H2.1 t/m H2.3 - De Oude Grieken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Planning

1. 5 minuten lezen

2. Introductie en uitleg leerdoel 1 van 3.1

3. Aan de slag in het werkboek

De Grieken

H2 - De Grieken

De samenleving en cultuur van de Grieken in de oudheid.

H2 - Oude Grieken

2.1 De Griekse Wereld

2.2 Het bestuur van de stadstaat

2.3 Geloven, weten en maken

2.4 Strijden of sporten

2.1 De Griekse wereld

Leerdoelen

1. Je weet waardoor in Griekenland zelfstandige stadstaten ontstonden

2. Je weet welke contacten de Grieken hadden met elkaar en met andere volken

3. Je weet de kenmerken van de samenleving van Athene

1. Stadstaten

In het oude Griekenland ontstond een landbouwstedelijke samenleving, maar niet 1 staat

Door het landschap ontstaan er 150 kleine, zelfstandige staten: stadstaten (polis): boeren buiten de stad en ambachten in centrum

Eigen regering en eigen leger

Vaak gebouwd op een akropolis (rotsheuvel)

Aan de slag

Maak vragen 1 tot en met 3 van 2.1 in het werkboek

Planning

1. 5 minuten lezen + controle huiswerk

2. Introductie en uitleg leerdoel 2 van 3.1

3. Aan de slag met leerdoel 3

2. Kolonies

Oorzaak

Te weinig grond is geschikt voor akkerbouw

Gevolg

Het stichten van nieuwe nederzettingen

-> Griekse kolonies

Gevolg

Grieken komen in contact met andere volken, zoals de Romeinen.

Oudheid: Tijd van Grieken en Romeinen

2. Grieken en andere volken

Landbouw, nijverheid, handel en visserij zijn de belangrijkste bestaansmiddelen

Door kolonisatie groeit de economie

Gevolg -> door de handel beïnvloeden verschillende volken elkaar

Voorbeelden: het schrift en muntgeld

Gevolg -> ontstaan geldeconomie

Aan de slag!

Athene bestaat uit 4 sociale groepen. Zoek per groep uit wie daarbij hoorden en noteer dat duidelijk in jouw schrift. Lees hiervoor 'De samenleving van Athene' van 2.1.

Klaar? maak vragen 4 en 5 van 2.1 in het werkboek

Planning

1. 5 minuten lezen + controle huiswerk

2. Introductie en uitleg leerdoel 1 en 2 van 2.2

3. Aan de slag in het werkboek

3. Samenleving van Athene

Athene

1. Vrije, volwassen mannen die geboren zijn in de stadstaat. Wel onderling een verschil in aanzien.

2. Migranten. Hebben geen grond en werken vaak in de handel of nijverheid.

3. Vrouwen. Hebben weinig rechten en zorgen voor huishouding en kinderen.

4. Slaven. Een derde van de bevolking en hebben geen rechten.

2.2 Het bestuur van de stadstaat

Leerdoelen

1.Je weet hoe onderdanen werden bestuurd in een monarchie en een aristocratie.

2.Je kent de kenmerken van het bestuur van een tiran.

3.Je weet hoe Atheense burgers zichzelf bestuurden (democratie).

1. Bestuurders en onderdanen

Politiek: het bestuur van een staat

Griekse stadstaten bestuurden zichzelf 

-> onafhankelijk

Tot de 8e eeuw v. C.: meeste stadstaten zijn een monarchie (een staat met een vorst).

Was erfelijk en alleenheerschappij

Na 8e eeuw v.C.: meer mensen krijgen de macht -> aristocratie (regering van een groep aanzienlijke mensen)

2. Tirannen

Wetten: regels waaraan mensen zich moeten houden

Tiran: iemand die op een onwettige (niet volgens de regels) manier aan de macht komt

Je hebt goede en slechte tirannen:

- De rechtsspraak werd uitgevonden

- Bouwen van mooie gebouwen

- Misbruik maken van hun macht

Aan de slag

Maak vragen 6 en 8 van 2.1

Maak vragen 1 tot en met 3 van 2.2 

Planning

1. 5 minuten lezen + controle huiswerk

2. Uitleg leerdoel 3 van 2.2

3. Aan de slag in het werkboek

Huiswerk

6, 8 van 2.1 en 1 tot en met 3 van 2.2

3. Democratie

Lees 'democratie' van 2.2

1. Wat is democratie?

Bestuur waarbij het volk beslist

2. Hoe werd Athene bestuurd?

Democratie voor burgers in Athene

Planning

1. 5 minuten lezen + controle huiswerk

2. Uitleg leerdoel 1 en 2 van 2.3

3. Aan de slag in het werkboek

2.3 Geloven, weten en maken

Leerdoelen

1. Je weet hoe belangrijk goden waren in het leven van de Grieken (polytheïstisch)

2. Je weet hoe Griekse wetenschappers gingen denken en onderzoeken

3. Je weet de kenmerken van Griekse kunst

4. Je weet welke culturele eenheid er was onder de Grieken

1. Goden en mensen

Grieken hadden een polytheïstische godsdienst -> geloof in meerdere goden.

Zeus is de oppergod en leeft met zijn familie op de berg Olympus. Een god had speciale taken. Mensen vroegen advies aan goden.

Mythes over goden verklaren onbekende dingen, zoals bliksem en ziekte

2. Onderzoekers en denkers

Mensen gingen met hun verstand nadenken en geloofden minder in goden

Ze gingen onderzoek doen

-> Wetenschap ontstaat 

-> Filosofie

Hippocrates: ziek door een biologische oorzaak in plaats van door goden

Aan de slag

Maak vragen 1 tot en met 3 van 2.3

4. Culturele eenheid

 Grieken voelden zich een eenheid, andere mensen werden gezien als barbaren

Grieken spraken dezelfde taal en schrift, hadden dezelfde goden en dezelfde verhalen

Mythen, sagen en legenden

Epos, zoals Ilias en de Odyssee

Oefenvragen

oorzaak/gevolg

continuïteit/verandering

politiek/economisch/sociaal/cultuur

We doen samen verdiepingsvraag 1 en 2 van 2.2