Wk 7 - Spelling

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

VH1 - Nederlands

Spelling

Mevrouw Giesen

Agenda 

• Terugblik vorige week
• Leerdoelen
• Wat zijn meervouden?
• Hoe maak je meervouden?
• Quiz/Spel
• Zelfstandig werken
• De laatste vragen/Afsluiting
  

Terugblik vorige week

Meewerkend voorwerp
Bijwoordelijke bepaling

Leerdoelen

• Ik weet wat een meervoudsvorm is.
• Ik weet hoe ik een meervoudsvorm moet maken.

Meervoud

Wat is een meervoud?

Veel zelfstandige naamwoorden hebben een meervoud op en:

– beest → beesten; vereniging → verenigingen

Daarnaast zijn er zelfstandige naamwoorden met een meervoud op s of ’s:

– dame → dames; buggy → buggy’s

Meervoud op -en

Zet en achter het enkelvoud: vriend → vrienden; trui → truien

Soms moet je ook:

de laatste letter verdubbelen: mug → muggen; prik → prikken

een a, e, o of u weglaten: snaar → snaren; been → benen

een f veranderen in een v: verblijf → verblijven

een s veranderen in een z: luis → luizen

Meervoud op -s en -'s

Je schrijft een s achter het enkelvoud:

– borstel → borstels; comité → comités; revolutie → revoluties

Je schrijft ’s (apostrof + s) achter het enkelvoud:

– bij woorden op a, i, o, u of y: mama → mama’s; ski → ski’s; auto → auto’s; paraplu → paraplu’s; rally → rally’s

– bij afkortingen: wc’s, havo’s, NK’s

Meervoud op -s en -'s

Let op: bij woorden die eindigen op twee of drie klinkers die samen één klank vormen, schrijf je in het meervoud de s aan het woord vast:

– cadeau → cadeaus; cowboy → cowboys.

Maar: hernia’s en cabrio’s, want hier vormen de klinkers niet samen één klank: her-ni-a, ca-bri-o.

Meervoud op -ee en -ie

Als het enkelvoud eindigt op ee, maak je het meervoud met s of met ën:

– chimpansee → chimpansees; zee → zeeën

Als het enkelvoud eindigt op ie, maak je het meervoud met ën of met n. Dit is afhankelijk van de klemtoon:

– als de klemtoon op ie valt, dan voeg je ën toe: melodie → melodieën

– als de klemtoon op een andere lettergreep valt, dan krijgt de laatste e een trema en voeg je alleen n toe: porie → poriën

play.blooket.com

Zelfstandig aan de slag

• Ga via Magister ->  Nieuw Nederlands online
• Er staat een geplande taak voor je klaar!

Leerdoelen

• Ik weet wat een meervoudsvorm is.
  
• Ik weet hoe ik een meervoudsvorm moet maken.

De laatste vragen

Schrijf het meervoud op van de volgende woorden:

cabrio

museum

VH1 - Nederlands

Bedankt voor jullie aandacht vandaag!

VH1 - Nederlands

Mevrouw Giesen

Spelling

Agenda

• Terugblik vorige les
• Leerdoelen
• Wat is een verkleinwoord?
• Hoe maak je een verkleinwoord?
• Oefenen in de klas
• Zelfstandig werken
• Afsluiting

Leerdoelen

• Ik weet wat een verkleinwoord is.
• Ik weet hoe ik een verkleinwoord kan maken.

Verkleinwoorden

Wat is een verkleinwoord?

Van een zelfstandig naamwoord kun je een verkleinwoord maken door er je, pje, tje of etje achter te zetten: rand – randje; scherm – schermpje; varken – varkentje; ring – ringetje. Soms moet je een medeklinker verdubbelen: gum – gummetje.

Verkleinwoorden

• Bij woorden die eindigen op ng, komt soms etje (kring – kringetje); soms wordt de g een k: paling – palinkje.
  
• Bij woorden die eindigen op de klinkers a, é, o en u wordt de klinker verdubbeld: pizza – pizzaatje; coupé – coupeetje; foto – fotootje; accu – accuutje.
  
• Bij woorden op i verandert de i in ie: kiwi – kiwietje.
  
• Bij woorden op medeklinker + y komt een apostrof: party – party’tje; maar als er een klinker voor de y staat, komt er geen apostrof: smiley – smileytje.
  
• Bij afkortingen komt een apostrof: pc – pc’tje.
  
• Korte klanken worden in het verkleinwoord soms lang: gat – gaatje.

play.blooket.com

Zelfstandig werken

Ga via Magister -> Nieuw Nederlands

Werk rustig verder aan de weektaak

Leerdoelen

• Ik weet wat een verkleinwoord is.
  
• Ik weet hoe ik een verkleinwoord kan maken.

De laatste vragen

Hoe verklein je het volgende woord?

'ketting'

VH1 - Nederlands

Bedankt voor jullie aandacht vandaag!

VH1 - Nederlands

Grammatica

Mevrouw Giesen

Agenda 

• Terugblik vorige les
• Leerdoelen
• Herhaling grammatica
• Quiz/Spel
• Zelfstandig werken
• De laatste vragen/Afsluiting
  

Terugblik vorige les

Bijwoordelijke bepaling

Leerdoelen

• Ik weet welke stappen ik moet zetten om een zin te ontleden.
• Ik kan de persoonsvorm vinden.
• Ik kan het werkwoordelijk gezegde vinden.
• Ik kan het onderwerp vinden.
• Ik kan het lijdend voorwerp vinden.
• Ik kan het meewerkend voorwerp vinden.
• Ik kan de bijwoordelijke bepaling(en) vinden.

Ontleden, wat is nog moeilijk?

Ontleden - het stappenplan

1. Zoek de persoonsvorm (tijdproef of getalproef).
2. Zoek het werkwoordelijk gezegde (alle werkwoorden).
3. Hak de zin in stukjes/zinsdelen.
4. Zoek het onderwerp (wie/wat + ww gez)
5. Zoek het lijdend voorwerp (wie/wat + ww gez + ond?) 
6. Zoek het meewerkend voorwerp (aan/voor wie + ww gez + ond + evt lijdend voorwerp?)
7. Schrijf de bijwoordelijke bepalingen op.

play.blooket.com

Leerdoelen

• Ik weet welke stappen ik moet zetten om een zin te ontleden.
• Ik kan de persoonsvorm vinden.
• Ik kan het werkwoordelijk gezegde vinden.
• Ik kan het onderwerp vinden.
• Ik kan het lijdend voorwerp vinden.
• Ik kan het meewerkend voorwerp vinden.
• Ik kan de bijwoordelijke bepaling(en) vinden.