De hofcultuur in de 16e en 17e eeuw

1 / 26
next
Slide 1: Video
KunstMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

This lesson contains 26 slides, with text slides and 4 videos.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

Slide 1 - Video

Wie bepaalt hoe kunst er uit moet zien?
Nieuw hoofdstuk: Hofcultuur

Slide 2 - Slide

Indeling komende lessen
vandaag: Italiaanse hoven
les 2: Rome
les 3: Het Franse hof
les 4: Theater
les 5: Diagnostische toets
Hofcultuur

Slide 3 - Slide

Indeling komende lessen
vandaag: Italiaanse hoven              pag. 62-73
les 2: Rome                                             pag. 74-81
les 3: Het Franse hof                          pag. 82-87
les 4: Theater                                         pag. 88-91
les 5: Diagnostische toets
Hofcultuur

Slide 4 - Slide

Over welke periode hebben we het ?

Slide 5 - Slide

Over welke periode hebben we het ?
Renaissance 
1340-1600
Barok
1600-1700

Slide 6 - Slide

0

Slide 7 - Video

Fresco's Castello San Giorgio, Palazzo Ducale, Mantua (MantovaDe fresco's van Ludovico III Gonzaga (1414-1478) zijn het beroemdste voorbeeld van de wereldse schilderkunst van de Italiaanse Renaissance. Met een uitgesproken zin voor perspectief en een nauwkeurige natuurobservatie schildert Mantegna in uitvoerige taferelen de grote, pronkerige hofhouding van de graaf. 

Slide 8 - Slide

Hofkunstenaars
Veel renaissancehoven in Italië verzamelen kunst. In de 15e en 16e eeuw komt het verschijnsel van hofkunstenaar op. Dansmeesters, componisten, schrijver, schilders en beeldhouwers en dergelijke treden op verzoek in dienst van een hof.  Ze werken onder een mecenaat en zijn daarmee verzekerd van een inkomen. 

Slide 9 - Slide

homo universalis ofwel de veelzijdige mens
De homo universalis is een humanistisch ideaal, een mens met vele kwaliteiten die hij ook allemaal benut. Da Vinci is een schoolvoorbeeld van een homo universalis. Vasari roemt zijn kwaliteiten als kunstenaar, maar ook zijn knappe verschijning, goede manieren, muzikaliteit etc. 
De positie van de kunstenaar verandert dan ook behoorlijk in de renaissance. Hij krijgt steeds meer vrijheid bij het uitvoeren van opdrachten. De opdrachtgever moet zich maar aanpassen.

Slide 10 - Slide

Leonardo Da Vinci
Erwin Olaf



Lesopdracht: De hofkunstenaar
Wie bepaalt hoe kunst er uit moet zien? Hoeveel vrijheid heeft de hofkunstenaar?

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Video

lesopdracht 1
Levensechtheid
Vasari roemt in zijn beschrijving van de Mona Lisa de volmaakte suggestie van levensechtheid. Hoe wordt in de Renaissance en in de huidige Nederlandse cultuur naar levensechtheid gekeken in portretkunst?

  









Wie bepaalt hoe kunst er uit moet zien?
Hoeveel vrijheid heeft de hofkunstenaar?

Slide 13 - Slide

lesopdracht 2
De menselijke maat
Leg aan de hand van de homo quadratis uit hoe in de renaissance de klassieke oudheid verbonden werd met de christelijke leer.  Kan je uit het werk van Erwin Olaf zijn levensbeschouwing afleiden? Waarom wel of juist niet?

Wie bepaalt hoe kunst er uit moet zien? 
Hoeveel vrijheid heeft de hofkunstenaar?

Slide 14 - Slide

lesopdracht 3
Verhalend

In de renaissance worden levensechtheid, gemoedstoestand en het weergeven van een verhaal belangrijk in de kunst. Vind jij dat dit goed naar voren komt in bovenstaande werken? Gebruik in je uitleg beeldende begrippen.  
Wie bepaalt hoe kunst er uit moet zien? 
Hoeveel vrijheid heeft de hofkunstenaar?

Slide 15 - Slide

lesopdracht 4
Trots zelfbewustzijn
De schilder had de macht om het uiterlijk van de geportretteerde aan te passen aan zijn of haar sociale rol. Vertel met behulp van beeldende begrippen welke keuzes Erwin Olaf en Leonardo da Vinci hebben gemaakt.
Wie bepaalt hoe kunst er uit moet zien? 
Hoeveel vrijheid heeft de hofkunstenaar?

Slide 16 - Slide

Sprezzatura 
Ook voor hovelingen was het ideaal de homo universalis. Speciaal voor iedereen die aan het hof leefde schreef Castiglione De volmaakte hoveling . In zijn boek komt Castiglione tot de conclusie dat een hoveling -net als een kunstenaar - ook veelzijdig moest zijn. De perfecte hoveling is in de eerste plaats een goed soldaat. Maar hij weet ook veel van literatuur, geschiedenis, muziek en theater en heeft goede manieren. Uiteraard is zijn karakter een perfect evenwicht tussen gratie en temperament.  En dat alles met heel nonchalance oftewel sprezzatura
“Als algemene regel geldt voor de hoveling dat hij in de eerste plaats de zeer steile en gevaarlijke klip van de gekunsteldheid moet omzeilen en in alles een zekere achteloosheid, of om een nieuw woord te gebruiken, een zekere sprezzatura aan de dag moet leggen, waarmee hij verbergt hoe knap hij is en de indruk wekt dat niets wat hij doet of zegt hem moeite kost”.

Slide 17 - Slide

Stravaganza 
Het Palazzo Pitti en de Bobolituinen vormen het decor van talloze feesten. De familie organiseerde talloze feesten om gezag en bewondering af te dwingen bij vriend en vijand. Het huwelijk tussen Ferdinand de'Medici en Christina van Lotharingen (1589) is het best gedocumenteerde feest. 

Slide 18 - Slide

Italiaanse Hofdans
Een dame vraagt een heer ten dans. Hij weigert, wil ook niet naar muziek luisteren of deelnemen aan andere vormen van tijdverdrijf. Zulke frivole bezigheden behoren niet tot zijn vak, zegt hij. 
De dame vraagt: 'Wat is uw vak dan?'
'Vechten', antwoordt hij. 
Daarop reageert de vrouw: 'Ik zou denken dat u, nu er geen oorlog is en u ook niet op het punt staat te vechten, er het beste aan zou doen u goed te laten invetten en u met uw hele wapenrusting in een kast te laten opbergen tot men u nodig heeft, anders raakt u nog erger vastgeroest dan u nu al bent.'

Inleiding in Boek van de hoveling
Baldassar Castiglione

Slide 19 - Slide

0

Slide 20 - Video

Huiswerkopdracht 
Leesstof en toetsvraag

Slide 21 - Slide

leesstof  lessen
vandaag: Italiaanse hoven              pag. 62-73
les 2: Rome                                             pag. 74-81
les 3: Het Franse hof                          pag. 82-87
les 4: Theater                                         pag. 88-91

Hofcultuur

Slide 22 - Slide

toetsvraag
blok 2 schoolexamen havo 2007 tijdvak 2

Slide 23 - Slide

Slide 24 - Slide

Film Ridicule
Over corruptie aan het Franse hof

Slide 25 - Slide

Sprezzatura?

Slide 26 - Slide