Zonder titel les 4 Spanning Stijlfiguren

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Welkom

Schrift, roman, reader op tafel

De tijd in Zonder Titel

start boek

        ⬇️

pag.252

Leerdoel deze week

• Deze week leer je de begrippen spanning en stijlfiguren toe te passen op de roman.
• Je maakt een formatieve toets over de roman

=> toets over Zonder Titel verplaatst naar 21 mei.

 

Theorie literaire begrippen

spanning 

stijlfiguren 

Overzicht literaire begrippen

- fictie/non-fictie

- realistisch/niet-realistisch

- personages: hoofdpersonen, bijfiguren, karakterontwikkeling

- perspectief: ik-/ personaal / meervoudig personaal / alwetend

- tijd: historisch, versnelling, vertraging, vertelde tijd, verteltijd, flashback, flashforward, opbouw van het verhaal

- ruimte: sfeer, weer

- spanning en stijlfiguren

Spanning

Wat veroorzaakt spanning in een roman of film?

•  ...
• Let op: spanning is géén actie of sensatie 
• Maar het zijn zaken die de lezer nog niet weet (open plekken)
• cliffhangers


• vermoedens wekken (de hoofdpersoon weet meer dan jij (detective) of andersom
• tegenstrijdige informatie (=> roepen vragen op bij de lezer)
• muziek, licht-/donkereffecten, uiterlijk van personages, tijdvertragingen, duistere plekken, stiltes,...

Welke spanning komt in Zonder Titel voor?

Wat valt je op aan deze formuleringen?

1. Ik heb wel een eeuw op je staan wachten.
2. Elon Musk heeft best wat centjes verdiend met zijn Tesla's
3. ....
4. 'Taaltrucjes' => stijlfiguren

Stijlfiguren: overdrijven, afzwakken of omkeren

• overdrijving: iets erger maken dan het is: "Ik heb geen oog dichtgedaan" => niet goed geslapen; "doodgegooid"
• understatement: iets minder erg/groot maken dan de werkelijkheid / afzwakken: "Messi kan een aardig balletje trappen"=> Hij is een supervoetballer. "Aardig wat centjes"=> miljarden dollars

Stijlfiguren: overdrijven, afzwakken of omkeren

• omkering: het tegenovergestelde zeggen van wat je bedoelt: "Je bent weer lekker op tijd!" => je bent veel te laat.
  
• in de omkering kun je verschillende niveaus onderscheiden:  

Spot: ironie en sarcasme

• Ironie: vriendelijke / grappige spot die niet kwetsend is bedoeld. Je zegt  het tegenovergestelde van wat je bedoelt, als grapje:
• "Het weer is geweldig!" (terwijl het pijpenstelen regent) '
• 'Ik ging cum laude over van 2 havo naar 3vmbo.' 
• Sarcasme: scherpere spot, bedoeld om de ander te kwetsen."Vooral zo doorgaan, dan komt het wel goed! "(ouder tegen kind dat een 3 haalt). 

Welke vragen heb je nog?

Plenda pakken

7 mei: reader en Zonder Titel mee

Alle opdrachten ingevuld

Leer de begrippen uit de reader en 

noteer wat je nog niet begrepen hebt

Computer pakken

inloggen LessonUp

Nog geen account: Dounia, Lynn, Ilias, Jennifer, Naomi, Maura, Olivia, Zoë

Registereren met cals-account

code voor klas: PFMQQ

Ironie, sarcasme, cynisme

• cynisme: heel wrede spot: "Dan spring je toch lekker van de flat!" tegen depressieve vriend. Is meer een houding dan humor. Een cynicus gaat uit van het slechte in de mens.
• Ironie leidt soms tot misverstanden, vooral in geschreven vorm (waarom?)
• Die voorkom je door een smiley (knipoog) of aanhalingstekens: "Dat was weer een nuttige vergadering. 😉" "Dat was een ‘geslaagde’ grap."

Formuleer nu zelf   

1.  een zin met een understatement (je zwakt iets af)
2. een zin met ironie (je keert iets om, grappig bedoeld)

Volgende les (7 mei)

•  interview bekijken met schrijfster
•  reader nakijken
• stukjes herlezen