Meervoudsvormen en verkleinvormen

Welkom bij Nederlands!
15 maart 2019
1 / 26
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolvmbo kLeerjaar 4

This lesson contains 26 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

Welkom bij Nederlands!
15 maart 2019

Slide 1 - Slide

Theorie vandaag?
Meervouden op -s
Meervouden met -en
Meervouden met -s of -en
Meervouden op -ie
Meervouden op -ee

Slide 2 - Slide

Meervouden op -s
Schrijf de -s aan een woord vast als de uitspraak correct blijft.

Voorbeelden:
Kamers
Logés
Dominees

Slide 3 - Slide

noem 5 meervoudsvormen -s

Slide 4 - Mind map

Om uitspraakproblemen te voorkomen 's!
  • Bij afkortingen: vwo's, cao's & cd's
  • In woorden die eindigen op: a, i, o, u en y: bikini's, piano's, accu's, lama's, hobby's
  • UITZONDERINGEN: etuis, bureaus, cowboys, jockeys, essays (geen uitspraakprobleem)

Slide 5 - Slide

Meervouden op -en
Schrijf -en aan het woord vast: stoelen, koorden, mensen
  • Klinkerweglating: leraar > leraren
  • Medeklinkerverandering: glas > glazen
  • Mederklinkerverdubbeling: rok > rokken

Slide 6 - Slide

noem 5 meervoudsvormen -en

Slide 7 - Mind map

Let op!!
Een woord dat eindigt op een onbeklemtoonde -ik-, -es of -et, verdubbelt de laatste medeklinker niet.

Havik > haviken
Stommerik > stommeriken

Slide 8 - Slide

Meervouden met -s of -en
Er zijn woorden met twee meervoudsvormen, met -s of met -en.

Groentes > groeten
Aardappels > aardappelen
Gemeentes > gemeenten

Slide 9 - Slide

noem 3 meervoudsvormen -s en -en

Slide 10 - Mind map

Meervouden op -ie
Woorden die eindigen op -ie krijgen soms een -s (directies, kanaries), maar in andere gevallen -n (bacteriën) of -en (melodieën). Voor meervouden op -n of -en is de regel:

Klemtoon op -ie > meervoud met -iën
  • Industrie > industrieën
Klemtoon niet op -ie > meervoud met -n; trema op de e die er al staat
  • Olie > oliën 

Slide 11 - Slide

noem 5 meervoudsvormen -ie

Slide 12 - Mind map

Meervouden op -ee
Woorden die eindigen op -ee krijgen in het meervoud altijd -ën erbij.

Twee > tweeën
Zee > zeeën

Slide 13 - Slide

noem 5 meervoudsvormen -ee

Slide 14 - Mind map

Vreemde meervouden
Oorspronkelijke Latijnse woorden hebben soms twee meervoudsvormen:

Museum > museums , musea
Datum > datums, data
Medium > mediums, media 

Slide 15 - Slide

noem 3 vreemde meervoudsvormen (zoek op)

Slide 16 - Mind map

Schrijf de juiste meervoudsvorm op in je schrift van de volgende woorden:
lift                                      kind                         dommerik                  vuist

tafel                                  stift                          neef                              leeuwerik

hond                                appel                       havik                            roos
 
vijg                                   staart                       kreeft                           juffrouw

leerling                          meisje                     rund                             lomperik

Slide 17 - Slide

Slide 18 - Slide

Verkleinwoorden
  • De meeste verkleinwoorden zijn eenvoudig te maken:

bank - bankje
film - filmpje
tafel - tafeltje
slang - slangetje

Slide 19 - Slide

Verkleinwoorden
Bij verkleinwoorden op een a, é, o of u wordt de klinker verdubbeld.

auto - autootje
café - cafeetje
opa - opaatje
kano - kanootje
accu - accuutje

Slide 20 - Slide

noem 5 verkleinwoorden: e, o, u, i of y

Slide 21 - Mind map

Verkleinwoorden
  • Verkleinwoorden op de y, schrijf je met een apostrof. 

baby - baby'tje
sherry - sherry'tje

  • Verkleinwoorden op i krijgen ie. 

taxi - taxietje

Slide 22 - Slide

Verkleinwoorden
  • Verkleinwoorden van cijfer- of letterwoorden krijgen ook een apostrof.

A4 - A4'tje
tv - tv'tje

Slide 23 - Slide

noem 3 verkleinwoorden: cijfer- of letterwoord

Slide 24 - Mind map

Onthouden!

machine - machientje
aspirine - aspirientje
jongen - jongetje
karbonade - karbonaadje
pudding - puddinkje

Slide 25 - Slide

Schrijf in je schrift de verkleinvormen op van de volgende woorden:
taxi                          coupé                       haring                 a4

video                      baby                          bikini                   tv

oma                        cafetaria                  hobby                 accu

studio                    auto                           gorilla                 kano 

Slide 26 - Slide