Hoofdstuk 4 paragraaf 2 Koude Oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

4. De wereld na de oorlog

4.2 De Koude Oorlog 1945-1991

Lesdoel: Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: De blokvorming tussen Oost en West en de Koude Oorlog.

Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: De blokvorming tussen Oost en West en de Koude Oorlog. 

• Je kan uitleggen hoe en waardoor de tegenstelling tussen Oost en West ontstond.

• Je kan uitleggen waardoor de tegenstelling groeide.

• Je kan uitleggen hoe tijden van ontspanning en spanning elkaar afwisselden.

• Je kan uitleggen hoe de Koude Oorlog eindigde.

• Je weet wie de leidingen hadden van de blokvorming in de wereld.

• Je weet welke landen in het Oostblok zaten.

• Je weet welke landen in het Westblok zaten.

• Je weet welke ideologie bij het Oostblok hoort.

• Je weet welke ideologie bij het Westblok hoort.

• Je weet hoe Duitsland verdeeld werd na de Tweede wereldoorlog.

• Je weet de ideologie bij deze verdeling te benoemen.

• Je kan uitleggen wat het IJzeren Gordijn is.

• Je weet wat de Berlijnse Muur is.

• Je kan uitleggen wat containment is.

• Je kan uitleggen hoe de Marshallhulp, de containment hielp.

• Je weet de militaire bondgenootschap van het Westblok.

• Je weet de militaire bondgenootschap van het Oostblok.

• Je weet waarom in 1949 westerse landen hun militaire uitgaven vergrootte.

• Je kan uitleggen wat een atoomoorlog is.

• Je kan uitleggen waarom er in 1953 de spanning verminderde tussen het Oostblok en het Westblok.

• Je kan uitleggen welke wapenwedloop ontstond na de Tweede Wereldoorlog.

• Je kan uitleggen waarom in 1961 de spanning tussen het Westblok en het Oostblok toch weer opliep.

• Je kan uitleggen hoe de spanning in 1962 bijna uitliep op een atoomoorlog.

• Je kan uitleggen wat ontspanning betekende tussen Amerika en de Sovjet-Unie.

• Je kan uitleggen hoe de Koude Oorlog ten einde kwam.

Wat is dekolonisatie?

Welke twee landen waren fel tegen het hebben van kolonies na 1945?

4.2 introductie

Na WOII kwamen SU en VS als sterkste landen uit de oorlog. Tijdens de oorlog waren ze bondgenoten, maar de sfeer veranderde na de oorlog en de landen kwamen tegenover elkaar te staan. 

De wereld raakte verdeeld in twee blokken: Oost en West.

Wat betekent de Koude Oorlog?

Koude Oorlog

Waarom heet dit conflict een Koude Oorlog?

De SU en de VS kwamen nooit tot een directe confrontatie met elkaar, er werd niet op hun grondgebied gevochten.

Conflicten werden via andere landen uitgevochten:

- Korea oorlog               - Duitse deling

- Cubacrisis

Politieke leiders 

na 1945

• De 'grote drie'
• Frankrijk?

Noem 4 kenmerken van het Westen

Noem 4 kenmerken van het Oostblok

Verenigde Staten

• Democratie

• Kapitalisme

• Vrijheid

• Grote verschillen arm/rijk

Sovjet-Unie

• Dictatuur

• Communisme

• Onderdrukking

• Gelijkheid

Verschillen nog eens tussen het 'Westen' en het 'Oosten'

                                      

                                          Westen                       Oosten

Economie                    Vrije markt                 In handen van de staat  

Politiek                          Democratie               Eenpartij-staat     

Leg uit wat bij Jalta en Potsdam werd besloten

Conferentie van Jalta

 feb 1945

Conferentie van Potsdam

juli - aug 1945

Was de verdeling van Duitsland gunstig voor de Verenigde Staten, Groot-Brittanië en Frankrijk?

1. Ja
2. Nee

Lesdoel: Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: De blokvorming tussen Oost en West en de Koude Oorlog.

Leg uit wat de Marshallhulp was

Leg uit wat containmentpolitiek betekent

Leg het verband uit tussen containmentpolitiek en de marshallhulp

Politiek van de VS

President Truman besloot alle landen die door het communisme werden bedreigd te helpen, hoe?

- containmentpolitiek: Het isoleren van het communisme. VS zorgde ervoor dat alle landen om een communistisch land heen, een democratie zou blijven (indamming).

- Marshallhulp: onderdeel van de containment. Economische hulp in de vorm van leningen aan West-Europa. 

Blokvorming

Blokvorming: het ontstaan van vijandige groepen van nauw aaneengesloten landen.

• Propaganda

NAVO ( april 1949)

Warschaupact (mei 1955)

Wat betekent de 'Koude Oorlog'

1. Een oorlog gevoerd in een koude periode
2. Een oorlog waarin veel actie ondernomen wordt
3. Een oorlog waarin geen directe confrontatie is

Wat was geen onderdeel van

'containment'?

1. Marshallhulp
2. Propaganda
3. Warschaupact
4. NAVO

Ontspanning en spanning

Na de dood van Stalin kwam er ontspanning: 

1. Opvolger Chroesjtsjov zei dat kapitalisme en communisme naast elkaar moesten leven. 
2. Alles doen om een Atoomoorlog te voorkomen

Ontspanning en Spanning

Toch was er ook spanning: 

• Wapenwedloop tussen Amerika en de Sovjet-Unie over atoombommen ging door. 
• De Berlijnse muur werd in 1961 neergezet. 
• In 1959 was er de Cuba crisis. Sovjet-Unie wilde atoombommen daar neerzetten. Uiteindelijk haalde de Sovjet-Unie deze weg. 
• Vietnamoorlog vocht het kapitalistische Zuid-Vietnam tegen het communistische Noord-Vietnam.  Noord-Vietnam won. 

Einde van de Koude Oorlog

In 1989 kwam er plotseling een einde aan de koude oorlog. 

• In 1985 stond de nieuwe Sovjetleider Gorbatsjov ineens meer vrijheid toe. 
• 1989 braken er massale protesten uit in Communistische landen in Oost-Europa.
• In 1989 viel de Berlijnse muur door deze protesten. 
• 1990 werd de Oost-Duitse DDR opgeheven. 
• 1991 viel ook de Sovjet-Unie.  

Lesdoel: Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: De blokvorming tussen Oost en West en de Koude Oorlog.

Aan de slag: Huiswerk

• Maken paragraaf 4.2. 
• Leren leerdoelen 4.2.