3.4 Verkiezingen

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

3.4 Verkiezingen

Foto:  Sigrid Kaag, dansend op tafel, 

vlak na de grote zetelwinst bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2021 van D66

Wat gaan we deze les doen?

V4A en V4B donderdag 28 november

1. Huiswerk: maken van 3.3 vraag 10 en 11 en lezen 3.4 Verkiezingen
2. Huiswerk bespreken
3. Artikel lezen + vragen
4. Uitleg 3.4

Huiswerk

vraag 10

vraag 11 stemwijzer

Leerdoelen 3.4

In deze paragraaf leer je:

• Waarom stemmen mensen stemmen op een bepaalde partij?
  
• Hoe verkiezingen leiden tot de vorming van een kabinet?
  
• Waardoor er steeds meer versnippering te zien is in de Tweede Kamer en in Gemeenteraden en wat hiervan de gevolgen zijn

Vrijwilligers zijn stembiljetten tellen vaak tot diep in de nacht...

PVV-leider Geert Wilders geeft een reactie op de uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen 2023

Nieuw Sociaal Contract, de nieuwe partij van Pieter Omtzigt, dendert waarschijnlijk met 21 zetels de Tweede Kamer in na de Tweede Kamerverkiezing van 2023

Krantenartikel 

1. Lees het artikel 
2. Geef antwoord op de vragen en schrijf je antwoorden op in je aantekeningenschrift
3. Bespreek de antwoorden met je buurman/buurvrouw
4. Vul je antwoorden eventueel aan
   
5. Klassikale terugkoppeling 

Vragen 

1.  Wat betekent de zin 'het politieke landschap verbrokkelt verder'? 
2.  John Bijl zegt in het artikel dat de zwevende kiezer zestig jaar geleden nauwelijks bestond. Hoe verklaart hij dat?
3. Om welke 3 argumenten is de politicoloog De Blok geen voorstander van de versnippering in de politiek? 
4. Wat ziet De Blok liever gebeuren in de politiek? En waarom is dit volgens haar een oplossing?
5. Wat vind jij? is een versplinterde raad met veel partijen democratie op z'n best of is het juist heel onhandig? Leg je antwoord uit.

Antwoorden 

1. Steeds meer partijen vertegenwoordigen de burger in kleine fracties. Ook in de Tweede Kamer is dit te zien met een record van 20 fracties.
2. Dat de groep zwevende kiezers groter is geworden komt door ontwikkelingen als de ontzuiling en individualisering. Vroeger wist men waarop je ging stemmen: op je eigen zuil: katholiek/protestant/liberaal. Nu maken mensen hun eigen keuzes en is er ook meer te kiezen. 
   
3. Moeilijk om een coalitie te vormen/het is lastig besturen/het is voor een eenmansfractie heel veel werk naast je baan/de uitvoerbaarheid is lastig

Antwoorden

4. Samenwerking, zo kun je een grotere tegenmacht bieden in de oppositie en meer invloed uitoefenen op het beleid.

5. Eigen antwoord

Het kiessstelsel

Wie hebben kiesrecht?

• In Nederland hebben alle Nederlanders van 18 jaar en ouder actief kiesrecht. Dat is het recht om bij verkiezingen je stem uit te brengen.
  

• Passief kiesrecht is het recht om je verkiesbaar te stellen. Dat kun je doen via een politieke partij die jou op de kieslijst plaatst. Je kunt ook een eigen politieke partij oprichten.
  

• Nederland is dus een indirecte democratie dus het volk kiest vertegenwoordigers.

• Deze volksvertegenwoordigers nemen namens het volk beslissingen 

Evenredige vertegenwoordiging

Verkiezingen

Districtenstelsel

Hoe kiezen wij?

• campagneteam
• strategie bepalen: waar leg je de nadruk op?
• mediacratie

Invloed van de media

Strijd om de kiezer

• Partijen hebben een verkiezingsprogramma met daarin hun standpunten (denk aan de PO's!)
• Verkiezingsleus 
• De bekendste kandidaat is de lijsttrekker en staat op nummer 1 op kandidatenlijst. Hij of zij is het gezicht van de partij op tv en sociale media. 

Motieven bij het stemmen

• Standpunten komen overeen met jouw ideeën  zoals 

       klimaat, opkomen voor lage inkomens, groener Nederland

• De partij let goed op jouw belangen 

      economische vrijheid, uitgebreide verzorgingsstaat

• Je stemt strategisch

        je laat je ideaal los

• De persoon van de lijsttrekker trekt je aan 

        je stemt op een vrouw, je wilt het beste voor jouw regio

Na de verkiezingen (2023)

De informatiefase

De formatiefase

Bordesfoto

Prinsjesdag

De val van een kabinet

Kijktip!

Kiesdeler

Antwoord kiesdeler

a. Het afgeronde opkomstpercentage is 77,77 procent. 10,5 miljoen gedeeld door 13,5 miljoen.

b. De kiesdeler is in dit geval 70.000. 10,5 miljoen uitgebrachte stemmen gedeeld door 150 zetels.

c. Deze partij krijgt dan vier zetels. 300.000 gedeeld door 70.000 (is iets meer dan 4).

Aan de slag!

KEUZE:

1. Je mag werken aan je PO

2. Lezen 3.5 Regering en Parlement

Huiswerk: vrijdag 29 november lezen 3.5