Hoofdstuk 2 Jongeren

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Welkom

Stoomcursus 

Met als doel: 

Voldoende halen 

Compensatiepunt behalen 

Verwachtingen

Wat verwachten jullie van mij?

Wat verwachten jullie van het examen?

Wat verwacht ik van jullie?

Leerdoel deze les

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen op waarom mensen vaak bij een groep horen, en op welke manieren jongerenculturen ontstonden.

Thema Jongeren

Thema Jongeren

2.1: Hoe word je wie je bent?

2.2: Een leven lang leren

2.3: Wat is normaal?

2.4: Bij welke groep hoor je?

2.1: Hoe word je wie je bent?

• Begrippen: cultuur en socialisatie 
• Je kan uitleggen welke eigenschappen aangeboren zijn en welke aangeleerd
  

Wat is cultuur?

Dominante cultuur 

"De dominante cultuur is de overheersende cultuur van een land".

4.1: Veel culturen in één land

Subcultuur = de cultuur van een kleine groep mensen in een land

• etnische subculturen
• religieuze subculturen
• (regionale subculturen, jongerenculturen)

Socialisatie

''Het bewust of onbewust aanleren van normen, waarden en gewoonten die bij jouw groep of samenleving horen''. 

Aangeboren of aangeleerd

Nature: aangeboren

Nurture: aangeleerd

Socialisatie: hoe wordt je wie je bent?

Aangeboren eigenschappen

Socialisatie

Sociale controle

Internalisatie

Wat je erft; DNA

Je omgeving let op hoe jij je gedraagt

Wat je leert

waarden

normen

gewoontes

door 

aanwijzingen

imitatie

ervaringen

Automatiseren van gedrag

Je denkt er niet meer over na

Het gedrag is normaal, het vormt deel van je identiteit

2.2 Een leven lang leren

• Weet je op wat voor manieren mensen leren
• Kun je uitleggen wat rolpatronen zijn
  

Hoe leren we? 

1. Informatie en aanwijzingen

2. Imitatie

3. Ervaringen

4. Experimenteren 

Goed of fout gedrag?

Gedrag wordt voortdurdend door onze omgeving gezien en gecontroleerd

• Dat heet: sociale controle, en betekent mensen in jouw omgeving letten op hoe je je gedraagt
  

• Jouw omgeving laat zien of het jouw gedrag accepteert of niet, met sancties

Sanctie

Sanctie

Sociale controle

Internalisatie

Aangeleerde normen en waarden zijn 

vanzelfsprekend geworden

Bij sociale controle:

1. letten mensen op hoe jij je gedraagt.
2. controleren mensen elkaars waarden.
3. verdedigt iedereen zijn belangen.
4. gaat het vooral om het afleren van aangeboren eigenschappen.

Een ander woord voor beloning en straf is …

Welk woord is weggelaten?

1. aangeleerd
2. eigenschap
3. sanctie
4. imitatie

Zijn de uitspraken juist of onjuist?

1. Boodschappen doen voor je buren is een positieve sanctie.
2. Sancties hebben te maken met sociale controle.

1. 1 is juist, 2 is onjuist.
2. 1 is onjuist, 2 is juist.
3. 1 en 2 zijn beide juist.
4. 1 en 2 zijn beide onjuist.

Als normen en waarden een vanzelfsprekend gedeelte van je gedrag zijn geworden, is er sprake van:

1. een sanctie.
2. sociale controle.
3. imitatie
4. internalisatie

Zijn de uitspraken juist of onjuist?

1. Als een kind een ander kind nadoet, is er sprake van experimenteren.
2. Op de kleuterschool leren kinderen vooral door ervaringen nieuwe dingen.

1. 1 is juist, 2 is onjuist.
2. 1 is onjuist, 2 is juist.
3. 1 en 2 zijn beide juist.
4. 1 en 2 zijn beide onjuist.

Zijn de uitspraken juist of onjuist?

1. Als internalisatie heeft plaatsgevonden, is de socialisatie gelukt.
2. Als normen en waarden geïnternaliseerd zijn, ben je volwassen.

1. 1 is juist, 2 is onjuist.
2. 1 is onjuist, 2 is juist.
3. 1 en 2 zijn beide juist.
4. 1 en 2 zijn beide onjuist.

Zijn de uitspraken juist of onjuist?

1. Als een kind een ander kind nadoet, is er sprake van experimenteren.
2. Op de kleuterschool leren kinderen vooral door ervaringen nieuwe dingen.

1. 1 is juist, 2 is onjuist.
2. 1 is onjuist, 2 is juist.
3. 1 en 2 zijn beide juist.
4. 1 en 2 zijn beide onjuist.

Je identiteit is een combinatie van je ervaringen en je ...

Welk woord is of welke woorden zijn weggelaten?

1. aangeboren eigenschappen.
2. sociale controle.
3. aangeleerde eigenschappen.
4. kennis

Zijn de uitspraken juist of onjuist?

1. Met identiteit bedoelen we dat de internalisatie is afgerond.
2. Iemand zegt: “Ik ben gelovig.” Hij spreekt dan over zijn internalisatie.

1. 1 is juist, 2 is onjuist.
2. 1 is onjuist, 2 is juist.
3. 1 en 2 zijn beide juist.
4. 1 en 2 zijn beide onjuist.

Rolpatronen

Gedrag dat we van elkaar in bepaalde situaties verwachten

Gedrag dat past bij je rol 

2.3: Wat is normaal?

