Introductie Domein E + E1 Overstromingen en wateroverlast

Welkom terug bij Aardrijkskunde! 
Startklaar:
  • Jas uit, tas op de grond
  • telefoon in zakkie
  • schrift en pen op tafel  
1 / 31
next
Slide 1: Slide
AardrijkskundeMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5

This lesson contains 31 slides, with text slides.

time-iconLesson duration is: 180 min

Items in this lesson

Welkom terug bij Aardrijkskunde! 
Startklaar:
  • Jas uit, tas op de grond
  • telefoon in zakkie
  • schrift en pen op tafel  

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Programma vandaag
  1. Info over de toets (SE 2)
  2. Retrieval grid doorkijken 
  3. Wat weten we nog over Domein E? 

Slide 2 - Slide

Leerlingen verwachtingen laten invullen, zelf verwachtingen uitspreken. 
SE 2
  • 180 minuten
  • eerste 10 R-vragen (5 begrippen, 5 flashcards) 
  • 6 opgaven (3 systeem aarde, 3 leefomgeving NL) 
  • 3 boekjes (opgaven, bronnenboekje en kaartenkatern) 

Slide 3 - Slide

Leerlingen verwachtingen laten invullen, zelf verwachtingen uitspreken. 
Planning periode 1
Toetsweek
Systeem aarde afronden
Water in NL
Water in NL 
+ Leefomgeving NL
Leefomgeving NL

Slide 4 - Slide

This item has no instructions

Zelfstudie
  1. Samenvatting op teams
  2. Flashcards op lessonUp
  3. Begrippen op quizlet  
Klik hier: Quizlet

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

E1 Overstromingen en wateroverlast
E2 Beleid
E3 Watervraagstukken op regionale schaal
E4 Randstad
E5 (Middel)grote stad
E6 Buurten en wijken

Schrijf 10 dingen op die je nog weet over domein E

Slide 6 - Slide

This item has no instructions

E1 Overstromingen en wateroverlast
E2 Beleid
E3 Watervraagstukken op regionale schaal
E4 Randstad
E5 (Middel)grote stad
E6 Buurten en wijken

Slide 7 - Slide

This item has no instructions

Hoofd
Leerdoelen E1: Overstromingen en wateroverlast
1. Wat voor typen kust kent Nederland?
2. Beschrijf de Nederlandse kust als dynamisch systeem en hoe het verandert als gevolg van zeespiegelstijging en menselijk ingrijpen.
3. Wat zijn de kenmerken van de grote rivieren in NL?
4. Wat is de invloed van het veranderende klimaat op de waterafvoer van de Rijn en de Maas?
5. Wat is de invloed van menselijk handelen op de waterafvoer?
6. Hoe kunnen er het IJsselmeergebied en in de Zuidwestelijke Delta risico’s ontstaan ten opzichte van overstromingen en wateroverlast?
7. Wanneer zijn de grootste overstromingsrisico’s in Nederland?

Slide 8 - Slide

This item has no instructions

Slide 9 - Slide

This item has no instructions

Nederland en het water
Water vanuit:
Zee, rivieren en neerslag! 

Regio's voor je examen: 
  • Kust
  • Rivierengebied
  • IJsselmeer
  • Zuidwestelijke Delta  

Slide 10 - Slide

This item has no instructions

Wat is het probleem?
Waarom heeft NL te maken met meer overstromingen en wateroverlast dan in het verleden?
Wat is het verschil tussen overstromingen en wateroverlast?
Overstromingen (vanuit de zee of rivieren)
Wateroverlast (ondergelopen straten door hevige regen)

Slide 11 - Slide

Lijst met namen magister af gaan, aantekeningen maken per leerling. 
Opdracht: leerschema
Hoe komt het dat Nederland met meer waterproblemen te maken heeft nu dan in het verleden? 

  • Wat moet er in de lege vakjes staan?
  • Plaats de hulptekstjes op de juiste plek
  • probeer zonder hulp de vakjes in te vullen

Slide 12 - Slide

This item has no instructions

Opdracht: leerschema p11
  • Wat moet er in de lege vakjes staan?
  • Plaats de hulptekstjes op de juiste plek
  • probeer zonder hulp de vakjes in te vullen
Kortere vertragingsgtijd
Verhoogde piekafvoer
Te snelle afvoer
Droogte
Temperatuur stijging
Onregelmatig neerslagregiem: heftige buien + droogte

Slide 13 - Slide

This item has no instructions

2x
2x
1x
1x

Slide 14 - Slide

This item has no instructions

Slide 15 - Slide

Leerlingen verwachtingen laten invullen, zelf verwachtingen uitspreken. 
Klimaatverandering    
  1. zeespiegelstijging
  2. onregelmatige neerslag --> onregelmatig regiem
              soms te veel en soms te weinig regen                 



Dus: klimaatverandering leidt tot grotere overstromingsrisico's, meer kans op wateroverlast óf juist droogte 
droogte
verhoogde piekafvoer
Regiem = de verdeling van de totale hoeveelheid water die een rivier per jaar afvoert. 

