11.1 Het interne milieu (klassikaal)

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

H11 Regeling intern milieu

Les 1 - Introductie homeostase

• Afsluiting H9 Bloedsomloop
• 11.1 Het interne milieu
• Introductie 11.3 + 11.4 (ademhaling)

Huiswerk: zelfstandig verwerken 11.1 + voorbereiden 11.3 + 11.4 

Is dit bloedvat een ader, haarvat of slagader?

1. Slagader
2. Haarvat
3. Ader

Wat is geen gevolg van atherosclerose?

1. de bloeddruk neemt toe
2. het hart hoeft minder hard te werken
3. een orgaan kan minder bloed krijgen
4. er kan een infarct ontstaan

Hoe ontstaat een grotere stroomsnelheid bij inspanning?

1. er komt meer bloed in de bloedbaan
2. de hartslagfrequentie neemt toe
3. het hart pompt per hartslag meer bloed weg
4. organen vragen om meer bloed

Sleep de juiste namen naar hun plek.

1

2

3

4

5

6

Bloedplasma

Weefselvloeistof

Wittebloedcel

bloedvat

Lymfevat

rode bloedcel

Lymfe

bloedplaatje

Hoe komt lymfe weer in de bloedbaan terecht?

1. Via de bovenste holle ader
2. Via de lymfeknopen
3. Via de sleutelbeenader
4. Via weefselvloeistof

Het hart pomt bloed rond, geen lymfe. Hoe komt het dat lymfe door het lichaam stroomt?

Bij oedeem hoopt vocht zich op op plekken waar dat
niet hoort. Hoe kan hongeroedeem (foto) ontstaan?​
Denk aan welke voedingsstof zou kunnen missen.

Afronding H9 Bloedsomloop

Test je kennis (incl. binastabellen) in LessonUp

Diagnostische toets op Classroom

Let op! De verdeling van RTTI gaat in 5V (nog) meer richting T2/I

Hoe kun je je daar goed op voorbereiden?

Stap 1: kennis verzamelen

• Huiswerk maken en nakijken (via Classroom) 
• Begrippenlijst maken van de dikgedrukte woorden
  
  
• Het boek samenvatten door elk tussenkopje in 2/3 zinnen te herformuleren in eigen woorden
• Lesaantekeningen + informatie uit LessonUps toevoegen aan je samenvatting -> gaat soms verder dan lesstof!

Stap 2: leren

Heel erg vaak herhalen van de lesstof!

• Vraag iemand je te overhoren/gezamelijk lesstof bespreken
• Oefentoetsen maken
• Een mindmap maken -> begrippen aan elkaar kunnen praten/verbanden zien!

Stap 3: oefenen!

De enige manier om beter te worden in T2/I vragen is door oefenen:

• Diagnotische toetsen op Classroom
• Examentrainer achter in het hoofdstuk (boek) 
• Oude examenopgaven op biologiepagina

H11 Regeling intern milieu

Les 1 - Introductie homeostase

• Afsluiting H9 Bloedsomloop
• 11.1 Het interne milieu
• Introductie 11.3 + 11.4 (ademhaling)

Huiswerk: zelfstandig verwerken 11.1 + voorbereiden 11.3 + 11.4 

H11 Regeling intern milieu

Weinig lestijd, dus veel zelfstandigheid!

Afsluiting met SO 11.1, 11.3 t/m 11.5 (11.2 samen met H10)

Leerdoelen 11.1 Het interne milieu

1. Een regelkring, inclusief de norm, effector, receptor en regelcentrum, afleiden uit een beschrijving van de regulatie van lichaamsprocessen en de principes van een regelkring toelichten.

2. Uitleggen wat homeostase is en hoe door het principe van negatieve terugkoppeling homeostase gerealiseerd wordt. 

3. De warmteregulatie beschrijven en de werking van de huid bij de regeling van de lichaamstemperatuur omschrijven.

De garnalen-kwekerij

Er wordt vaak 1 oog verwijderd van de moeder garnaal om zo meer eitjes te produceren...

Homeostase

Het constant houden van het inwendig milieu

Dat gebeurt door positieve en negatieve terugkoppeling

Wat moet er in je lichaam allemaal zo constant mogelijk gehouden worden?

Homeostase

Regelkringen

1. Verandering van een variabele (prikkel)

2. meting door receptor

3. vergelijking met de norm bij regelcentrum

4. aansturen effector (stimuleren of remmen)

5. verandering wordt tegengewerkt door negatieve terugkoppeling

Aan de slag!

Lees de tekst 'Regeling van het interne milieu' op pagina 85 van het boek en maak opdracht 4

Regeling van lichaamstemperatuur

Hoe zorgen rillingen ervoor dat de lichaamstemperatuur stijgt?

Is hier sprake van en negatieve of een positieve terugkoppeling? Leg uit.

Welke effectoren worden aangestuurd wanneer de kerntemperatuur de bovengrens bereikt? En de ondergrens?

Negatieve terugkoppeling

Positieve feedback

De garnalen-
kwekerij

Het verwijderen van het oog zorgt ervoor dat een remmende regelkring wegvalt!

H11 Regeling intern milieu

Les 1 - Introductie homeostase

• Afsluiting H9 Bloedsomloop
• 11.1 Het interne milieu
• Introductie 11.3 + 11.4 (ademhaling)

Huiswerk: zelfstandig verwerken 11.1 + voorbereiden 11.3 + 11.4 

Ademhaling

Wat wordt er geregeld door ademhaling?

Wat is de prikkel voor ademhaling?

Regeling ademhaling

• CO2 concentratie gemeten door chemosensoren in bloedvaten + info uit hersencentra naar ademcentrum (regelcentrum) 
• Vergelijking met de norm pCO2 en pO2
• Aansturing ademhalingsspieren (effector)

Huiswerk 

Zelfstandig verwerken 11.1 via LessonUp

Voorbereiden 11.3 + 11.4 via LessonUp -> nabespreking adhv vragen!