Na vandaag kun je 

uitleggen wat groepsnormen zijn

uitleggen wat een generatieconflict is 

Na deze les ken je/kun je

Begrippen: tolerantie, asociaal gedrag, groepsdruk, generatieconflict.

Je weet dat de waarden en normen van een tijd steeds veranderen. Wat vroeger normaal is, is dat misschien nu niet meer.

Je kunt voorbeelden bedenken bij de begrippen.

Normen (regels)

Regels over hoe jij en anderen zich moeten gedragen.

 

Normen

Normen horen altijd bij een waarde!

Normen en waarden verschillen

• Normen en waarden botsen regelmatig. Tolerantie betekent dat je mensen met andere normen en waarden accepteert.
  
  
• Soms zijn verschillen te groot, dan vind je gedrag van anderen asociaal. Je hoeft niet alles te tolereren.
  

Tolerantie

Mensen verschillen van elkaar en hebben verschillende waarden en normen. Het accepteren van elkaar heeft te maken met tolerantie.

Tolerantie

Het accepteren dat sommige mensen

andere waarden en normen hebben dan jijzelf.

Puberteit

Eigen keuzes maken

Experimenteren

Grenzen ontdekken

Groepsnormen

• Normen en waarden kunnen ook binnen Nederland verschillen. Elke groep heeft zijn eigen gebruiken.
  
  
• Groepsdruk: het gevoel dat je je MOET aanpassen aan de gebruiken van een groep.
  
  
• Pesten is vaak ook een vorm van groepsdruk: "straks ben ik de sjaak"

Groepsnormen

Mensen (jongeren) willen graag bij een groep horen

-> bijv dezelfde kleding of muzieksmaak

Groepsdruk

Generatieconflict

Meningsverschil veroorzaakt door verschil in leeftijd

Voorbeeld: discussie over zakgeld/kleedgeld, alcohol, hoelaat thuiskomen, kledingstijlen

Verschillen met je ouders

• Generatieconflict: een meningsverschil dat veroorzaakt wordt door een verschil in leeftijd.
  
  
• Dat wat wij normaal vinden en wat vroeger normaal gevonden wordt, verandert ook steeds. Tijd opa en oma is anders dan dat waarin wij nu leven.

2.4: Bij welke groep hoor je?

Identificatie

Omgaan met anderen heeft te maken met identificatie, je hebt een 'klik' met iemand.

Identificatie

Groeps-

identificatie

Je herkent bepaalde kenmerken van jezelf bij de ander.

Je voelt je verbonden met een groep mensen, omdat je dezelfde kenmerken of gewoonten hebt.

Groepsgevoel

Hoe ontstaat groepsgevoel?

1. Door hetzelfde geloof

2. Door gedeelde belangen of problemen

3. Door smaak of interesses

4. De plaats waar je woont of afkomst. 

Ontstaan van jongerenculturen

Welvaart steeg -> meer vrije tijd 

= meer tijd voor hobby's

-> meer eigen keuzes, bijvoorbeeld wat je wilde worden

Sociale cohesie

Het "wij gevoel"

Het gevoel van bij elkaar horen

De samenleving verandert

Jongerenculturen zijn ontstaan rond 1960 Vanaf die tijd:

• steeg de welvaart: de gemiddelde hoogte van de inkomens.
• kregen jongeren meer vrije tijd.
• gingen jongeren zich afzetten tegen de normen en waarden van hun ouders.
• nam de invloed van de kerk af.

Jongerencultuur

Een groep jongeren met dezelfde waarden, normen en gewoonten.

De samenleving verandert

De samenleving verandert en dat heeft ook gevolgen, sinds de jaren 60 ontstond een maatschappij waarin individualisme meer plaats kreeg.

Persoonlijke vrijheid en ontwikkeling werden belangrijker: individualisering.

Meer vrijheid om eigen opleiding en beroep te kiezen.

Meer vrijheid betekent ook: keuzestress

‘Wij’ tegenover ‘zij’

In een individualistische samenleving zijn de banden tussen mensen losser.

Wij-gevoel

Zij-gevoel

Wanneer een groep zich sterk met elkaar verbonden voelt (de sociale cohesie is dan sterk).

Groep die als ‘tegenstanders’ van de ‘wij-groep’ wordt gezien.

‘Wij’ tegenover ‘zij’

Voorbeelden:

• Voetbalsupporters van verschillende clubs.
• Werknemers van concurrerende bedrijven.
• Leerlingen van verschillende scholen.

Polarisatie

Mensen en bevolkingsgroepen staan scherp tegenover elkaar doordat de tegenstellingen de nadruk krijgen.

Wat is een goed voorbeeld van sociale cohesie?

1. Voetbalsupporters van verschillende club
2. WK wedstrijd van Nederland
3. wij tegen over zij
4. Wanneer een groep zich sterk met elkaar verbonden voelt

Mensen en bevolkingsgroepen staan scherp tegenover elkaar doordat de tegenstellingen de nadruk krijgen is?

1. Jongeren cultuur
2. Internalisatie
3. Groepsidentificatie
4. Polarisatie

Aan de slag!

Maken:

2.1: 1,2,7,8,10,11

2.2: 1,2,6,7

2.3: 2,3,4,5,6

2.4:1 tm 6,8, 10B

Samenvatting/ begrippen

Maandag 26 feb

Voorbereiden: Politiek par 1 tm 4