Indië, een Nederlandse kolonie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

1.4 Indië, een Nederlandse kolonie

Wat gaan we doen?

- Uitleg/terugblik (20 min); 
- Aan de slag (25 min); 
- Afsluiting (5 min). 

Wat weet je nog van de VOC?

Leerdoel

-Nationalisme

-Imperialisme

-Cultuurstelsel

De relatie tussen Indonesië en Nederland

VOC

• Europeanen bouwen handelsposten aan de kusten van Azie
• Dit zijn vaak sterk beschermde forten. 
• De Europeanen komen alleen bij deze handelsposten en komen eigenlijk niet in het binnenland
• Handel dreven ze met lokale vorsten (dit ging niet altijd eerlijk)

VOC

• in 1799 ging de VOC failliet. De bezittingen van de VOC werden van de Nederlandse staat.

Nederlands-Indië

De gebieden  worden een Nederlandse kolonie. 

In de 19e eeuw veroverden Nederlanders steeds meer gebieden in Nederlands-Indië. 

Vanaf 1870  imperialisme: Europa verovert de wereld 

Handel met de kustgebieden - kolonie

Het veroveren van gebieden om aan je eigen land toe te voegen -  imperialisme

Ook Nederland...

 Imperialisme

Wat is Imperialisme?

1. Macht en aanzien van je land groter maken door gebieden weg te geven
2. Macht en aanzien van je land groter maken door veel mensen voor de regering te laten werken
3. Macht en aanzien van je land groter maken door sociale wetten in te voeren
4. Macht en aanzien van je land groter maken door gebieden te veroveren

Wat is nationalisme?

1. Trost zijn op je eigen volk en land en andere volken minachten.
2. Trots zijn op iedereen die niet in jouw land woont.
3. Trots zijn op jouw eigen voetbalclub en andere clubs minachten.
4. Trots zijn op je eigen prestaties en andere mensen minachten.

Nationalisme

Imperialisme

Trots zijn op je land

Macht en aanzien vergroten

Trots op je vlag

Handel

Heersen over andere volkeren

Zoveel mogelijk koloniën en land krijgen

Cultuurstelsel

De kolonie kostte teveel geld en daarom werd een plan bedacht door Johannes van den Bosch:

1830: invoering Cultuurstelsel:

Landbouwsysteem waarbij de boeren op 1/5 deel (20%) van hun grond landbouwproducten (bv. koffie, tabak) moesten verbouwen die in Europa verkocht werden.

Honger voor de Indonesiërs

Voor de Nederlandse staat was het Cultuurstelsel een groot succes: 

• Binnen één jaar wordt er al winst gemaakt.  
  

Voor de Javanen was het Cultuurstelsel een grote ramp:

• Beste grond moest gebruikt voor producten voor de Nederlanders  
  
• Sommige boeren moesten zelfs 1/4 (25%) deel van hun grond afstaan  
  
• Te weinig ruimte voor het verbouwen van eigen voedsel (rijst): honger!  
  
• Soms extra belastingen → onderhouden luxeleven van residenten  
  
• Geen (goede) grond? → 66 dagen p/j werken op land Nederlands bestuur
  

Max Havelaar

• Max Havelaar, of de koffij-veilingen der Nederlandsche Handel-Maatschappij.
  

• Boek van Multatuli (Latijn voor: 'ik heb veel leed gedragen'), pseudoniem van Eduard Douwes Dekker

• Belangrijkste protest tegen het cultuurstelsel
  

Negatieve gevolgen voor cultuurstelsel

• Beste land moest voor het cultuurstelsel worden gebruikt
  
• Meer dan 20% afstaan + belasting (corruptie regenten)
  
• Door cultuurproducten minder rijst: gevolg: Hongersnoden                              
  
• herendiensten; 66 dagen per jaar werken voor het Nederlands bestuur: GRATIS!
  

Einde van het Cultuurstelsel

• na 1870 kwam er een einde aan het Cultuurstlsel
• liberalen hadden het in Nederland voor het zeggen --> de overheid moet zich zo min mogelijk met de economie bemoeien --> iedereen moet de kans krijgen om bedrijven te starten, ook in Nederlands-Indië
• veel boeren gingen op plantages werken voor Nederlandse bazen
• plantages --> thee, rubber, kinine
• de Nederlandse regering vond dat de Indische mensen opgevoed moesten worden --> Indische kinderen gingen voortaan ook naar school