper zenuwcel

staafje

kegeltje

zenuwcel

blinde vlek

oogzenuw

gele vlek

Staafjes

Kegeltjes

waarnemen van kleuren

waarnemen licht-donker

vooral in gele vlek

vooral aan randen netvlies

lage drempelwaarde

hoge drempelwaarde

geschikt voor scherp zien

niet zo geschikt voor scherp zien

En nog 2 filmpjes over ooglaseren

Ook hier geldt, bekijk eerst het animatiefilmpje voordat je besluit om een filmpje van een echte ooglasering te bekijken...

0

Nog één interessante dan...