Het imuunsysteem compleet

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Vandaag

Herhaling bloedsomloop

Uitleg over het immuunsysteem (paragraaf 3.5, bladzijde 221)

Opdrachten maken paragraaf 3.5

Opdracht bloedsomlopen

Een rode bloedcel gaat vanuit de nieren naar de maag. Wat is de route die deze rode bloedcel aflegt? Benoem alle bloedvaten, organen en delen van het hart. 

Wat gaan we vandaag leren?

Vandaag gaan we leren:

- Hoe virussen (en andere ziektewekkers) zijn opgebouwd.

- Hoe je immuunsysteem reageert op ziektewekkers.

- Wat immuniteit is. 

- Hoe vaccinaties werken.

- Wat allergieën zijn.

Immuunsysteem

In je lichaam komen veel stoffen die hier niet horen, dit zijn lichaamsvreemde stoffen. Het is aan het immuunsysteem om deze stoffen te controleren/bestrijden. 

Ziekteverwekkers

Ziekteverwekkers zijn vaak bacteriën, virussen en schimmels die schade aan het lichaam toe richten. Dit doen zij omdat ze zelf willen voortplanten of van de middelen in het lichaam willen leven

Virussen

Virussen zijn niet-levende ziektewekkers. Ze bestaan uit DNA in een klein pakketje. Virussen gebruiken levende cellen om zich te kunnen delen. De buitenkant van virussen bestaat uit antigenen. Deze kunnen veranderen bij een mutatie. 

Immuunsysteem

Het immuunsysteem werkt op 2 manieren; door ziektewekkers in te sluiten of door antistoffen.

Witte bloedcellen zijn veranderlijk van vorm in kunnen hiermee ziekteverwekkers ''opeten''. Hiermee gaan zij zelf vaak ook dood en de effectiviteit kan verschillen. Als eerste lijn van afweer werkt het goed. 

Antigenen

Ziekteverwekkers hebben antigenen aan de buitenkant. Hiermee kunnen zij een cel binnenkomen en herkent worden door het afweersysteem. 

Deze antigenen kunnen veranderen, er zijn dat varianten van een ziektewekker. 

Antistoffen

Het immuunsysteem kan een ziekteverwekker onschadelijk te maken door stoffen te maken die precies op de antigenen passen, dit zijn antistoffen. Er word voor elke ziektewekkers specifieke antistoffen gemaakt, en het immuunsysteem moet ''leren'' welke ziekteverwekker welke antistof nodig heeft. 

Immuniteit

Als je immuunsysteem heeft geleerd, kunnen zij later snel een ziekteverwekker herkennen en bestrijden. Je bent dan voor die ziekte immuun. Door zelf ziek te worden bouw je natuurlijke immuniteit op. 

Soms word je gevaccineerd tegen een bepaalde ziekte. Dan worden antigenen van een ziekteverwekker ingespoten waardoor je lichaam leert welke antistoffen hij daar tegen moet maken. Je lichaam kan dan bij een infectie snel een ziekte bestrijden. Dit heet kunstmatige immuniteit. 

Elk land heeft een vaccinatiegraad nodig om de hele bevolking te kunnen beschermen. 

Rijksvaccinatieprogramma

Allergieën 

Soms reageert je immuunsysteem heftig op een stof terwijl dit helemaal niet nodig is; je word dan ziek omdat je lichaam je ziek maakt. 

Dit word een allergische reactie genoemd. Je kan dan last hebben van slijmvliezen die opzwellen, nauwe luchtwegen en kan je plekken op de huid krijgen. Sommige allergieën kunnen zelfs dodelijk zijn.  

Aan de slag!

Ga aan de slag met de opdrachten van paragraaf 3.5. Dit is huiswerk voor de volgende les. Als je eerder klaar bent kun je ook de samenhang maken.