Slide 16 - Slide

Lijst met namen magister af gaan, aantekeningen maken per leerling. 


Absolute en
relatieve
zeespiegelstijging


        

Slide 17 - Slide

Lijst met namen magister af gaan, aantekeningen maken per leerling. 
Ingrepen door mens
Ontbossing,
Verstening,  
Kanalisatie, 
Krib,
Dijk

Leidt  tot: 
- verkorting vertragingstijd
- te snelle afvoer  

Slide 18 - Slide

Lijst met namen magister af gaan, aantekeningen maken per leerling. 
wateroverlast door verstening
kanalisatie van een beek (rechttrekken) zorgt voor snelle afvoer naar de rivier en dus verkorte vertragingstijd
Ontbossing in het stroomgebied zorgt voor verkorte vertragingstijd
De aanleg van kribben zorgt ervoor dat het water hoog blijft in de rivier voor boten, maar het houdt ook het water op! 
Als dijken te dicht bij de rivier liggen kunnen ze alleen maar verhoogd worden, maar de rivier heeft eigenlijk extra ruimte nodig om uit te wijken

Slide 19 - Slide

This item has no instructions

Vertragingstijd        
de tijd die een druppel water nodig heeft om vanaf het moment van regen in een rivier te komen.

Verkorte vertragingstijd = water komt heel snel in de rivier. Dit is niet wenselijk!

Oorzaken van verkorte vertagingstijd = verstening, ontbossing

Slide 20 - Slide

Lijst met namen magister af gaan, aantekeningen maken per leerling. 
Examenvraag

Slide 21 - Slide

This item has no instructions

Examenvraag

Slide 22 - Slide

This item has no instructions

Typen kust
Klik op de verschillende kusten om info en foto's te zien
Waddenkust
zeegaten en eilanden.
wadden overstromen alleen bij hoogwater, bij laagwater droog.
speciaal natuurgebied

Gesloten duinenkust
Van Den Helder tot Hoek van Holland.
Strandwallen en duinen
Estuariumkust
Zeearmen en eilanden in het mondingsgebied.
Trechtervormige riviermonding waar zoet rivierwater en zout zeewater zich vermengen. 


Slide 23 - Slide

This item has no instructions

Zachte en harde kusten
Meeste kust in NL is zachte kust
- dynamisch systeem van opbouw en afbraak
- opgebouwd uit zand
- kan bewegen

harde kust
- zeedijken en waterkeringen
- minder dynamisch, kan niet bewegen

Slide 24 - Slide

This item has no instructions

Risico's overstromingen zee
Combinatie van:
  • Springtij
  • Noordwesterstorm
  • Hoge waterstand in rivieren
Watersnoodramp 1953 door noordwesterstorm

Slide 25 - Slide

This item has no instructions

Risico's overstromingen zee
Klimaatverandering                             afslag schuift landinwaarts 
Bekijk de illustraties in deze volgorde...
Duinafslag
afslag sinds 1679
zandbalans

Slide 26 - Slide

This item has no instructions

Maas, Rijn, (IJssel, Waal)

Stroomgebied

Stroomstelsel

Waterscheiding

Boven-, midden- en benedenloop

Soorten rivieren


Het gebied dat afwatert op de hoofdrivier van een stroomstelsel 
Alle waterlopen in een stroomgebied
Grens tussen twee stroomgebieden.
Regenrivier, gemengde rivier, gletsjerrivier

Slide 27 - Slide

This item has no instructions

Hoe ziet een rivier in NL eruit? 
"dwarsprofiel" 

Slide 28 - Slide

Lijst met namen magister af gaan, aantekeningen maken per leerling. 
Aantal belangrijke begrippen
  • debiet = de totale hoeveelheid water die een rivier afvoert op een bepaalde plek per tijdseenheid (seconde) 

  • regiem = de schommelingen in de waterafvoer van een rivier gedurende een jaar

  • verval = het hoogteverschil tussen twee punten langs een rivier

  • verhang = het verval per kilometer

Slide 29 - Slide

Lijst met namen magister af gaan, aantekeningen maken per leerling. 
Flashcards E1

Slide 30 - Slide

This item has no instructions

Probeer antwoorden te vinden op de volgende vragen: 
1. Wat voor typen kust kent Nederland?
2. Beschrijf de Nederlandse kust als dynamisch systeem en hoe het verandert als gevolg van zeespiegelstijging en menselijk ingrijpen.
3. Wat zijn de kenmerken van de grote rivieren in NL?
4. Wat is de invloed van het veranderende klimaat op de waterafvoer van de Rijn en de Maas?
5. Wat is de invloed van menselijk handelen op de waterafvoer?
6. Hoe kunnen er het IJsselmeergebied en in de Zuidwestelijke Delta risico’s ontstaan ten opzichte van overstromingen en wateroverlast?
7. Wanneer zijn de grootste overstromingsrisico’s in Nederland?

Combineer jouw antwoorden met de voorbeeldantwoorden in onze LessonUp klas

Slide 31 - Slide

This item has no instructions