Griekse architectuur

• Kcv
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4,6

Welkom bij de les!

DE KLASSIEKE ARCHITECTUUR

Opbouw (voorzijde)

Zoek op:

fronton

fries

architraaf

kapiteel

cannelures

Griekse Tempel bouwelementen

Fries

Voetstuk

Kapiteel

Timpaan

Cannelures

Architraaf

Fries

kapiteel

architraaf

zuil

Drie 'hoofd'-bouwstijlen: orden

Dorisch

Ionisch

Korinthisch

triglief

kopse kant van een dwarsbalk 

guttae

de duvels/pennen waarmee de dwarsbalk werd vastgezet zie je vaak ook nog terug

metoop

de ruimte tussen de dwarsbalken werd afgedekt met een oorspronkelijk terracotta plaat, die beschilderd kon worden.

De vorm van de tempelonderdelen   is terug te leiden op houtbouw 

Dorische zuilenorde

Fries:

Architraaf:

Kapiteel:

Basis:

Metopen en trigliefen

Één geheel

Abacus en echinus

Geen basis

Trigliefen

Een triglief (Gr. τρίγλυφος, "in drieën gekeept") is de architectonische term voor een met twee hele en twee halve verticale sleuven versierde stenen plaat.

Metopen

Een metoop is een plaat van gebakken klei of steen, die als sierelement is bevestigd tussen de trigliefen. Metopen kunnen zowel beschilderd als gebeeldhouwd zijn.

Abacus en echinus

De abacus is de vierkante dekplaat. De echinus is het soort 'kussen' eronder.

Ionische zuilenorde

Fries:

Architraaf:

Kapiteel:

Basis:

Doorlopend

Drie delen

Voluten

Brede basis

Voluten

Een voluut is de naam van de krul- of spiraalvormige versiering die kenmerkend is voor het kapiteel van een Ionische zuil.

Korinthische zuilenorde

Fries:

Architraaf:

Kapiteel:

Basis:

Doorlopend

Drie delen

Acanthusbladeren

Smalle basis

Dorische

 zuil

Ionische zuil

Korintische zuil

Hoe heten de versieringen van het Korintisch kapiteel?

1. Volutenbladen
2. Acanthusbladen
3. Trigliefenbladen
4. Kariatiden

Sleep de afbeeldingen naar de juiste bouwstijl

Dorisch

Ionisch

Korintisch

en alles in kleur!

In de tempel:

• De binnenste ruimte heet de naos of cella. 
• Hier stond het beeld van de god, vaak gemaakt van goud en ivoor
• 'gewone' mensen hadden geen toegang. 

Grieken versus Romeinen

Zowel de Grieken als de Romeinen bouwden tempels 

voor hun goden. In eerste instantie van hout en andere

natuurlijke producten. Later werden de gebouwen van steen.

Bekijk de Griekse en Romeinse tempels op de volgende slide en benoem de overeenkomsten en verschillen.

verschil Griekse en Romeinse tempel

Grieks

Romeins

Grieks

Griekse tempel in Paestum (I)

Romeinse tempel in Nîmes (F)

Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen Griekse en Romeins tempels?

1. Romeinse tempels zijn kleiner en hebben gedeeltelijk dichte muren. Griekse tempels zijn groter en zijn aan alle kanten open.
2. Romeinse tempels staan op een verhoging en hebben altijd Korinische kapitelen. Griekse tempels niet.
3. Romeinse tempels hebben een koepel en een duidelijke ingang. Griekse tempels hebben geen koepel en hebben geen duidelijke façade.
4. Romeinse tempels hebben een duidelijke ingang en zijn niet van alle kanten open. Griekse tempels zijn voor en achter gelijk en alle zijden zijn open.

Andere Romeinse architectonische elementen:

pilaster

een rechthoekige halfzuil

sluitsteen benoemen

Boogconstructie> 

        Tongewelf> kruisgewelf en koepelgewelf

Neoclassicisme

Dat architecten zich ook bij modernere gebouwen hebben laten inspireren door de klassieke vormen is vaak goed te zien. Deze bouwstijl noemen we daarom 'nieuw klassiek': neoclassicisme

De bewondering voor de Griekse (en later ook de Romeinse) kunst is altijd blijven bestaan en ging soms erg ver. De gevel van het Paleis op de Dam in Amsterdam is bijna een kopie van het Parthenon in Athene.

En nu oefenen!!!

Welke zuilenorde of bouwstijl?

1. Dorisch
2. Ionisch
3. Korinthisch
4. Neoclassicistisch

Welke zuilenorde of bouwstijl?

1. Dorisch
2. Ionisch
3. Korinthisch
4. Neoclassicistisch

Welke zuilenorde of bouwstijl?

1. Dorisch
2. Ionisch
3. Korinthisch
4. Neoclassicistisch

Welke zuilenorde of bouwstijl?

1. Dorisch
2. Ionisch
3. Korinthisch
4. Neoclassicistisch

Welke zuilenorde of bouwstijl?

1. Dorisch
2. Ionisch
3. Korinthisch
4. Neoclassicistisch

Welke zuilenorde of bouwstijl?

1. Dorisch
2. Ionisch
3. Korinthisch
4. Neoclassicistisch

Hoe noemen we (de krullen van) het kapiteel van een Ionische zuil?