5.4 Voortplanten

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Hoe komt stuifmeel op de stamper?

Insectenbloemen :

- hebben grote, gekleurde bloemen

- hebben een lekkere geur

- maken nectar

Windbloemen:

- hebben kleine, groene bloemetjes

- hebben meeldraden en stampers die ver uit de bloem

Wat gaan we leren vandaag?

• Je leert hoe planten zich voortplanten.
• Je leert hoe zaden worden verspreid .
• Je leert wat er gebeurt in een plantenleven.

Welkom!

5.4 Voortplanten

Startopdracht: Een plant maakt glucose hebben we geleerd. Welke andere stoffen maakt een plant nog meer? (Blz. 73)

Schrijf het op je wisbordje

Wat gaan we doen vandaag?

1. Huiswerk controle
2. Belangrijke punten vorige les herhalen
3. Uitleg 5.4

Huiswerk: vr. 1 tm 16 van paragraaf 5.4

Leer alvast voor je GP: Hoofdstuk 5

Welke stoffen kan een plant maken van glucose?

Bladgroenkorrels zitten in bladeren.
Hoe zit het dan bij een cactus?

Op gekleurde en geurende bloemen komen insecten af, zoals bijen. De bijen eten van de bloem. Wat eet een bij?

Voortplanten

Voortplanten = het maken van nieuwe plantjes

Waaruit bestaat een bloem?

Waaruit bestaat een bloem?

1. Bloembodem
2. Kelkbladeren: beschermen de knop tegen kou, uitdroging en beschadiging
3. Nectarkliertjes: maken nectar
4. Kroonbladeren: lokt insecten
5. Stamper: voor de voortplanting
6. Meeldraden: voor de voortplanting

Waarvoor krijgen planten bloemen?

De meeldraden en stamper zijn de voortplantingsorganen van de plant.

Waarvoor zijn de meeldraden en de stamper?

In de meeldraden worden stuifmeelkorrels 

gemaakt. 

Het onderste deel van de stamper is het 

vruchtbeginsel. In het vruchtbeginsel liggen de

zaadbeginsels. In elk zaadbeginsel zit een eicel.

Waarvoor zijn de meeldraden en de stamper?

Hoe komt stuifmeel op de stamper?

Bestuiving: stuifmeel van de ene bloem komt op de stamper van een andere bloem

• Via insecten

Bij insectenbloemen blijft stuifmeel plakken aan het insect 

en komt op de stamper van een andere plant.

• Via wind

Bij windbloemen gaat het stuifmeel met de wind mee 

en komt op de stamper van een andere plant.

Hoe komt stuifmeel op de stamper?

Maken

vr. 1 tm 16

- Dit doen we in stilte!

Ezelsbrugje voor mannelijk en vrouwelijk deel

Meeldraden: Man

Stamper met stempel: vrouw

Je moet deze delen kunnen tekenen

met de namen erbij.

Welkom!

5.4 Voortplanten (vervolg)

Startopdracht: 

1. Hoe noem je het vrouwelijke deel van een bloem?

2. En het mannelijke deel?

Schrijf het op je wisbordje

Wat gaan we doen vandaag?

1. Herhaling
2. Uitleg (vervolg 5.4)
3. Huiswerk: vr. 15 tm 22 van paragraaf 5.4
4. Als er tijd over is besteden we dit aan herhaling H5 als voorbereiding op de SO en GP.

Herhaling

1. Waarom krijgen planten bloemen?
2. Op welke twee manieren kan bestuiving plaatsvinden?
3. Waarom hangen bij windbloemen de meeldraden en stempel vaak ver uit de bloem?

Lesdoel

• Ik kan vertellen hoe vruchten ontstaan met zaden daarin
• ik kan vertellen op welke 3 manieren zaden worden verspreid
• Ik kan vertellen wat de levenscyclus is van een plant

hoe ontstaat een vrucht met zaden? 

1. Na de bestuiving ligt een stuifmeelkorrel op de stamper
2. Uit de stuifmeelkorrel groeit een stuifmeelbuis naar beneden richting het vruchtbeginsel
3. De stuifmeelkorrel zakt naar beneden (door de buis) richting het zaadbeginsel
4. Nu smelten de stuifmeelkorrel en eicel samen. Dat heet bevruchting.

Hoe ontstaan vruchten met zaden?

Wat gebeurt er ná de bevruchting?

Na de bevruchting:

1. De kroonbladeren en de kelkbladeren verdrogen.
   
2. Het vruchtbeginsel groeit en wordt een vrucht. 
3. De zaadbeginsels groeien uit tot zaden.

Hoe worden zaden verspreid?

• Wind
• Dieren
• Door de plant zelf, (schieten)

Hoe worden zaden verspreid?

Hoe worden zaden verspreid?

0

Wat gebeurt er in een plantenleven?

1. Zaadje ontkiemt, er groeit een nieuwe plant. 
2. Het plantje groeit uit tot volwassen plant. --> BLOEMEN!
3. Uit bloemen ontstaan vruchten en zaden.
4. De zaden worden verspreid.

Na de voortplanting gaat de plant dood.

Huiswerk

Maken: vr. 15 tm 22 van paragraaf 5.4

Leren: Hoofdstuk 5

Exit ticket

• Ik kan vertellen hoe een vrucht ontstaat met zaden daarin
• Ik kan vertellen op welke 3 manieren zaden worden verspreid
• Ik kan vertellen wat de levenscyclus is van een plant

Op welke 2 manieren kan stuifmeel verspreid worden?

Op welke 3 manieren kunnen zaden verspreid worden?

Wat voor soort bloemen zijn dit?

1. Windbloemen
2. Insectenbloemen

Waarom hebben planten bloemen?

Koolstofdioxide

Water

Bladgroenkorrels

Glucose

Zuurstof